مقاله و تحقیق دانشجویی

ادبیات نظری و پیشینه تحقیق بانکداری نوین و الکترونیکی (فصل دوم) در 44 صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

بخش دوم- مبانی نظری بانکداری نوین....................................................................................... 48

2-2-1 تاريخچه پول و بانكداري در دنيا...................................................................................... 48

2-2-2 تاريخچة بانكداري در ايران............................................................................................. 50

2-2-3-بانكداري نوین........................................................................................................... 53

2-2-4-تكامل خدمات بانكي و آغاز بانكداري الكترونيكي ............................................................................... 56

2-2-5-تعريف بانكداري الكترونيكي......................................................................................... 58

2-2-6-مزاياي بانكداري الكترونيكي.......................................................................................... 59

2-2-7-شبكه هاي بانكداري الكترونيكي..................................................................................... 62

2-2-8-انواع بانكداري الكترونيكي............................................................................................ 65

2-2-9-سطوح مختلف بانكداري الكترونيكي………………....................................................... 68

2-2-10-کانالهاي بانکداري الکترونیکی....................................................................................... 70

2-2-11-ماشین خود پرداز (ATM).......................................................................................... 73

2-2-12-ماشین هاي نقطه فروش EFT POS............................................................................. 74

2-2-13-بانکداری تلفنی......................................................................................................... 75

2-2-14-بانکداری اینترنتی...................................................................................................... 76

2-2-15-بانکداری موبایلی...................................................................................................... 79

2-2-16-ارزیابی کانال های بانکداری الکترونیکی.................................................................................................. 82

بخش سوم- پیشینه تحقیق....................................................................................................... 87

2-3-1- تحقیقات خارجی:...................................................................................................... 87

2-3-2- تحقیقات داخلی:........................................................................................................ 89

2-2-1-تاريخچه پول و بانكداري در دنيا

بشر اولیه نیازمندی های خود را در نظام بسته اقتصادی در محدوده خانواده یا قبیله تامین می نمود. به مرور زمان که زندگی اجتماعی در اقوام بشری پیشرفت کرد، نیاز به مبادله احساس شد و مبادلات کالا با کالا توسعه یافت. به تدریج چون برخی کالاها خواهان بیشتری در مبادلات داشتند، علاوه بر خاصیت ذاتی خود، جنبه واحد و معیار سنجش را نیز پیدا کردند. از این کالاها می توان به ادویه در هندوستان، غلات در ایران و پوست سمور در روسیه اشاره کرد. با انتخاب واحد ارزش، هر چند عمل مبادله نسبت به قبل ساده تر شد، ولی مشکلات اساسی آن از قبیل فاسد شدن، ذخیره کردن و غیره همچنان باقی ماند. سرانجام فلزات مخصوصاً طلا و نقره به عنوان وسیله مبادله انتخاب شدند. مورخان پیدایش پول را به چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح در خاورمیانه و در تمدن های سومری حوالی خلیج فارس و مصر قدیم نسبت می دهند (روبرت و همکاران[1]، 2003: 171). به تدریج و با گسترش تمدن ها، دولت ها به وجود آمدند و با ضرب سکه با وزن و عیار معین، پول وزن شده را به پول ضرب شده تبدیل کردند. آغاز تاسیس بانک ها در جهان به اوخر قرن پانزدهم میلادی باز می گردد که از اوایل قرن هفدهم به صورت گسترده در سطح اروپا گسترش یافتند. از اواخر قرن نوزدهم میلادی نوع دیگری از پول نیز که به پول ثبتی یا پول تحریری^[2] معروف شد شکل گرفت و پرداخت به وسیله چک مرسوم شد.

با ظهور چک به عنوان نوعي دستور پرداخت، بانک‏ها نياز به محل مشترك و قواعدي مدون براي مبادله و تسويه حساب وجوه ناشي از چكها در ميان خود پيدا كردند كه منجر به تشکیل اتاق های پایاپای^[3] گردید (روبرت و همکاران ، 2003: 172).

شروع کار بانک های مرکزی برای اعمال مدیریت کلان و هماهنگ بر پول و نظامهاي پرداخت كشورها با تاسیس بانک مرکزی انگلستان در سال 1694 آغاز شد. بانك مركزي نيز مانند ساير بانک‏ها، به صورت تدريجي و با توجه به شرايط و ضرورتها توسعه يافت. اين بانك كه به نام بانك انگلستان معروف است و امروزه نيز نقش بانك مركزي انگلستان را برعهده دارد، يكي از معتبرترين بانک‏هاي مركزي جهان و داراي سابقه اي بالغ بر سه قرن است. تاسيس بانك فدرال رزرو^[4] امريكا نيز به عنوان يكي از معتبرترين بانک‏هاي مركزي جهان به سال 1913 ميلادي باز مي گردد كه براي متمركز كردن عمليات اتاق پاياپاي بين بانک‏هاي ايالات متحده شكل گرفت.

به طور كلي وظايف بانک‏ها را می‏توان در قالب زير دسته بندي كرد:

* نگهداري از سپرده هاي مشتريان.

* انتقال منابع از يك حساب به حساب ديگر (شامل پرداخت و دريافت وجوه).

* ارائة وام و اعتبار به مشتريان و يا مشاركت با آنان در سرمايه گذاري از انواع ديگر.

* بانک‏ها براي برقراري ارتباط با مشتريان و ارائة خدمات خود به آنان از شعب خود در بازارهاي هدف استفاده مي كنند.

وظايف اصلي شعب را مي توان به ترتيب ذيل دسته بندي نمود:

* پرداخت و دريافت وجوه، انتقال منابع و پردازش انواع حسابهاي بانكي.

* تبليغ، فروش و ارائه خدمات بانكي كه موجب كسب درآمد و سود براي بانك مي گردد.

* نقطه تماس با مشتريان براي دريافت اطلاعات و پاسخگويي در قبال آنها.

* پايگاه اصلي كارمندان بانك براي انجام وظايف خود (روبرت و همکاران، 2003: 172).

2-2-2-تاريخچة بانكداري در ايران

ايران در زمينه تجارت و بانكداري الكترونيكي، كشوري جوان است و تا رسيدن به سطحي قابل قبول از آن، راه درازي در پيش دارد (سقطچی، 1385: 59). چنانكه سوابق تاريخي نشان مي دهد، اولين بار در ايران كيخاتو، نوة هلاكوخان مغول در سال 691 هجري قمري به نشر اسكناسی به نام «چاو» پرداخت كه بعدها به دلايل مختلفي جمع آوري شد. نوع ديگري از اسكناس نيز به ويژه در اواخر دوره قاجار و قبل از رواج رسمي پول كاغذي در ايران به صورت حواله هایي به نام «بیجک» مطرح بود و صرافان در مقابل دريافت مسكوك آن را صادر مي كردند تا در معاملات دست به دست شده و مورد استفاده قرار گيرد. در تاريخ معاصر كشور براي اولين بار از سال 1267 هجري شمسي به بعد، اسكناس به صورت رسمي منتشر شد.

[1] - Roberts et al.

[2] - Deposit Currency

[3]- Clearing House

[4] - Federal Reserve