مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات:

پیشینه و مبانی نظری شخصیت و رفتار فرد وشخصیت 126صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

بخشی از متن :

شخصيت[1]

شخصيت از واژه لاتين پرسونا گرفته شده است كه به نقاب هنر پيشه‌ها در نمايش اشاره دارد. روان شناسي شخصيت به آنچه معمولا به ماهيت انسان مربوط مي‌شود مي‌پردازد، نظريه پردازان شخصيت به كليت انسان مي‌پردازند و تلاش مي‌كنند تا روابط پيچيده ميان جنبه‌هاي مختلف كنش انسان و روابط پيچيده ي بين انسانها را بررسي ‌كنند آنان معتقدند که شخصیت انسان به صورت يك كل سازمان يافته عمل مي‌كند و در پرتو چنين كليت و سازماني نيز بايد شناخته شود. در لغت شخصيت اين معنا مستتر است كه هر فردي واحد منحصر به فرد و به اصطلاح عوام تك است و هيچ شخص ديگري را نمي‌توان يافت كه كاملا شبيه او باشد.

2-2 تعاريف شخصيت

هر فرد پديده اي منحصر به فرد و يگانه است و نظريه پردازان شخصيت مي‌كوشند تا روابط پيچيده بين ابعادمتفاوت كردار فرد را دريابند،با مطالعه شخصيت افراد خصوصياتي كه بر اساس آن فردي از فرد ديگر متمايز مي‌شود روشن مي‌گردد (شاملو 1372، ص 13)

برخي از روانشناساني شخصيت جبنه‌هاي بيوشيميايي و فيزيولوژيك رفتار آدمي‌را مطالعه كرده و روش‌هاي مناسب آن را به كار مي‌برند برخي ديگر به مشاهده و بررسي رفتار مشهود فرد مي‌پردازند برخي شخصيت را بر حسب خصوصياتي نظير فرآيند ناهشياري مي‌دانند، از جمله روانشناسي نسبي كه شخصيت را بر اساس صفت بارز يا رگه‌هاي مشخص شخصيتي تفسير و توجيه مي‌كند كاتل مي‌باشد. (شاملو، 1372، ص 15 و 14)

اريك فرم در تعريف شخصيت چنين مي‌گويد: شخصيت مجموع كيفيت‌هاي موروثي و اكتسابي است كه او را منحصر به فرد مي‌كند (لارنس، 1994)، ص 50 )

شخصيت بيانگر آن دسته از ويژگي‌هاي فرد يا افراد است كه شكل الگوهاي ثابت فكري، عاطفي و رفتاري آنهاست. نظام مورد بررسي ما شامل تفكر، عواطف و رفتارهاي بيروني (قابل مشاهده)است، به ويژه ارتباط اين سه جنبه با يكديگر در ساختن شخصيتي بي مانند و منحصر به فرد بسيار با اهميت است. پروين و جان (جوادي 1381) ص 4)

همچنين مي‌توانيم بگوييم كه شخصيت مجموعه اي از ويژگيهاي پايدار و بي نظير است كه ممكن است در پاسخ به موقعيتهاي مختلف تغيير كند.

شولتز و سيدني الن(محمدي 1378)، ص 15)

هنگامي‌كه روان شناسان درباره شخصيت صحبت مي‌كنند. مقصودشان مفهومي‌پوياست كه بيانگر رشد و تكامل كل سيستم رواني شخص است يعني به جاي توجه به اجزا به كل توجه مي‌كند، تعريفي كه گوردن آل پرت حدود 50 سال پيش براي شخصيت ارائه كرد هنوز زبانزد همگان است كه گفت: شخصيت، همان شخصيت پويا در درون فرد است كه از سيستم‌هاي رواني و فيزيكي تشكيل شده و تنها عاملي است كه تعيين كننده سازش فرد با محيطش مي‌باشد.

رابينز (پارساييان و اعرابي1379)

شخصيت فرد مجموعه اي نسبتا با ثبات از مشخصات، تمايلات، خلق و خوي كه مجموعه عوامل تعيين كننده تشابهات و تفاوتهاي رفتاري است .

(سالواتور، 1989 ، صفحه 243) (نوري تاجر،1375)

يونگ شخصيت هر فرد را محصول تاريخ قرون و اعصار جديد او مي‌داند و به نظر وي ساختار شخصيتي عبارتست از چند سيستم جدا اما مربوط به هم كه مهمترين اين سيستمها عبارتند از ايگو[2]، ناخود آگاه شخصي[3]، عقده‌هاي آن[4] ناخود آگاه جمعي[5] ارگي تايپ‌هاي آن ارگ‌ها[6]، ، پرسونا[7]،آنيما[8]، سايه [9]، آنیموس⁹.

2-3 حوزه‌هاي شخصيت

حوزه‌هايي كه نظريه‌هاي شخصيت بايد به آن بپردازد به شرح زير است.

1. ساختار يا واحدها يا سنگ بناي شخصيت
2. فرآيند‌ها يا جنبه‌هاي پوياي شخصيت از جمله انگيزه‌ها
3. نمو رشد يا اين كه انسان چگونه به صورت انسان ويژه اي كه هر كدام از ما هستيم
4. آسيب شناسي يا ماهيت و علل كنش ناسازگار ناسازگارانه ي شخصيت
5. تغيير يا اين كه افراد چگونه تغيير مي‌كنند و چرا بعضي اوقات در برابر تغيير مقاوم هستند و يا قادر به تغيير نيستند.

2-3-1 ساختار

نظريه‌هاي شخصيت را مي‌توان با توجه به مفاهيمي‌كه براي پاسخگويي به سوالات چه چيز، چطور، چرا به كار مي‌برند مقايسه كرد در واقع مفهوم ساختار به جنبه‌هاي پايدارتر مقاوم تر و شخصيت اطلاق مي‌شود در اين برداشت ساختارها با اجزاء بدن يا مفاهيم مثل اتم و مولكول قابل مقايسه اند مفاهیمي ‌ساختاري مفاهيمي ‌مثل پاسخ، عادت، صفات و تيپ را در نظر مي‌گيرد.

مفهوم تيپ با دسته بندي تعداد قابل توجهي از صفات مختلف معني پيدا مي‌كند و در مقايسه با مفهوم صفت به نظم و عموميت بيشتري در رفتار دلالت مي‌كند وقتي فردي درجه اي از صفت خاصي را دارد در تيپ خاصي قرار مي‌گيرد مثل تقسيم بندي افراد به درونگرا و برون گرا يا طبقه بندي افراد بر حسب اين كه به ديگران گرايش دارند يا دوري مي‌كنند.

پروين و جان (جوادي 1381)

[1] prsonality

[2] Igo 9Animus

[3] Pensonal un conscious

[4] complex

[5] Collective unconscious

[6] Acche

[7] Persona

[8] Anima

[9] shadow

فهرست برخی از مطالب :

فصل دوم: پيشينه تحقيق.. 15

2-1 شخصيت... 16

2-2 تعاريف شخصيت... 16

2-3 حوزه‌هاي شخصيت... 18

2-3-1 ساختار 19

2-3-2 فرآيند. 19

2-3-3 رشد و نمو. 20

2-3-4 آسيب شناسي رواني و تغيير رفتار 22

2-4 مضامين عمده در نظريه شخصيت... 22

2-4-1 وحدت رفتار و مفهوم خويشتن.. 24

2-4-2 سطوح مختلف آگاهي و مفهوم ناهشيار 25

2-4-3 رابطه بين شناخت، عواطف و رفتار مشهود. 26

2-4-4 اثرات گذشته، حال و آينده بر رفتار 26

2-5 نظريه‌هاي شخصيت... 27

2-5-1 نظريه روان كاوي در شخصيت... 27

2-5-2 زيگموند فرويد 27

2-5-3 نظريه روان پويشي فرويد(روانكاوي در شخصيت): 29

2-5-4 سطوح شخيت: هشيار³، نيمه هشيار² و ناهشيار 29

2-5-5 ساختار شخصيت: نهاد، من و فرامن.. 30

2-6 نظريه نوروان كاوي.. 33

2-6-1 كار گوستاو يونگ 33

2-6-2 نكات برجسته ي نظريات يونگ... 36

2-7 روان شناسي فردي.. 36

2-7-1 آلفرد آدلر. 36

2-7-2 بررسي نظريات آدلر. 37

2-8 نظریه اختلالات شخصیتی.. 39

2-8-1 كارن هورناي.. 39

2-8-2 بررسي نظريات هورناي.. 40

2-9 نظریه روان پزشکی بین فردی.. 41

2-9-1 هري استاك ساليوان.. 41

2-9-2 بررسي نظريات ساليوان.. 42

2-10 تظريه پديدار شناختي (فرد- محور) 43

2-10-1 كارل راجرز............................................................................................................ 43

2-10-2 بررسي نظريات و كارهاي راجرز 44

2-10-3 تشکیل رویکرد پدیدار شناختی راجرز 45

2-10-4 ساختار شخصيت از ديدگاه راجرز 46

2-11 نیازهای زیستی و روانی در پیدایی شخصیت... 47

2-11-1آبراهام مازلو....................................................................................................... 47

2-12 نظريه رويكرد صفات در شخصيت... 48

2-12-1گوردون آلپورت.................................................................................................... 48

2-12-2 بررسي نظريات آلپورت... 49

2-13 نظريه چندبعدی شخصیت... 51

2-13-1هانس ج آي سنك............................................................................................. 51

2-13-2بررسی نظريات آیسنک...................................................................................... 52

2-13-3 ابعاد اساسي شخصيت... 53

2-14 نظرريه رويكرد تحليلي عاملي صفات... 54

2-14-1ريموند كوته....................................................................................................... 54

2-14-2 بررسي نظريات كتل در شخصيت... 54

2-15 نظریات رابطه شغل و شخصیت... 56

2-15-2 شخصيت نوع A.. 59

2-15-3 شخصيت نوع B.. 60

2-16 بررسي چند خصوصیت شخصیتی در شغل.. 62

2-16-1 اثر كانون كنترل.. 62

2-16-2 ماكياول گرايي 63

2-16-3 مناعت طبع يا عزت نفس. 65

2-16-4 سازگاري با موقعيت... 66

2-16-5خطر پذيري......................................................................................................... 67

2-17 شخصيت از ديدگاه اسلام و قرآن.. 68

2-17-1 شخصيت در قرآن.. 69

2-18 تیپ شناسی.. 71

2-19 نظريه‌هاي تيپ شناسي.. 73

2-19-1 زندگینامه. 73

2-19-2نظريات رورشاخ در سنجش شخصيت.................................................................. 74

2-19-3 تیپ شناسی در تست رورشاخ.. 75

2-20 ظريه ساخت بدن و خلق وخوی.. 76

2-21 نظريه شلدن (ريخت شناسي) 78

2-22 نظريه تيپ گال و جمجمه شناسي رواني: 79

2-23 تيپ‌شناسي يونگي.. 79

2-23-1 اساس درك واقعي ذهني از نظر يونگ... 79

2-23-2 كاركردهاي غير عقلاني.. 80

2-23-3 كاركردهاي عقلاني.. 80

2-23-4 روابط كاركردي.. 81

2-23-5 انواع كاركرد. 82

2-23-6 تيپ‌هاي روان‌شناختي يونگ... 84

2-23-7 توصيف تيپ‌هاي شانزده‌گانه. 85

2-23-8 اهميت شناخت تيپ‌هاي روانشناختي.. 90

2-23-9 نقد تيپ شناسايي يونگي.. 91

2-24 اثر بخشي 93

2-25 شاخصهاي اثربخشي از ديدگاههای مختلف... 94

2-25-1 كمرون و ويتون: 94

2-25-2 سي‌شور: 95

2-25-3 آرجريس: 95

2-25-4 پيترز وواترمن: 95

2-25-5 مالفورد: 96

2-25-6 بس و هرسي – بلانچارد. 97

2-25-7 هوي و ميكسل و چستر بارنارد. 97

2-25-8 كالدول و اسپينكس.... 97

2-25-9 لوتانز و همكارانش.... 97

2-25-10 ديدگاه راجرز و همكاران: 98

2-25-11مطالعات بسكر و چيرنز: 99

2-25- 12 مدل پارسونز: 99

2-26مقايسه ي ديدگاههاي ارزشيابي اثر بخشي سازماني.. 100

2-27 نظریات جدید در اثربخشی.. 101

2-27-1 مطالعات رابرت واترمن وتام پترز 101

2-28 مدلهای ارزیابی اثربخشی.. 102

1- مدل هدف منطقی: که سازمان را در رسیدن به اهدافش کاملا ارزیابی می کند. 102

2-29 نظریه ريچارد ال دفت... 104

2-29-1 روش مبتني بر تامين هدف... 104

2-29-2 روش مبتني بر تامين منابع.. 105

2-29-3 روش مبتني بر فرآيند دروني.. 106

2-29-4 روش مبتني بر تامين رضايت گروه‌هاي ذي نفع.. 108

2-30 كارهاي ديگران.. 110

2-30-1 تحقيقات انجام گرفته در مورد تيپ شناسي يونگي.. 110

2-30-1-1 تحقیقات خارج از كشور 110

2-30-1-2 تحقيقات انجام گرفته در داخل كشور 113

2-30-2 اثر بخشي.. 118

2-30-2-1 تحقيقات انجام شده در داخل كشور 118

2-30-2-2 تحقيقات انجام گرفته در خارج از كشور 121

2-31 استنتاج و نتیجه گیری.. 126

2-32 لگوی نظری پژوهش 128