مقاله و تحقیق دانشجویی

ادبیات نظری وپیشینه تحقیق مدیریت زنجیره تامین وقابلیت ردیابی در 48 صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

فهرست مطالب و بخشی از متن :

ادبیات نظری وپیشینه تحقیق مدیریت زنجیره تامین وقابلیت ردیابی

فصل -2 ادبيات نظري و پيشينه تحقيق................................................................................................... 21

-1-2 ادبیات نظری.................................................................................................................. 21

-1-1-2 مقدمه.............................................................................................................................. 21

21.............................................................................................................................. ERP -2-1-2

-1-1-2 مدیریت زنجیره تامین.......................................................................................................... 27

-1-1-2 قابلیت ردیابی ....................................................................................................................

12

2-2- مرور پیشینه ..............................................................................................................

11

-1-2-2 خالصه مرور پیشینه .............................................................................................................

11

-1-2 نتیجهگیری ....................................................................................................................

12

-1-2 ادبيات نظري

-1-1-2 مقدمه

فصل دوم این پژوهش به مرور ادبیات موضوع اختصاص یافته است. هدف از تدوین این فصل، ایجاد بستری نظری و تئوریک در زمینه مدیریت موجودی، مدیریت زنجیره تأمین و قابلیت ردیابی و نقش آن در صنایع مختلف بویژه در صنعت مواد غذایی میباشد.

تمامی شرکتها در سطح دنیا دارای فرایندهایی میباشند که منجر به ارائة محصوالت و خدمات به مشتریان میشود. فرایندهای سازمان به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم میشوند. فرایندهای داخلی ارتباط اجزای داخلی سازمان را پشتیبانی میکند و فرایندهای خارجی منجر به ارتباط اجزای داخلی سازمان با عناصر خارج از مرزهای سازمان میشود. ERP برای کنترل فرایندهای داخلی سازمان استفاده میشود تا به کنترل منابع انسانی، ماشین آالت و تجهیزات، تولید، موجودی و محصول نهایی بپردازد. در حالیکه SCM برای پشتیبانی از فرایندهای خارجی مانند ارتباط با تأمینکننده بکار میرود. قابلیت ردیابی بین فرایندهای مختلف داخلی و همچنین فرایندهای داخلی و خارجی ارتباط برقرار میکند. در ادامه به معرفی هر یک از این واژگان کلیدی میپردازیم. در انتهای فصل نیز پیشینه تحقیق بیان گردیده است.

ERP -2-1-2

ERP نوعی از سیستمهای یکپارچه فناوری اطالعات است که در بسیاری از سازمانها بویژه در شرکت های بزرگ و چند ملیتی یافت میشود .[12] سازمانهای امروزی در جهت جهانی شدن رقابت میکنند بطوریکه این رقابت به سطح بی سابقهای رسیده است. در بازارهای رقابت جهانی، سازمانها به یافتن راه حلهای کسب و کار بهتر با ساختاری انعطاف پذیر و قابل اطمینان نیازمندند. بسیاری از زیرساختهای سازمانی و تشکیالتی توسط سیستمهای اطالعاتی توانمندتر شده اند. با اداره مؤثر این فرایندها، مزایای رقابتی میتواند از طریق کاهش هزینه، افزایش تولید و بهبود خدمات به مشتریان حاصل شود. در چند دهه گذشته به راه حل متمرکزی که فرایندهای کاری را بهبود میبخشد، گرایش پیدا شده است. این راه حل عبارتست از برنامه ریزی منابع سازمان یا به اختصار .ERP سیستمهای برنامهریزی منابع سازمان، سیستم های اطالعاتی پیکربندی شدهای میباشند که اطالعات و فرایندهای مبتنی بر اطالعات را در داخل و در میان نواحی کاری سازمان، یکپارچه میکنند .[13] در واقع ERP یک راه حل یکپارچه استراتژیک مبتنی بر فناوری اطالعات برای مدیریت و برنامه ریزی منابع سازمان است. توان ERP را باید در طراحی فرایندهای سازمانی در یک مدل کارآمد از سازمان و در کسب موفقیت برای دستیابی به تجربیات برتر جستجو کردنه، در بکارگیری نرم افزارهای تراکنشی که عمدتاً در سطح فرایندهای عملیاتی روزمره محدود شده باشند .[14] یک طرح کلی از تکامل سیستمهای اطالعاتی ERP در ذیل بیان شده است.

•برنامه ريزي منابع سازمان توسعه يافته و يا ERPII، يکپارچه سازي برنامههاي

کاربردي يا EAI، يکپارچه سازي فرايندهاي کسب و کار يا BPI

2000

•برنامه ريزي منابع سازمان ERP

1990

•برنامه ريزي منابع توليد MRPII

1980

•برنامه هاي کاربردي براي کنترل موجودي

1960

شکل :1طرح تکاملی سيستمهاي اطالعاتی ERP

-1-2-1-2 سيستمهاي ERP مبتنی بر فناوري اطالعات

در یک دهه گذشته شاهد تغییرات بسیار وسیع و پرشتابی در صحنه تجارت بودهایم. با کمرنگ شدن فاصله زمانی و مکانی در فضای فناوری اطالعات، کانونهای مختلف کسب و کار در اقصی نقاط جهان به یکدیگر نزدیک شده و گویا پهنه جهانی به یک بنگاه فعال اقتصادی تبدیل شده است. امروزه، سازمانها با بازارهای جدیدی روبرو هستند که قوانین سازوکارهای جدید بر آنها حکمفرما گشته است. در این بازارها، رقابتهای جدیدی مطرح شده و انتظارات رو به رشد مشتریان از ویژگیهای جدی آن محسوب میگردد. بازاریابیهای الکترونیکی و دریافت سفارشات از طریق اینترنت^1، اینک در ردیف روشهای معمول مدیریت امور مشتریان در بسیاری از سازمانها و بنگاههای بازرگانی است. برخورداری از اطالعات، دیگر از مزایای عمده سازمانها محسوب نمیگردد بلکه استفاده بهینه از انبوه اطالعات گراگرد سازمان از دغدغههای اصلی مدیران ارشد میباشد. استفاده بهینه از اطالعات نیز میسر نمیگردد مگر با برپایی سیستمهای اطالعاتی کارا و یکپارچه؛ بطوریکه بتواند تمامی فعالیتهای سازمان را پوشش داده و به موقع در اختیار مصرف-کنندگان قرار دهد.

راهحلهای ERP، سیستمهایی هستند که اطالعات سازمان را با استفاده از فناوری اطالعات در تمام حوزه ها بصورت یکپارچه و با ساختاری شناور جمعآوری نموده و با استفاده از برنامه ریزی خاص، این اطالعات و نتایج برنامهریزی را در اختیار کاربران در تمام سطوح سازمان قرار میدهد. بدینسان با وسعت بخشیدن به

¹ e-business

ادبیات نظری و پیشینه تحقیق

حوزه کاری ERP و برقراری ارتباط آن با حوزههای تأمین کنندگان، توزیع کنندگان و مشتریان، میتوان زمینه را برای برقراری کسب و کار الکترونیکی مهیا نمود .[14]

ERP را میتوان به عنوان نرم افزار یکپارچهای تعریف نمود که دارای اجزاء و ماژولهایی برای برنامهریزی، تولید، فروش، بازاریابی، توزیع، حسابداری، مدیریت منابع انسانی، مدیریت پروژه، مدیریت خدمات و نگهداری و تعمیرات، مدیریت حمل و نقل و بازرگانی الکترونیک است. معماری و ساختار ERP بگونهای است که اطالعات را در سطح سازمان یکپارچه نموده و جریانی روانی از اطالعات بین بخشهای مختلف ارائه میدهد .[13]

2 سيستمهاي تشکيل دهنده ERP

سیستمهای ERP شامل مجموعههای گوناگون و متعددی است که یکپارچگی آنها اهمیت و ارزش مضاعفی را برای سازمان و شاخههای مختلف آن پدید میآورد، این مجموعهها شامل:

• مجموعه اطالعات زیرساختاری سازمان

• مجموعه اطالعات پایه کنترل پروژه

• مجموعه اطالعات پایه تولید/خدمات

• مجموعه اطالعات پایه لجستیک و تدارکات

• مجموعه اطالعات پایه منابع انسانی

• مجموعه اطالعات پایه مالی

• مجموعه زیرسیستمهای لجستیک

• مجموعه زیرسیستمهای تولید

• مجموعه زیرسیستمهای مالی

• مجموعه زیرسیستمهای مدیریت منابع انسانی

• مجموعه زیرسیستمهای اطالعات فنی

• مجموعه زیرسیستمهای اداری

الزم به ذکر است که این تقسیمبندی مطلق نیست و میتواند در سازمانهای مختلف به تناسب نوع و وسعت فعالیتهایی که در حال انجام است تغییر کند.

-1-2-1-2 اجزاي تشکيل دهنده ERP

• مجموعه برنامهریزی راهبردی و کاری

• مجموعه برنامهریزی عملیات و فروش

• مجموعه پیشبینی .[14]

-1-2-1-2 ويژگیهاي ERP

• ERP دارای ماژولهایی میباشد که در شکل زیر نشان داده شده است. این ماژولها شامل:

• برنامه ریزی

• کنترل

• استانداردسازی

• ردیابی/پیگیری

• ارزیابی

• اطالعات کسبوکار

• پیادهسازی

• پشتیبانی

• دانش

• انتخاب

ما به بحث در مورد ردیابی/پیگیری میپردازیم. ردیابی و پیگیری به مفهوم قابلیت ردیابی اشاره دارد که در مباحث آتی بدان میپردازیم. [15]

• 
  
• 
  
• -1-2-1-2 مديريت موجودي
• 
  
• مدیریت موجودی بخشی از مدیریت کسبوکار است که به برنامهریزی و کنترل موجودی مرتبط است. هدف مدیریت موجودی کاال، به حداکثر رساندن ثروت سهامداران از طریق طراحی و اجرای سیاست

هایی است که به کاهش هزینههای خرید و نگهداری و توزیع کاال منجر میشود. موجودیها به خودی خود داراییهای سود آوری نیستند و تنها در صورت فروش، ایجاد درآمد میکنند اما با اعمال مدیریت موجودی ها که در حقیقت، حفظ تداوم نظم در هماهنگی فعالیتهای تولید و فروش و جلوگیری از توقف عملیات به علت کمبود موجودیها است، به نوعی روند سودآوری محقق میگردد. موجودی در این زمینه عبارتند از مواد اولیه، کار در فرایند (WIP)، نیمهساخته، مونتاژ شده، محصول نهایی، MRO )تعمیر و نگهداری، تعمیر و لوازم عملیاتی( همیشه موجودی در انبار وجود دارد زیرا که عرضه و تقاضا نمیتواند در همه زمان ها، بطور کامالً یکسان باشد. این خدمات، در داخل شرکت 1 هدف را دنبال میکنند.

• قادرسازی شرکت برای دستیابی به اندازه اقتصادی.

• متعادلسازی عرضه و تقاضا.

• قادرسازی تخصیص در تولید.

• رفع ابهامات در چرخه سفارش و تقاضا.

• عملکردن به عنوان بافر میان رابطهای بحرانی.

انواع مختلفی از سیستمهای کنترل موجودی وجود دارد، که در برای برنامهریزی و کنترل موجودی استفاده میشود. برخی از رایجترین آنها همیشگی، دورهای، برنامهریزی مواد مورد نیاز، برنامهریزی نیازمندیهای توزیع، و کمیت موجودی سیستمهای سفارشات تکی است. صرف نظر از اینکه، هدف خدمات موجودی چیست و در کجا استفاده میشود، اثربخشی مدیریت موجودی به اطالعات و دادههای دقیق و به موقع است. هیچ سیستم و یا روش برنامهریزی تولید و کنترل موجودی، طراحی نشده، که در صورتیکه ورودی وضعیت موجودی دقیق و بهموقع نباشد، بهدرستی کار کند .[16]

-3-1-2 مديريت زنجيرة تأمين¹

محیط پرتالطم و پویای دنیای کسب و کار امروز بیش از پیش عرصه را بر سازمانهایی که در زمینههای مختلف تجاری فعالیت میکنند تنگ کرده است و مسابقه رقابتی شدیدی که در حال جریان بوده و هرلحظه نیز سختتر میشود دایره آرامش سازمانها را کوچکتر و محدودتر میکند. در چنین وضعیتی برای رهایی از این شرایط، حرکت به سمت و سویی که برای سازمانها افقهای نوینی از سود-مندی و بقا را نوید میدهد، آرزو و تفکر سیستمی بسیاری از آنهاست. برون سپاری لجستیک از موضوعاتی است که در سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. چرا که بسیاری از پروژههای لجستیک در درون سازمانها به شیوه برون سپاری انجام میشود. از طرف دیگر نرخ شکست این گونه پروژهها نیز بسیار باال است .[17] بدیهی است، با توجه به شرایطی که در فضای کسب و کار موجود است و تأثیر باالیی که متغیرهای خارجی در فرآیند تولید و رقابت صنعتی دارند؛ امکان زیادی برای بهبود در عملکرد این صنعت وجود دارد. در حقیقت، گام بعدی در توسعه این صنعت شناسایی و کنترل ریسکهای برون سپاری لجستیک و افزایش بهرهوری و بازدهی در تولید است.

-1-1-1-2 تاريخچه مديريت زنجيرة تأمين

در دو دهه 12 و 72 میالد، سازمانها برای افزایش توان رقابتی خود تالش می کردند تا با استانداردسازی و بهبود فرایندهای داخلی خود محصولی با کیفیت بهتر و هزینه کمتر تولید کنند. در آن زمان تفکر غالب این بود که مهندسی و طراحی قوی و نیز عملیات تولید منسجم و هماهنگ پیشنیاز دستیابی به خواستههای بازار و درنتیجه کسب سهم بازار بیشتر است. به همین دلیل سازمانها تمام تالش خود را بر افزایش کارایی معطوف میکردند. در دهه 82 میالدی با افزایش تنوع در الگوهای مورد انتظار مشتریان، سازمانها به طور فزایندهای به افزایش انعطاف پذیرش در خطوط تولید و توسعه محصوالت جدید برای ارضای نیازهای مشتریان عالقهمند شدند. در دهه 92 میالدی، به همراه بهبود در فرایندهای تولید و به کارگیری الگوهای مهندسی مجدد، مدیران بسیاری از صنایع دریافتند که برای ادامه حضور در بازار تنها بهبود فرایندهای داخلی و انعطافپذیری در تواناییهای شرکت کافی نیست، بلکه تأمین کنندگان قطعات و مواد نیز باید موادی با بهترین کیفیت و کمترین هزینه تولید کنند و توزیعکنندگان محصوالت نیز باید ارتباط نزدیکی با سیاستهای توسعه بازار تولیدکننده داشته باشند؛ با چنین نگرشی، رویکردهای زنجیره تامین و مدیریت آن پا به عرصه وجود نهاد. از طرف دیگر با توسعه سریع فناوری اطالعات در سالهای اخیر و کاربرد وسیع آن در مدیریت زنجیره تامین، بسیاری از فعالیتهای اساسی مدیریت زنجیره با روشهای جدید درحال انجام است