مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات :

پیشینه و مبانی نظری تحقیق تحولات کالبدی و کارکردی مبادی ورودی شهری در 63 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

بخشی از متن :

2-1. پیشینه تحقیق

1 – بر اساس مطالعات داخلی، ظاهری در سال1380 وودی اصلی شهر قزوین(اتوبان قزوین – تهران) را مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. ظاهری بر اساس مطالعات اولیه ای که بر روی ورودی اصلی شهر قزوین انجام می دهد، مشکلات آن را بیان می کند و جهت حل مشکلات محور ورودی شهر قزوین براساس شناخت وضع موجود و مطالعات میدانی به ارائه راه حل های مختلف می پردازد.

2– قریب در سال 1382 به منظور ساماندهی و تعیین معیارهای برای طراحی مبادی ورودی شهر، وضعیت موجود مبادی دو شهر با دو توپوگرافی متفاوت، مبادی ورودی محور کاشان – قم و جاجرود – تهران، که اولی در ناحیه ای کوهستانی و جنگل کاری شده و دیگری در دشتی هموار و خشک قرار دارد، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده است.

3 – اکبری مهام، امیر، ومحسنی، ایرج، از پایان نامه کارشناسی ارشد، سال 1389 دانشگاه مازندران مقاله ای با عنوان بررسی کیفیت کالبدی و کارکردی مبادی ورودی شهر(نمونه ی مورد مطالعه: شهر بابلسر) در نشریه جغرافیا و توسعه بهار 90 به چاپ رساندند، مبادی ورودی به عنوان یکی از اصلی ترین اجزای ساختار کالبدی و فضایی شهر، علی رغم اهمیتی که به لحاظ کالبدی، کارکردی و زیبایی شناسی دارد با جانمایی کاربری های ناهمگن و ناسازگار به فضایی با ساختاری منفصل، فاقد هویت و مغشوش مبدل شده است. بدین ترتیب فضای ورودی بسیاری از شهرهای کشور با افت شدید کیفیت کارکردی و کالبدی روبروست و این امر آسیب های جدی به سیما و هویت شهرها وارد کرده است. نتایج نشان می دهد کیفیت کالبدی و کارکردی محدوده‎ی مورد مطالعه بر اساس مجموعه شاخص های تحقیق در سطح نازلی است و در صورت بی توجهی به سیما و هویت شهر آسیب خواهد رساند.

4 – طالشی و امیر فخریان در سال 1388 در پایان نامه کارشناسی ارشد در مطالعات خود به ساماندهی کاربری‎های شهری در ورودی منطقه‎ی هفت، کلان شهر مشهد پرداخته اند. در این مقاله ضمن تشریح چگونگی تراکم کاربری های مزاحم شهری در این ورودی، گرایش غالب در طرح ریزی بنیادی کاربری ها در سه محور اصلی این منطقه، بر پایه محور گردشگری مذهبی به منظور کاربری های مکمل آن طرح ریزی شده است.

5 – دکتر شهرام شکوهی نیا، و پریسا رشید شمالی، در مقاله ای با عنوان ورودی شهر که در دومین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران سال 1378 ارائه دادند دلایل انتخاب موضوع را بی هویت بودن سیما و فرم شهر و در نتیجه بی هویتی و ناخوانایی ورودی شهر، ناهنجاری چهره عملکردهایی که در آغاز نقاط ورودی به شهر شکل گرفته اند و. . . . . بیان کردند.

6 – میر رحیم موسوی، دانشجوی کارشناسی ارشد راه و ترابری دانشگاه سمنان، سال 1385، به بررسی علل تصادفات ورودی شهرها و سازماندهی فضاهای پیرامون در جهت ایمن سازی، ایمنی ترافیک پرداخته و به این نتیجه رسیده است که در تمام مراحل طراحی، برنامه ریزی و عملکردهای ترافیک باید مبادی ورودی مدنظر قرار گیرند تا با کاهش تصادفات و برخوردهای وسایل نقلیه علاوه بر جلوگیری از هدر رفتن سرمایه‎های کشور، از تاملات روحی افراد نیز کاسته شود. وی همچنین عنوان کرد که بررسی میزان و تعداد و شدت برخوردهای وسایل نقلیه با یکدیگر و یا با عابرین نشان می دهد که بیش از 60 درصد تصادفات جاده ای کشور در محدوده ورودی شهرها اتفاق می افتد.

7 – دکتر نورالدین عظیمی در کار پژوهشی با عنوان طراحی ورودی های اصلی شهر رشت که در سال 1390 به پایان رساندند چهار ورودی اصلی شهر رشت شامل محورهای انزلی، فومن، تهران، و لاهیجان مورد مطالعه قرار دادند و راهکارهای پیشنهادی جهت ارتقاء کیفیت فضای شهری این چهار ورودی ارائه دادند.

8 – محمد کیا کجوری، سال 1391 در پایان نامه کارشناسی ارشد به بررسی ورودی از سمت شرق می‎پردازد و می نویسد: ورودی از سمت شرق دارای حداقل ویژگی های که مبین فضای مطلوب شهری باشد نیست از این رو ورودی شهر با ساختمان های زشت و فرسوده انبار مصالح و.... است کیفیت ساخت و ساز حاشیه این ورودی به صورت پراکنده است.

9 – سعید معصومی مقاله ای با عنوان منظر ورودی شهر در روزنامه خراسان شمالی در سال 1389 داشتند که بررسی عوامل موثر بر طراحی ورودی ها چون نحوه تاثیر گذاری نقش ورودی در طراحی، تاثیر سرعت، حرکت و زمان بر طراحی، بررسی تاثیر منظر ساخت بر طراحی، نقش های تعریف شده برای ورودی، ورودی شهر امروز صحنه تناقص و تضاد و. . . . را در بر دارد.

10 – سهیلا چوبساز و دیگران در نشریه شماره 36 جغرافیا و برنامه ریزی شهری مقاله ای با عنوان تحلیل مقایسه ای محورهای ورودی منطقه بزرگ شهری تبریز چاپ کردند. هدف مقاله ارزیابی و مقایسه ویژگیهای فعالیتی و نقش منطقه ای کریدورهای ارتباطی کلان شهرتبریز در سه محور ارتباطی اصلی آن می‎باشد. نتایج حاصل از مطالعات نشان می دهد هر یک از کریدورهای ارتباطی مورد نظر دارای ارزشهای منطقه ای ویژه ای است که مستقیما در رویکرد برنامه ریزی، جهت سازماندهی محورهای ورودی نقش دارد.

11 – از جمله مطالعات خارجی انجام شده در زمینه محورهای ورودی راهنمای طراحی ورودی شهر دباری است. هدف استانداردهای طراحی در امتداد این محور ورودی شامل موارد زیر می باشد تقویت منظر ورودی – ورودی خوش منظر به شهر، – ایجاد استانداردهای طراحی هماهنگ برای تقویت کیفیت محور، – کاهش آلودگی بصری ناشی از ساختمان های ناهماهنگ، – ایجاد الگوهای جریان ترافیک برای بهبود امنیت عمومی، – بهبود ارزش های مالی، – ایجاد یک مکان فعال پایدار از نظر بصری، مالی و اقتصادی.

12– راهنمای طراحی ورودی خیابان راسین در کشور آمریکا از دیگر مطالعات خارجی است. هدف کلی از این راهنما طراحی مجدد محیط ساخته شده محور ارتباطی خیابان راسین و بهبود خصوصیات بصری با اجتناب از یکنواختی و تکرار می باشد. این ناحیه ارائه گستره وسیعی از فعالیت های تجاری و خدماتی در شهر ماسکگو (واقع در ایالت فلوریدای آمریکا) مشخص شده است. برای تحقق این راهنما، استانداردهای طراحی در محور ورودی خیابان راسین اجرا می شود.

2–2. مفاهیم پایه ای

2-2-1. مفهوم شهر

1– مفهوم شهر عموما برای توصیف پدیده های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بکار رفته است. (فیالکوف، 1383، ص13).

2 – در ادبیات علوم انسانی مفهوم شهر با مفهوم تمدن یکی گرفته می شود. بنابراین شهر را نوعی خاص از سازمان یافتگی زندگی اجتماعی در انطباق با فضا تلقی می کنند. در مفهوم عام، شهر را باید دارای پیشینه ای حداقل 7000 ساله دانست که در حدود 2 تا 3 هزار سال از انقلاب نوسنگی، با تغییر تدریجی جماعت‎های روستایی دائم ظاهر می شود و بصورت پیوسته تا امروز به شکل نوع زیست غالب بشریت در آمده است از اینرو می توان تعریف عام و جامع از شهر را بصورت زیر ارائه نمود: شهر زیستگاهی است انسان ساخت و در زیر یک قدرت سیاسی مشخص، که تمرکز جمعیتی نسبتا پایداری را درون خود جای می دهد، فضاهای ویژه بر اساس تخصص های حرفه ای به وجود می آورد، تفکیکی کمابیش مشخص و فزآینده میان بافت‎های مسکونی و کاری ایجاد می کند و فرهنگی خاص را به مثابه حاصلی از روابط درونی خویش پدید می آورد که درون خود خرده فرهنگ های بی شمار را حمل می کند (فکوهی، 1383، ص29).

3 – شهر سیستمی است متشکل از سیستم های درونی که با آنها دارای ارتباط متقابل است و خود این مجموعه نیز (شهر) با سایر سیستم های منطقه ارتباط دارد و منطقه نیز جزئی از سیستم اصلی است. تعریف شهر در ماده 4 قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری ایران چنین است. شهر محلی است با حدود قانونی که در محدوده جغرافیایی مشخص واقع شده و از نظر بافت ساختمانی، اشتغال و سایر عوامل دارای سیمایی با ویژگی های خاص خود است. به طوری که اکثریت ساکنان دائمی آن در مشاغل کسب، تجارت، صنعت، خدمات و فعالیت های اداری اشتغال داشته و در زمینه خدمات شهری از خود کفایی نسبی برخوردارند. شهر کانون مبادلات اجتماعی– اقتصادی، فرهنگی وسیاسی حوزه نفوذ پیرامون خود بوده و حداقل دارای 10 هزار نفر جمعیت است (رضویان، 1381، ص23).

2-2-2. مفهوم کالبد شهر

کالبَد شهری در لغت به معنای پیکر آورده شده و محتوای روابط اقتصادی و اجتماعی در فضاست و چون سه بُعدی می‌باشد تعریف کننده فضا به ‌شمار می‌‌آید. بنابراین کالبد شهر مجموعه‌ای از عوامل هستند که در کُل، سیمای شهر را می‌سازد و عواملی چون رده، لبه، گره، بافت، مقیاس و تناسب از بهترین آن به‌شمار می‌روند (رضایی، 1384، ص29).

بصورت کلی، مفهوم کالبد شهر در مرحله نخست با شرایط مکانی آن ارتباط داشته است. کالبد شهرهای قدیمی در رابطه با چهار عامل زیر شکل می گرفته است. 1) اقلیمی، 2) دفاعی، 3) اجتماعی، 4) اقتصادی، در درون این کالبد، فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی جریان داشته و فرم و شکل کالبد را تعیین می کرده است (مجتهدزاده، 1382، ص73).

و...

فهرست مطالب :

2-1. پیشینه تحقیق 14
2–2. مفاهیم پایه ای 16
2-2-1. مفهوم شهر 16
2-2-2. مفهوم کالبد شهر 17
2-2-3. مفاهیمی پیرامون توسعه کالبدی شهر 17
2-2-4. فضای شهری و توسعه فضایی 17
2-2-5. فضا و فضای شهری 17
2-3. ورودی 18
2-4. تعریف فضای ورودی شهر 18
2-4-1. عوامل موثر در طراحی فضای ورودی موفق 19
2-5. مفهوم کیفیت محیط شهری 20
2-5-1. مدل جان لنگ: نیازهای انسانی 20
2-5-2. مدل "کانتر" : مولفه های مکان 20
2-5-3. مدل جان پانتر 21
2-5-4. مولفه های کیفیت 21
2-6. عملکرد (کارکرد) و کالبد محیط 22
2-7. عملکرد ورودی شهر 22
2-7-1. ویژگی های عملکردی ورودی شهر 22
2-7-2. اصول عملکردی ورودی ها 22
2-7-3. مولفه های عملکردی 22
2-7-4. تاثیر سرعت بر عملکرد ورودی شهرها 23
2-7-5. ارتقاء مولفه های عملکردی در ورود به شهر 24
2-8. مولفه کالبدی 24
2-8-1. عوامل تاثیرگذار بر کالبد و ظاهر ورودی شهر 24
2-8-2. هویت کالبدی 25
2-8-3. ورودی شهر امروز صحنه تناقص و تضاد 25
2-9. انواع ورودی های شهری 27
2-9-1. ورودی شهر- خیابان 28
2-9-2. ورودی شهر- ایستگاه راه آهن 29
2-9-3. ورودی شهر – فرودگاه 29
2-10. سلسله مراتب کارکردی – مکانی ورودی ها 30
2-10-1. حوزه های فضای ورودی شهر 30
2-10-2. روشهای ارزیابی کاربری اراضی شهری 32
2-11. ساماندهی شهری 37
2-12. نظریه پردازان جهانی 37
2-12-1. جان راسکین (1900-1818) 37
2-12-2. کامیلوبویی تو (1914-1836). 38
2-12-3. کامیلو سیت (1903-1843) 38
2-12-4. پاتریک گدس 38
2-13. نگاهی به گذشته، حال و آینده ورودی شهرها 39
2-14. تجارب جهانی ساماندهی ورودی 43
2-14-1. لستر 44
2-14-2. وین 45
2-14-3. آمستردام 47
2-15. سابقه برنامه ریزی و طرح های ساماندهی مبادی ورودی در ایران 49
2-15-1. طراحی مبادی ورودی شهر آمل 50
2-15-2. شیراز 52
2-15-3. مشگین شهر 54
2-15-4. جیرفت 56
2-15-5. تبریز 56
2-15-6. کلاچای 58
2-15-7. قزوین 59
2-15-8. ورودی غربی تهران 61
2-15-9. نصب دروازه ماهی ورودی شرق بندرانزلی 65
2-15-10. دروازه قرآن ورودی غرب شهر خشکبیجار رشت 66
2-16. دیدگاه ها و نظریات شهری 67
2-16-1. نظریه مدرنیسم 67
2-16-2. نظریه پست مدرنیسم 68
2-16-3. نظریه توسعه پایدار شهری 68
2-16-4. مکتب ترقی گرایی 70
2-16-5. مکتب ساختارگرایی{ structuralist school } 70
2-16-6. دیدگاه سازمان دهی زمین و تفکیک اراضی 71
2-16-7. دیدگاه استفاده از طرح جامع در تغییرات کاربری اراضی 72