مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات:

پیشینه و مبانی نظری سرمایه فکری و مدیریت سود 76صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

بخشی از متن :

2-1) مقدمه

دراكر¹(1993) اندیشمند معروف مدیریت می­گوید: ما در حال وارد شدن به یک جامعه دانش محور هستیم که در آن منابع اقتصادی اصلی، دیگر سرمایه بیشتر، منابع طبیعی و نیروی کار بیشتر و ... نیست و منابع اقتصادی اصلی دانش خواهد بود. قرن 21، قرن اقتصاد دانش محور است. قبل از اقتصاد دانش محور، اقتصاد صنعتی حاکم بوده است. در این اقتصاد عوامل تولید ثروت اقتصادی، یکسری دارایی­های فیزیکی و مشهود مانند زمین، نیروی کار، پول، ماشین‌آلات و ... بوده است و از ترکیب این عوامل اقتصادی، ثروت تولید می‌شد. در این اقتصاد، استفاده از دانش، به عنوان یک عامل تولید، نقش کمی داشته است اما در اقتصاد دانش محور، دانش یا سرمایه فکری² به عنوان یک عامل تولید ثروت در مقایسه با سایر دارایی­های مشهود و فیزیکی، ارجحیت بیشتری پیدا می‌کند (بونیتس، 1998). در این اقتصاد، دارایی­های فکری و بخصوص سرمایه‌های انسانی جزو مهم‌ترین دارایی­های سازمانی محسوب می‌شوند و موفقیت بالقوه سازمان­ها ریشه در قابلیت‌های فکری آنها دارد تا دارایی­های مشهود آنها (فلام هولدز و همکاران³،2002). با رشد اقتصاد دانش محور، بطور قابل ملاحظه‌ای شاهد این موضوع هستیم که دارایی­های نامشهود⁴ شرکت­ها در مقایسه با سایر دارایی­های مشهود، ‌‌عامل مهمی در حفظ و تحقق مزیت رقابتی پایدار آنها می‌با­شند.(تایلز و دیگران،2002)⁵

گلدفينگر⁶(1994)، اقتصاد دانش محور را از سه بعد بررسی می‌کند :

بعد اول : تقاضایی برای مصنوعات نامشهود وجود دارد. (خدمات)

بعد دوم : دارایی­های نامشهود بر عوامل تولید مسلط می‌شوند یعنی بیشتر عوامل تولید، از دارایی­های نامشهود هستند و به عبارت دیگر دارایی­های نامشهود در بین عوامل تولید، نقش بارزتر و بیشتری ایفا می‌کنند.

بعد سوم : قوانین جدیدی برای سازمان تجاری، رقابت و ارزشگذاری ظهور می‌کند.

در نتیجه محیط کسب و کار بطور شگفت‌انگیزی تغییر می‌کند. در کسب و کارها و اقتصاد قرن 21، بر روی اطلاعات، فناوري اطلاعات، تجارت الکترونیک، نرم‌افزارها و مارک‌ها و حق اختراع‌ها¹، تحقیقات، نوآوری‌ها و ... سرمایه‌گذاری می‌شود که همگی جزیی از دارایی­های نامشهود و سرمایه‌های فکری و دانشی هستند تا جزو دارایی­های مشهود(سیتارامانو دیگران، 2002)².

در پارادایم صنعتی قدیم، شرکت‌ها تحت اصول اقتصاد کمیابی عمل می‌کردند. اقتصاد کمیابی بدین معناست که منابع و دارایی­هاي تحت سلطه و کنترل شرکت‌ها، محدود و کمیاب هستند و استفاده بیشتر از آنها، از ارزش آنها می‌کاهد ولی در عصر اقتصاد اطلاعاتی و دانش محور، این اصول صدق نمی‌کند. شرکت­ها در اقتصاد دانش محور تحت اصول اقتصاد فراوانی عمل می‌کنند اقتصاد فراوانی بدین معناست که منابع و دارایی­هاي در اختیار شرکت به میزان فراوانی وجود دارد. این نوع دارایی­ها از نوع نامشهود هستند و بیشتر در افرادی قرار دارند که ما به آنها دسترسی داریم مثالی از موضوع فراوانی این نوع دارایی­ها در اقتصاد دانش محور، فراوانی اطلاعات در اینترنت است(سالیوان و دیگران،2000)³ بطور خلاصه در اقتصاد دانش محور، مهمترین دارایی­ها و عوامل تولید شرکت‌ها، نامشهود هستند که استفاده از آنها نه تنها از ارزش آنها نمی‌کاهد بلكه به ارزش آنها می‌افزاید. این نوع دارایی­های نامشهود شامل دانش، سرمایه فکری و ... هستند ولی در اقتصاد صنعتی مهمترین عوامل تولید، دارایی­هاي مشهود و فیزیکی هستند که استفاده از آنها، از ارزش آنها می‌کاهد و این دارایی­ها شامل زمین، ماشین‌آلات، سرمایه‌های پولی و غیره است.

1 Drucker

2 Intellectual capital

3 Flamholtz et al

4 Intangible assets

5 Tayles et al

6 Goldfinger

1 Patents

2 Seetharaman et al, 2002

3 Sullivan et al, 2000

فهرست برخی از مطالب:

2-1) مقدمه........................................................................................................................................................

16

بخش اول

16

2-2) سرمایه فکری .... .....................................................................................................................................

19

2-2-1) مبانی نظری و سیر تاریخی سرمایه فکری ..........................................................................................

23

2-2-2) تعریف سرمایه فکری ...........................................................................................................................

2-2-3) انواع طبقه بندی اجزای سرمایه فکری..................................................................................................

26

26

2-2-4) مشترکات نظریات ................................................................................................................................

2-2-4-1) سرمایه انسانی .................................................................................................................................

2-2-4-2) سرمایه ساختاری (سازمانی) ..........................................................................................................

2-2-4-3) سرمایه ارتباطی ( مشتری)...............................................................................................................

40

41

42

42

2-2-5) سنجش سرمایه فکری...........................................................................................................................

2-2-5-1) دلایل سنجش سرمایه فکری............................................................................................................

2-2-5-2) اهداف اندازه گیری سرمایه فکری...................................................................................................

2-2-5-3) منافع و مزایای اندازه‌گیری سرمايه فكري ........................................................................................

42

42

45

45

2-2-6) مدل­ها و روش­های اندازه گیری سرمایه فکری .................................................................................

49

2-2-6-1) مدل­های سنجش غیرمالی سرمایه فکری .........................................................................................

49

2-2-6-2) مدل­های سنجش پولی و مالی سرمایه فکری ...................................................................................

52

2-2-7) گزارش‌دهي سرمايه فكري ...................................................................................................................

59

2-2-7-1) مفروضات زیربنایی مدل گزارش‌دهی سرمايه فكري .......................................................................

60

2-2-7-2) محتوای گزارش‌دهی سرمايه فكري .................................................................................................

62

بخش دوم : مدیریت سود...................................................................................................................................

62

2-3) سود مورد انتظار (عادی یا هدف) ..........................................................................................................

62

2-3-1) تعریف و تبیین مديريت سود ...........................................................................................................

62

2-3-2) تاریخچه مديريت سود........................................................................................................................

65

2-3-3) انواع مديريت سود ..............................................................................................................................

67

2-3-4) انگیزه­های مدیریت در مديريت سود .................................................................................................

68

2-3-5) مديريت سود و رابطه­ی آن با هزینه – منفعت ...................................................................................

70

2-3-6) جایگاه مديريت سود ...........................................................................................................................

71

2-3-7) فرضیه مديريت سود و فرضیه بازار.....................................................................................................

72

2-3-8) روش‌های مديريت سود ......................................................................................................................

73

2-3-9) ابزارهای مديريت سود ..........................................................................................................................

74

2-3-10) خصوصیات روشهای مديريت سود ..................................................................................................

77

2-3-11) عوامل موثر بر مديريت سود ............................................................................................................

80

2-3-12) رویکردهای مختلف مطالعه مديريت سود ........................................................................................

82

بخش سوم: پیشینه تحقیق.................................................................................................................................

83

2-4-1) تحقیقات خارجی................................................................................................................................

83

2-4-2) تحقیقات داخلی..................................................................................................................................

88