مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات:

پیشینه و مبانی نظری موانع رشد بانکداری اسلامی61صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

بخشی از متن :

مقدمه

در هر زمینه ای که افراد بشر نیاز به اتخاذ تدبیر و تصمیمی داشته باشد شریعت اسلام دستورها و مقرراتی وضع نموده است که از طریق فقه ، مسائل مربوط به آن بررسی و تحلیل می شود و فقها احکام آن را از منابع استنباط می کنند .

پر واضح است که مسائل اقتصادی یکی از اصلی ترین مسائلی است که مردم با آن به طور مستمر سر و کار دارند و نقش تعیین کننده ای در سرنوشت انسان های یک جامعه ایفا می کند. بنابراین طبیعی است که بیش از نیمی از ابواب مختلف فقهی ، مربوط به مسائل و احکامی است که یا مستقیمأ اقتصادی است و یا به نحوی با مباحث اقتصادی مرتبط می باشند.

در این میان ، یکی از اصلی ترین و حساس ترین عناصر اقتصادی که نقش بنیادین را در هر اقتصادی بازی می کند پول و نهادهای مالی می باشد . بانک ها به عنوان موسسات مالی عمده ای که در چرخش پول در پیکره اقتصادی جامعه نقش انکار نشدنی دارد در طول حیات بشری رشد فراوانی نموده اند و با رشد جمعیت و افزایش معاملات و تکامل نظامهای اقتصادی ، معاملات و مسائل مربوط به این موسسات مالی هم پیچیده تر و گسترده تر می شود . بنابراین مردم روز به روز با مسائلی روبه رو می شوند که بی تردید در زندگی دنیوی و اخروی آنان به طور مستقیم یا غیر مستقیم نقش بازی می کند .

بنابراین بایستی علم فقه به موازات توسعه فعالیتهای بانکی با رشدی متناسب ، پاسخگوی نیازهای مختلف بوده و به نحو شایسته تکلیف مکلمان را در مواجهه با این گونه اقتضائات و پیشرفت های اقتصادی مشخص نماید . به همین دلیل است که فقه معاملات بانکی در جوامع اسلامی روز به روز از اهمیت بیشتری برخوردار گردیده است و توجه فقها و مسلمانان را به خود معطوف نموده است .

2-1 بانک

واژه بانک ، اصطلاحی قدیمی است که ابتدا به نیمکت صرافان گفته می شد و به تدریج بر اماکن و سازمانهایی اطلاق گردید که فعالیتهای صرافی انجام می دادند . این رویه ادامه داشت تا اینکه با رشد انواع مبادلات تجاری تنوع فعالیتهای پولی بیشتر شد و بانکداری جدید شکل گرفت .لکن با قدری تسامح می توان گفت:

مقدمه

در هر زمینه ای که افراد بشر نیاز به اتخاذ تدبیر و تصمیمی داشته باشد شریعت اسلام دستورها و مقرراتی وضع نموده است که از طریق فقه ، مسائل مربوط به آن بررسی و تحلیل می شود و فقها احکام آن را از منابع استنباط می کنند .

پر واضح است که مسائل اقتصادی یکی از اصلی ترین مسائلی است که مردم با آن به طور مستمر سر و کار دارند و نقش تعیین کننده ای در سرنوشت انسان های یک جامعه ایفا می کند. بنابراین طبیعی است که بیش از نیمی از ابواب مختلف فقهی ، مربوط به مسائل و احکامی است که یا مستقیمأ اقتصادی است و یا به نحوی با مباحث اقتصادی مرتبط می باشند.

در این میان ، یکی از اصلی ترین و حساس ترین عناصر اقتصادی که نقش بنیادین را در هر اقتصادی بازی می کند پول و نهادهای مالی می باشد . بانک ها به عنوان موسسات مالی عمده ای که در چرخش پول در پیکره اقتصادی جامعه نقش انکار نشدنی دارد در طول حیات بشری رشد فراوانی نموده اند و با رشد جمعیت و افزایش معاملات و تکامل نظامهای اقتصادی ، معاملات و مسائل مربوط به این موسسات مالی هم پیچیده تر و گسترده تر می شود . بنابراین مردم روز به روز با مسائلی روبه رو می شوند که بی تردید در زندگی دنیوی و اخروی آنان به طور مستقیم یا غیر مستقیم نقش بازی می کند .

بنابراین بایستی علم فقه به موازات توسعه فعالیتهای بانکی با رشدی متناسب ، پاسخگوی نیازهای مختلف بوده و به نحو شایسته تکلیف مکلمان را در مواجهه با این گونه اقتضائات و پیشرفت های اقتصادی مشخص نماید . به همین دلیل است که فقه معاملات بانکی در جوامع اسلامی روز به روز از اهمیت بیشتری برخوردار گردیده است و توجه فقها و مسلمانان را به خود معطوف نموده است .

2-1 بانک

واژه بانک ، اصطلاحی قدیمی است که ابتدا به نیمکت صرافان گفته می شد و به تدریج بر اماکن و سازمانهایی اطلاق گردید که فعالیتهای صرافی انجام می دادند . این رویه ادامه داشت تا اینکه با رشد انواع مبادلات تجاری تنوع فعالیتهای پولی بیشتر شد و بانکداری جدید شکل گرفت .لکن با قدری تسامح می توان گفت:

فهرست برخی از مطالب :

......................................................................................................... 16

1-2 بانک............................................................................................. 17

2-2 نقش بانک در اقتصاد......................................................................... 18

2-3 چگونگی ورود موسسات غربی به دنیای اسلام ......................................... 15

2-4 بانکداری در ایران............................................................................. 19

2-5 بانک و ربا 20

2-6 شبهات ربا 21

2-6-1 اختصاص ربا به زیاده فاحش................................................... 21

2-6-2 اختصاص ربا به زیاده در قرض های مصرفی............................... 22

2-7 بهره و نقاط ضعف آن........................................................................ 23

2-8 بانکداری اسلامی.............................................................................. 25

2-9مهندسی و ابزارهای مالی اسلامی........................................................... 26

2-9-1 اصول زیربنایی سیستم مالی.................................................... 27

2-9-2 انواع عقود اسلامی............................................................... 27

2-9-2-1 قرض الحسنه.......................................................... 27

2-9-2-2 عقود مشارکتی........................................................ 29

2-9-2-3 عقود مبادله ای........................................................ 32

2-9-2-4 سرمایه گذاری مستقیم................................................ 34

2-9-3 ارتباط بین توسعه ابزارهای مالی و توسعه اقتصادی........................ 35

2-9-4 تبدیل به اوراق بهادار کردن داراییها........................................... 36

2-9-4-1 صکوک................................................................ 36

2-10 چهار چوب ساختاری مطلوب.............................................................. 39

2-10-1 شرایط اقتصادی کشور......................................................... 40

2-10-2 ایجاد بازار سرمایه و بازار پول مناسب..................................... 41

2-10-3 دلایل ساختاری برای عدم مشارکت در سود و زیان ..................... 42

2-10-3-1 انتخاب بد............................................................. 50

2-10-3-2 مخاطرات اخلاقی.................................................... 50

2-11مفهوم استقلال و انواع آن در بانک های مرکزی....................................... 52

2-11-1 مباحث نظری................................................................... 52

2-11-2 جنبه های علمی موضوع...................................................... 53

2-11-3 اهداف بانک مرکزی مستقل.................................................. 53

2-11-4 محدودیت اعطای وام به دولت................................................ 54

2-11-5 محدودیت استفاده از ابزارهای سیاست پولی................................ 54

2-11-6 پدیده تورم واستقلال بانک مرکزی........................................... 55

2-11-7 نظام هدف گذاری تورم......................................................... 55

2-11-8 بررسی معیارهای کمی در استقلال بانک مرکزی......................... 56

2-11-9 مالکیت و اداره بانک ها....................................................... 57

2-11-10 تسهیلات تکلیفی و تبصره ای............................................... 57

2-11-11توزیع بخشی اعتبارات و سیاست های تکلیفی نرخ سود ................ 58

2-12 چهارچوب نظارت........................................................................... 59

2-12-1 نظارت شرعی................................................................... 60

2-12-2 صوری بودن برخی معاملات................................................. 61

2-12-3 نظارت بانک مرکزی......................................................... 61

2-13 چارچوب قانونی مناسب.................................................................... 62

2-13-1 تعدد قوانین....................................................................... 64

2-13-2 ملاحظات فقهی و شرعی...................................................... 64

2-13-3 پیچیده بودن قوانین و مقررات................................................ 65

2-13-4 شبه ربوي بودن معاملات بانكي.............................................. 65

2-13-5 شفافیت............................................................................ 66

2-14 مشکلات عملیاتی............................................................................ 67

2-14-1عدم اجرای مشارکت در سود و زیان......................................... 67

2-14-2 الگوهای حسابداری............................................................. 68

2-14-3 جریمه و خسارت تأخیر تأدیه................................................. 68

2-14-4 حاکمیت شرکتی................................................................. 69

2-14-5 مدیریت ریسک و مدیریت نقدینگی ........................................ 69

2-14-6 آموزش، تحقیق و توسعه....................................................... 70

2-15 بیشینه تحقیق................................................................................. 71