مقاله و تحقیق دانشجویی | پيشينه و مباني نظري آسيب پذيري مساكن شهري در برابر زلزله

خطر طبیعی، پدیده‌ای طبیعی است که در محدوده‌ی سکونت بشر اتفاق افتاده، زندگی او را مورد تهدید قرار می‌دهد و ممکن است باعث وقوع بلایایی گردد. این قبیل مخاطرات به علل زمین‌شناختی، زیست‌شناختی، آب و هوا شناختی و یا فرآیندهایی از این دست، در محیط زندگی به وجود می‌آیند.

براساس تعریف انتخاب شده به وسیله سازمان کاهش بلایای طبیعی ملل متحد یک خطر طبیعی احتمال وقوع حادثه در یک دوره‌ی زمانی ویژه در منطقه دارای پتانسیل پدیده‌های طبیعی مخرب می‌باشد.

خطر زلزله در شهرها

خطر زلزله^{^[2]}

به مجموعه شرایط ژئوفیزیکی طبیعی که در اثر جابجایی، حرکت و لغزش زمین صرف نظر از فعالیت انسان به وجود می‌آیند اشاره دارد .احتمال زلزله ^{^[3]}، به تهدید زندگی و دارایی انسان توسط خطرات زلزله گفته می‌شود .بنابر‌این ریسک زلزله نتیجه عمل متقابل خطرات زلزله و برخی فعالیت‌های آسیب‌پذیر انسان مانند توسعه شهر می‌باشد (فرنچ و ایساکسون^{^[4]}، 1984). همچنین ریسک زلزله را می‌توان تعداد مورد انتظار از جان باختگان، صدمه دیدگان، خسارات مالی و شکاف اقتصادی حاصل از پدید‌ه‌های طبیعی دانست (لاویجن^{^[5]}، 1999). عناصر درمعرض ریسک را می‌توان به جمعیت انسانی، ساختمان‌ها، آثار مهندسی، کاربری‌های خدمات عمومی، دیگر تأسیسات زیربنایی و ارزش‌های محیطی در ناحیه مورد‌نظر تقسیم نمود (فل^{^[6]}، 2008). از دیدگاه برنامه‌ریزی شهری، زلزله، انهدام هستی و زندگی کسانی است که به جرم فقر، محکوم به ساختن مساکن ارزان قیمت و غیرمقاوم هستند. به تعبیری اقتصاد و معیشت خانواده، تعیین‌کننده طول عمر، سلامتی، زندگی و... می‌شود شناخت پدیده زلزله راهی است که می‌تواند به بهینه‌سازی شرایط موجود کمک کند.

احتمال وقوع زلزله‌ای خطرناک طی یک دوره معین خطر زلزله می‌گویند (لامنیتز^{^[7]}، 1974). این خطرات در چهار گروه دسته‌بندی شده‌اند: 1- تکان خوردن و لرزش زمین 2- شکستگی و جابه جا شدگی 3- تسونامی 4- خطرات ثانوی (از جمله بهمن، روانه‌های گلی، نشست زمین، سیلاب‌های ناشی از شکست سدها و آتش‌سوزی‌ها) (بولت^{^[8]}، 1994). بررسی‌های زمین‌شناسی از قبیل تهیه نقشه گسل‌ها، تعیین نوع و نحوه عملکرد آنها، شواهد جابه‌جایی‌های اخیر در طول گسل‌ها، بررسی‌های مهندسی خاک و بررسی‌های زلزله‌شناسی مانند تهیه فهرست زلزله‌های تاریخی و دستگاهی، تهیه نقشه مراکز سطحی زلزله‌ها، تعیین شدت و بزرگی زلزله‌ها و مقایسه بین مکان گسل‌ها و مراکز سطحی و کانون زلزله‌ها امکان تخمین خطر زلزله را فراهم می‌سازند (پورکرمانی، 1376). در تعیین و ارزیابی خطر پدیده‌های طبیعی مانند زلزله، عوامل مهمی همچون پراکنش جمعیت، قوانین ساختمانی، آمادگی و واکنش سریع باید مدنظر قرار گیرند (موراک^{^[9]} و همکاران، 1997). این مرحله اغلب با ترسیم نقشه‌های خطر انجام می‌شود (کلر و پینتر^{^[10]}، 2002).

آسیب‌پذیری در زلزله^{^[11]}

آسیب‌پذیری درجه زیان و ضرر حاصله از زلزله می‌باشد، که در اجتماعات گوناگون بر اساس سطح توسعه و پیشرفت جامعه تغییرپذیر می‌باشد (کاردون^{^[12]}، 1999). آسیب‌پذیری را می‌توان توان و پتانسیل از زیان و از دست دادن بیان نمود (میتچل^{^[13]}، 1999).

بحران زلزله^{^[14]}:

هزینه خطرات طبیعی مانند زلزله بسیار بالاست و انتظار می‌رود که این هزینه روز به روز افزایش یابد. زمین‌لرزه کوبه^{^[15]} در ژاین (1995) با 100 بیلیون دلار پرهزینه‌ترین سانحه طبیعی در دنیاست. پس از آن به ترتیب زلزله 1999 در تایوان (57 بیلیون) و زلزله 1994 نورث ریدج در کالیفرنیا (20 بیلیون) جزو پرهزینه‌ترین حوادث طبیعی می‌باشند (پری کویک^{^[16]}، 2002 ). خسارات جانی و مالی زلزله این حادثه را در مقابل دیگر حوادث طبیعی به بحران تبدیل نموده است و در برنامه‌ریزی اجتماعات انسانی لزوم مدیریت ریسک جهت مواجهه با بحران زلزله را می‌طلبد. زمین‌لرزه به خودی خود بحران تلقی نمی‌گردد آمادگی و برنامه‌ریزی دقیق برای تخمین آسیب‌پذیری و کنترل و کاهش عواقب نامطلوب زمین‌لرزه می‌تواند تعیین‌کننده درجه بحران باشد (عزیزی و اکبری، 1386).

انواع بحران

حوادث و سوانح ایجاد کننده بحران‌ها را با توجه به طبیعت، علل و اثرات آن می‌توان بدین ترتیب طبقه‌بندی نمود (مرکز مقابله با سوانح طبیعی ایران، 1373):

سوانحی که وقوع آنها ناگهانی است، مانند زلزله، سیل و زمین لغزه

سوانحی که وقوع آنها تدریجی است، همچون خشکسالی و تخریب‌های زیست محیطی
سوانح صنعتی و تکنولوژی: تصادفات، ناتوانی‌های سیستم و آتش‌سوزی‌ها و انفجارها
جنگها و نزاع‌های داخلی: نبردهای مسلحانه و تروریسم جزء این دسته‌اند.

زلزله و بحران ناشی از آن

زلزله عبارت است از ارزش‌های قابل اندازه‌گیری سطح زمین که توسط امواج حاصل از رها شدن ناگهانی انرژی در درون زمین به وجود می‌آید (معماریان، 1381). زلزله به عنوانیک پدیده طبیعی، به خودی خود ننتایج نامطلوبی در پی ندارد؛ آنچه از این پدیده یک فاجعه می‌سازد، عدم پیشگیری از تأثیرات آن و عدم آمادگی جهت مقابله با عواقب آن است (بینش، 1386). در جوامعی که آمادگی مقابله با اثرات آن را ندارند، این پدیده طبیعی به بحران تبدیل گشته و مسائل عدیده‌ای را به وجود خواهد آورد. آمادگی و برنامه‌ریزی دقیق برای تخمین آسیب‌پذیری، کنترل و کاهش عواقب نامطلوب زلزله تعیین‌کننده درجه بحران است. اثرات ناشی از زلزله خود را به صورت آسیب‌های جانی، مالی و اجتماعی نمایان کرده و آثار ناهنجار حاصله و عدم مقابله با آنها بحران زلزله را ایجاد می‌نماید. در این راستا می‌توان به تأثیر آن بر انسان‌ها، جامعه، زیستگاه انسان‌ها و جوامع انسانی اشاره نمود. بحران ایجاد شده در زیستگاه انسان ابعاد فیزیکی را نیز در برمی‌گیرد. بحران خود را به شکل از بین رفتن یا صدمه وارد آمدن بر تأسیسات زیربنایی شامل گازرسانی، برق، آب، ارتباطات و حمل و نقل نشان می‌دهد. از بین رفتن یا کاهش خدمات عمومی اعم از امور خدماتی، امدادی، رفاهی، پرورشی، آموزشی، بهداشتی و مهمتر از همه تهیه و توزیع غذایی، ایجاد آلودگی‌های شیمیایی بر اثر انتشار مواد آلوده کننده در آب و خاک و هوا، پدید آمدن آتش‌سوزی‌های وسیع، به هم ریختن فعالیت‌های روزمره مردم همانند تهیه مایحتاج، حمل و نقل و ... و نیز کمبود خدمات اضطراری برای آسیب‌دیدگان نمایان می‌گردد. مسائل ذکر شده خود شامل موارد و بحران‌های ریزتری هستند که در اینجا به آنها اشاره نشده است، ولیکن توجه به آنها بسیار ضروری و لازم می‌باشد. بُعد بحران در جوامع انسانی بسیار فراتر رفته و خود را در قالب‌های مختلف ظاهر می‌کند که از آن جمله می‌توان به عدم کارایی اقتصادی محل آسیب‌دیده، جابه‌جا شدن جمعیت و افزایش بزهکاری اجتماعی به خصوص سرقت و فساد، افزایش بیکاری، افزایش تورم قیمت کالاها، ایجاد اختلال در پیشرفت برنامه‌های توسعه منطقه‌ای و ملی، خنثی شدن برنامه‌های توسعه‌ای، ایجاد نیاز به کمک‌های خارجی و نهایتاً پدید آمدن آشوب‌های محلی اشاره نمود (جوانی، 1389).

منابع لرزه‌ای

زلزله به معنای متداول آن ناشی از حرکات پوسته زمین روی گوشته آن است که از میلیون‌ها سال قبل آغاز شده و همچنان ادامه دارد و باعث فشرده شدن پوسته زمین در بعضی مناطق می‌گردد. سپس انرژی از طریق لغزش بعضی شکاف‌های روی زمین چه در اعماق دریاها و چه در داخل خشکی‌ها آزاد شده، زلزله به وقوع می‌پیوندد. علت اصلی این حرکات، وجود گرمای بسیار زیاد داخل هسته زمین و تغییرات دما از عمق به سطح می‌باشد. در مورد علل استثنایی زلزله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

الف- احداث سازه‌های حجیم و سنگین نظیر سدها و آبگیری آنها که در اثر نیروی وزن زیاد، بخشی از پوسته زمین به آرامی فرو رفته و در منطقه اطراف لرزهایی به وقوع می‌پیوندد؛

ب- تخریب محوطه‌های زیر زمینی قدیمی نظیر غارها و یا قنات‌ها،

ج- انفجارهای اتمی زیر زمینی (موتوهیکو^{^[17]} و همکاران، 1383).

شدت و بزرگی زلزله

برای نمایش کمّی و کیفی زلزله در سطح زمین، از دو مقیاس شدت و بزرگی استفاده می‌شود. شدت زلزله، پارامتری کیفی است که معرف انرژی دریافتی یک نقطه از زمین به هنگام وقوع زلزله است. این پارامتر مبتنی بر نحوه تأثیرپذیری بشر و اشیای روی زمین از زلزله‌ است. بزرگی زلزله، معرف کل انرژی آزاد شده از مرکز زلزله (محل شروع زلزله در عمق زمین) است که این مفهوم اولین بار توسط ریشتر ارائه گردید. از اینرو، واحد اندازه‌گیری زلزله، ریشتر نامیده می‌شود (جوانی، 1389). از سویی، هر چه عمق زلزله کمتر و شدت آن بیشتر باشد، وسعت و گستردگی ویرانی حاصل از آن به ویژه در مکان وقوع زلزله بیشتر می‌گردد و بالعکس (اصغری مقدم، 1378).

آسیب‌ها و خسارات ناشی از زلزله

تحلیل آسیب‌پذیری از عوامل مهم در فرآیند مدیریت بحران زلزله است و شناخت شاخص‌های آن برای تحلیل خطرپذیری در فرآیند مدیریت بحران مناطق در معرض خطر زلزله ضروری است. آسیب‌پذیری اصطلاحی است که جهت نشان دادن وسعت و میزان آسیب و خساراتی که احتمالا بر اثر وقوع سوانح به جوامع، ساختمان‌ها، خدمات و مناطق جغرافیایی، وارد می‌آید، استفاده می‌شود (رنج آزمای، 1390). زلزله به عنوان یکی از بلایای طبیعی دارای قدرت تخریب بسیار زیاد در زمانی کوتاه و در حوزهای بسیار وسیع است و خسارات شدیدی بر زمین و سازه‌ها وارد می‌آورد که این خسارات موجب تلفات جانی بسیاری می‌گردد. این خسارات به صورت زیر قابل دسته‌بندی هستند:

خسارات وارد بر زمین:

در بین انواع مختلف مصالح، خاک ضعیف‌ترین ماده در برابر حرکات زلزله است. انواع خرابی‌های به وجود آمده در زمین هنگام زلزله در جدول2-1 به طور خلاصه بیان شده‌اند (موتوهیکو و همکاران، 1383).

جدول 2-1 انواع خرابی‌های زمین در برابر زلزله (منبع: موتوهیکو و همکاران، 1383)

نوع خرابی

علت

آسیب‌ها

نشست‌های ناهمگن سطح زمین

ارتعاش لایه‌ها و رفتار غیرارتجاعی خاک

تخریب روکش‌های آسفالتی و بتنی، جداول کنار خیابان‌ها، ایجاد جابجایی نسبی در پی سازه‌های رو زمینی و لوله‌های مدفون

گسیختگی سطحی (گسلش)

جابجایی سطح زمین و پارگی آن ناشی از حرکت گسل در محل آنها

ایجاد پارگی و گسیختگی مشابه آن در روکش‌های سطحی، خطوط لوله، تونل‌ها، سدها، ساختمان‌های واقع بر محل گسلش

زمین لغزش

تند بودن شیب
وجود لایه‌های لغزنده در شیب‌ها
نفوذ آب

ویرانی خانه‌ها و سازه‌های قرار گرفته روی زمین لغزیده
خرابی جاده‌ها و لوله‌های عبور کننده از زمین لغزنده

روانگرایی

مقدار زیاد ماسه ریز در خاک‌های دانه‌ای
وجود آب زیرزمینی در لایه‌های خاک
بالا رفتن فشار آب بین ذرات ماسه در اثر زلزله
لرزش قوی

از بین رفتن مقاومت زمین زیر پی ساختمان‌ها
فرو ریختن ساختمان‌ها در اثر نشست غیریکنواخت
کج شدن ساختمان‌هایی که پی‌های یکپارچه دارند.

گسترش جانبی

بروز روانگرایی در لایه‌های زیرین

حرکت جانبی دیوارهای نگهدارنده بویژه در سواحل بیرون‌زدگی اتصالات لوله‌های مدفون

خسارت وارد بر سازه‌ها

سازه‌های موجود در مهندسی عمران (سدها و پل‌ها و تونل‌ها و ...) و ساختمان‌ها بر بستر زمین ساخته می‌شوند. در هنگام زلزله جهت اعمال نیرو به سازه در یک محدوده زمانی مرتباً تغییر می‌کند و در صورتی که سازه نتواند در برابر این نیروها مقاومت کند، خسارت خواهد دید که در بین سازه‌ها می‌توان ساختمان‌ها را از سایر سازه‌ها جدا نمود. این تقسیم‌بندی به دلایل مختلف صورت می‌پذیرد که عبارتنداز:

خسارت وارد بر ساختمان‌ها

ساختمان‌ها از مصالح ساختمانی متفاوتی ساخته می‌شوند و در طول زمان نیز دچار فرسودگی می‌شوند. خسارات ناشی از زلزله در ساختمان‌های مختلف (چوبی، بنایی، بتن مسلح و ساختمان‌های قاب فلزی و ...) متفاوت خواهد بود. علاوه بر سن سازه و جنس مصالح، نحوه ساخت و محل گسل و محل سازه از لحاظ شیب و زمین‌شناسی نیز بر مقاومت ساختمان مقابل زلزله خواهد بود. این خسارات با داشتن اطلاعات در مورد ساختمان قبل از زلزله قابل برآورد خواهد بود. خسارات وارد بر ساختمان‌ها به علت تعدد آنها و ساکنین، باعث تلفات جانی بسیار و خسارات مالی سنگین خواهد شد.

خسارت وارد بر سازه‌های غیر ساختمانی

زلزله می‌تواند خسارات شدیدی به پل‌ها و سدها و تونل‌ها و خاکریزها وارد نماید. انواع خسارات وارد به پل‌ها توسط زلزله شامل شکسته شدن تکیه‌گاه شاه‌تیرها، شکستن و افتادن تیر اصلی، تغییر شکل و خرابی در شمع‌ها و پی ‌پل‌ها و نشست در خاکریز تکیه‌گاه پل‌ها می‌باشد.

خسارت وارد بر شریان‌های حیاتی

شریان‌های حیاتی شامل شبکه‌های آب و برق و گاز و مخابرات و گاهی راه‌ها می‌باشند. این شبکه‌ها که نقش اساسی در خدمات‌رسانی شهرها دارند. در هنگام وقوع زلزله با توجه به نحوه ساخت دچار آسیب‌های جدی می‌گردند که این آسیب‌ها باعث مختل شدن اقدامات اضطراری بعد از زلزله نیز می‌گردد. آسیب‌های وارد بر شبکه گاز و برق منجر به آتش‌سوزی نیز خواهد شد و قطعی این شریان‌ها و ترمیم آنها مدت‌ها به طول خواهد انجامید.

خسارات ناشی از حوادث ثانویه

بعد از وقوع لرزه اصلی که به زلزله معروف است، پیامدهای فیزیکی و غیر‌فیزیکی دیگری روی خواهند داد که چه در کوتاه‌مدت و چه در بلند‌مدت زندگی مردم را شدیداً تحت تأثیر قرار خواهند داد که این پدیده‌ها شامل پس‌لرزه‌ها، آتش‌سوزی‌ها، سونامی و یا پدیده‌هایی مانند شیوع بیماری‌های جسمی و روحی، آوارگی و عدم سکونت مناسب، ورشکستگی ناشی از خسارات وارده به محل کسب و کار و نبود بازار کار، مشکلات ترافیکی به واسطه خرابی راه‌ها، مشکلات ناشی از قطع آب و گاز و ... .

گسترش فیزیکی شهرها و افزایش آسیب‌پذیری

در ابتدای قرن 20 تقریباً دو درصد از کل انسان‌ها تنها در 14 کلانشهر زندگی می‌کردند. امروزه این نسبت نزدیک به 20 درصد است و احتمالاً تا سال 2020 این مقدار به 30 درصد بالغ خواهد شد.

خسارات ناشی از زلزله اساساً با توسعه شهر و رشد دموگرافیکی آن مرتبط است .از تمام مخاطرات طبیعی در جهان، زمین‌لرزه‌ها پدیده‌هایی هستند که بیشترین رشد در سطح خسارات در دوره‌ی زمانی 1980-1950 را در مقایسه با دیگر پدیده‌ها به خود اختصاص داده‌اند.

روند رو به رشد و فزاینده شهرنشینی و جمعیت شهری به عنوان عاملی برای خسارات زیاد به هنگام بروز بلایای طبیعی می‌باشد. گسترش شبکه‌های ارتباطی و زیر ساخت‌های شهری از یک طرف و بدون ‌برنامه بودن رشد و توسعه شهر از سوی دیگر زمینه ایجاد خسارات زیاد در زمان وقوع زلزله را فراهم می‌سازد (عبدللهی، 1382).

فرآیند شهرنشینی آسیب‌پذیری نسبت به مخاطرات طبیعی را به واسطه تمرکز انسان و تملک‌ها افزایش می‌دهد (کورانتلی^{^[18]}، 2003). ریسک در مراکز شهری جهان سوم به دلیل شهرنشینی بدون ‌برنامه، توسعه شهر در مناطق مخاطره‌آمیز با درجه ریسک بالا، اقدامات مدیریتی نارسا در شهر و اقدامات ساخت و ساز نامناسب در شهر افزایش چشمگیری داشته است (لوویس و میوک^{^[19]}، 2005).

رشد شهر به تدریج موقعیت در معرض ریسک و نتیجه خطر را تغییر می‌دهد .با رشد نامتناسب، میزان انسان‌ها و دارایی‌های در معرض تهدید افزایش می‌یابد (کاردون، 1999). بین گسترش بی‌رویه و بی‌قاعده شهری و افزایش آسیب‌پذیری شهری یک رابطه‌ی مستقیم وجود دارد. گسترش شهرها اگر به صورت بی‌قاعده، بدون داشتن طرح و برنامه و عدم رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی و مقاوم‌سازی سازه‌ها باشد، باعث افزایش آسیب‌پذیری شهر‌ها می‌شود، این امر زمانی که جهت گسترش شهرها در محدوده گسل‌ها باشد، تقویت می‌شود. برنامه‌‌‌ریزی شهری بایستی مجموعه‌ای از دانش مخاطرات طبیعی و تقلیل ریسک خسارات در فرآیند‌های برنامه‌ریزی توسعه یک شهر باشد. مکان‌یابی مناسب سکونتگاه‌ها و توسعه منطقی و اصولی شهر نقشی اساسی در کاهش آسیب‌پذیری و خسارات ناشی از زلزله ایفا می‌نماید (ناطقی^{^[20]}، 2000).

ایمنی شهری^{^[21]}

اهداف اصلی برنامه‌ریزی شهری را می‌توان در سه مفهوم کلیدی، سلامت، آسایش و زیبایی خلاصه نمود (هیراسکار، 1989). موضوع ایمنی شهری در متون برنامه‌ریزی شهری به عنوان یک معیار بهینه در تعیین مکان‌های مناسب فعالیت و کاربری‌های شهری و در کنار معیارهای دیگری مانند سازگاری، آسایش، کارایی و مطلوبیت به کار رفت است (سعیدنیا، 1387). اما مسأله‌ی حفاظت از جان انسان‌ها، متعلقات آنها و تأسیسات و تجهیزات شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و انسانی آن قدر مهم است که می‌بایست یک از اهداف اصلی برنامه‌ریزی شهری محسوب شود. مخاطرات طبیعی اجزای مهم تعامل بین طبیعت و انسان هستند و رابطه‌ی بین انسان و محیطش به صورت مثبت؛ یعنی استفاده انسان از منابع طبیعی و به صورت منفی؛ یعنی مخاطرات و بلایای طبیعی باید مورد توجه قرار گیرد (عادل‌خان^{^[22]}، 2000). از نظر برنامه‌ریزی شهری ایمنی شهری می‌تواند شامل کلیه تمهیدات و اقداماتی باشد که در قالب برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت باعث حفظ جان و مال ساکنان شهرها شود. این‌گونه برنامه‌ها می‌تواند به صورت برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، منطقه‌بندی شهری، مقاوم‌سازی و بهسازی لرزه‌ای بافت‌های فرسوده و ... را با هدف ایمنی شهری شامل شود.

آسیب‌پذیری شهری

آسیب‌پذیری اصطلاحی است که جهت نشان دادن وسعت و میزان خسارت احتمالی بر اثر سوانح طبیعی به جوامع، ساختمان‌ها و مناطق جغرافیایی به کار می‌رود. ارزیابی آسیب‌پذیری ساختمان‌های موجود در واقع یک نوع پیش‌بینی خسارت‌دیدگی آنها در مقابل زلزله‌های احتمالی می‌باشد (زهرایی و ارشاد، 1384). به عبارت دیگر آسیب‌پذیری یک تابع ریاضی است و به مقدار خسارت پیش‌بینی شده برای هر عنصر در معرض خطرات مصیبت‌بار، با شدت معین، گفته می‌شود. تحلیل آسیب‌پذیری فرآیند برآورد آسیب‌پذیری عناصر معینی است، که در معرض خطر احتمالی ناشی از وقوع خطرات مصیبت‌بار هستند (فیشر، اسکارنبرگر و گیجر^{^[23]}، 1996). تحلیل آسیب‌پذیری شهری؛ تحلیل، ارزیابی و پیش‌بینی احتمال خسارت‌های جانی، مادی و معنوی شهر و ساکنان شهر در برابر مخاطرات احتمالی است. همچنین وضعیت مالی ساکنان (به عنوان عامل تأثیرگذار بر مقاوم‌سازی مساکن)، تراکم ساختمانی (بافت فشرده و نامنظم)، کمّیت و کیفیت معابر، طرح ساختمان (حسین‌زاده، 1383)، جمعیت بالای اقشار آسیب‌پذیر، بعد خانوار در واحد مسکونی (در ارتباط با تراکم جمعیت) و ... در کنار آسیب‌پذیری کالبدی در افزایش خسارت‌های جانی مؤثر است (پوراحمد و دیگران، 1388).

[1]- Natural Disaster

[2]- Hazard

[3]- Risk

[4] - French and Isaacson

[5] - Lavigne

[6] - Fell

[7]- Lomnitz

[8]- Bolt

[9]- Murack

[10]- Keller and Pinter

[11]- vulnerability

[12] - Chardon

[13] - Mitchel

[14]- Crisis

[15]- kobe

[16] - Pricovic

[17]- Mutahiko

[18] - Quarantelli

[19] - Lewis and Mioch

[20] - Nateghi-A

[21]- Urban Safety

[22] - Adelekan

[23] - Fisher III, Scharnberger and Geiger

فایل هایی که پس از خرید می توانید دانلود نمائید

پيشينه و مباني نظري آسيب پذيري مساكن شهري در برابر زلزله_1621950584_48621_8524_1914.zip0.14 MB

مباني نظري و پيشينه آسيب پذيري مساكن شهري در برابر زلزله_1621950602_48621_8524_1338.zip0.14 MB

پرداخت و دانلود محصول

بررسی اعتبار کد دریافت کد تخفیف

مبلغ قابل پرداخت : 19,000 تومان پرداخت از طریق درگاه

انتقال به صفحه پرداخت