مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات :

فصل دوم ادبیات نظری و پیشینه تحقیقاتی تجارت الکترونیک و نظام الکترونیک در 61 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

فهرست مطالب و بخشی از متن :

1 مقدمه..............................................................................................................................................7

2-2 تجارت الكترونيكي چيست؟...........................................................................................................7

2-3 تعريف و تبيين مفهوم تجارت الكترونيكي .....................................................................................8

2-4 تاريخچه تجارت الكترونيكي........................................................................................................11

2-5 الگوهای مختلف بلوغ تجارت الكترونيكي ..................................................................................11

2-5-1 الگوی آسياي جنوب شرقي و اقيانوسيه...................................................................................11

2-5-2 الگوی سازمان ملل براي بلوغ تجارت الكترونيكي...................................................................12

2-5-3 الگوی مراحل رشد فناوري اطلاعات نولان..............................................................................13

2-5-4 الگوی گارتنر ...........................................................................................................................13

2-5-5 الگوی ميسرا و دينگرا...............................................................................................................15

2-5-6 الگوی ايالت يوتا......................................................................................................................16

2-5-7 الگوی گروه مشاوره دلويت و تاچ...........................................................................................17

2-5-8 الگوی نقشه راه تجارت الكترونيكي.........................................................................................18

2-5-9 الگوی دموکراسي الکترونيکي...................................................................................................19

2-5-10 الگوی بلوغ دو بعدي.............................................................................................................19

2-6 محرك هاي تجارت الکترونیک....................................................................................................21

2-6-1 الگوهاي تجارت الکترونیک.....................................................................................................23

2-7 مفهوم دولت الکترونیک................................................................................................................23

2-7-1 مراحل دولت الکترونيک .........................................................................................................25

2-7-2 فرايند استقرار دولت الکترونيک ..............................................................................................25

2-7-3 شرايط اجرای موفق استراتژی دولت الکترونيک .....................................................................26

2-8 دولت الكترونيك در ايران.............................................................................................................33

2-9 بکارگيری تجارت الكترونيكي در شركتها و موسسات..................................................................36

2-9-1چالشهاي SME ها در پذيرش و استفاده از ICT و تجارت الكترونيكي................................40

2-9-2 مزاياي استفاده از تجارت الكترونيكي در SME_S....................................................................41

2-9-3 مشكلات SME ها در پذيرش تجارت الكترونيكي ...............................................................42

2-9-4سياستهاي حمايتي از SMEها در توسعه تجارت لكترونيكي.................................................48

2-9-5تجربه کشورها در حمايت از SMEs برای استفاده از تجارت الکترونيکی............................50

2-9-5-1 تجربه انگلستان ................................................................................................................50

2-9-5-2 تجربه يونان ...................................................... ................................................................54

2-9-5-3 تجربه اسكاتلند: .................................................................................................................57

2-9-5-4 تجربه آلمان ........................................ ..............................................................................58

2-9-5-5 تجربه اتحاديه اروپا...................................................... .......................................................60

2-9-5-6 تجربه فنلاند................................................................ .......................................................61

2-9-5-7 تجربه دانمارك............................................................. .......................................................63

2-9-5-8 تجربه مكزيك.............................................................. .......................................................65

2-9-5-9 تجربه ژاپن.................................................................. .......................................................66

2-9-5-10 تجربه ايالات متحده.................................................. .......................................................67

1. پیشینه تحقیق. ................................................................. .......................................................68
2. پژوهش های داخلی........................................................ .......................................................68

2-10-2 پژوهش های خارجی.............................................................................................................69

2-1 مقدمه

به كارگيري نوآوري هاي فناوري در زمينه هاي تجاري تأثيرات شگرفي داشته است .به كارگيري نوآوريهاي فناوري نوعي تغيير است كه بر فراگردها و اجزا ي نظام تجاري تأثير گذار بوده و جهت اين تاثيرات نيز معمولا مثبت است. يكي از نوآوريهاي مذكوربه كارگيري ابزارهاي الكترونيكي و به ويژه اينترنت در نظام تجاري است. اين نوآوري و تغيير كه تجارت الكترونيكي نام دارد مزاياي متعددي براي سازمانها به همراه دارد، به همين دليل بسياري از شركتها نسبت به استفاده از آن تمايل دارند. بكارگيري تجارت الكترونيكي اكنون يك گزينه اختياري نيست بلكه نوعي اجبار است و شركتها ناگزير از به كارگيري آن هستند(پورتر[1]،2009).

هدف از این بخش بررسی پژوهش ها و مطالعاتی است که در زمینه نظاه الکترونیکی و تجارت الکترونیک انجام گرفته است. این قسمت از تحقیق خواننده را با کارها و زمینه های قبلی و همچنین با حیطه موضوع مورد مطالعه آشنا می سازد. این فصل به دو بخش تقسیم شده است. در بخش اول به مطالعه مبانی نظری و تحقیق های انجام شده در ارتباط با موضوع و در بخش دوم مبانی نظری و مطالعات و بررسی های انجام شده ذکر می شود، در نهایت به جمع بندی فصل پرداخته می شود.

بخش اول: مبانی نظری تجارت الکترونیک

2-2 تجارت الكترونيكي چيست؟

پيشرفت هاي صورت گرفته در زمينه فناوري اطلاعات و ارتباطات و همچنين پيدايش اينترنت، مفاهيم جديدي را با خود وارد دنياي کسب و کار و مديريت كرده اند که از آن جمله مي توان به سازمان هاي مجازي، تجارت الکترونيکي، کسب و کار الکترونيکي و بسياري مفاهيم الکترونيکي ديگر اشاره کرد. رشد و پيشرفت فناوري اطلاعات در حال متحول كردن اقتصاد است. جستجو براي دستيابي به روش هاي كاراتر براي انجام امور تجاري منجر به ايجاد انقلابي در عرصه تجارت شده است. اين انقلاب را تجارت الكترونيكي ناميده اند. به طور كلي تجارت الكترونيكي عبارت است از خريد و فروش كالاها، خدمات و اطلاعات با استفاده از شبكه هاي كامپيوتري از جمله اينترنت(توربان[1]،2002).

2-3 تعريف و تبيين مفهوم تجارت الكترونيكي

تعاريف زيادي از تجارت الكترونيكي ارائه شده است. بسياري نويسندگان معتقدند تجارت الكترونيكي هرگونه مبادله‌ و يا تراكنشي است كه بين سازمان و يك عنصر محيطي نظير مشتري، شركتهاي همكار و يا دولت با استفاده از ابزارهاي الكترونيكي اتفاق مي‌افتد. برخي ديگر نيز آنرا فقط شامل خريد و فروش الكترونيكي كالا برروي شبكه‌هاي الكترونيكي و كامپيوتري مي‌دانند (توربان 2002، استينفلد[2] 1998، زواس[3] 1998). به‌عنوان مثال توربان (2011) معتقد است تجارت الکترونيکی عبارتست ازفرايند مبادله كالا، خدمات و اطلاعات از طريق شبكه‌هاي رايانه‌اي از جمله اينترنت.

بر اين اساس، در اين تعريف تجارت الكترونيكي و كسب و كار الكترونيكي بر دو محور اساسي فرآيندها و فناوري اطلاعات استوار مي‌باشد.

مبادله

كسب و كار (CRM,SCM,ERP)

تك رسانه‌اي، يك طرفه، غير فراگير، محلي، غير تعاملي

چندرسانه‌اي، دوطرفه، فراگير، جهاني ، تعاملي

تعداد و نوع

فعاليتهای

تجاری

نوع و تعداد ابزارهای الکترونيکی مورد استفاده

کسب و کار الکترونيکی کامل

تجارت*

تجارت الكترونيكي كامل

*(قرارداد، مذاكره، مناقصه،مزايده، پرداخت، سفارش، تحويل و...)

شكل (2-1) تعريف كسب و كار الكترونيكي و تجارت الكترونيكي( توربان، 2011).

در اين تعريف، مبادله الكترونيكي عبارت است از انتقال مالكيت جنس و يا تحويل خدمات در مقابل دريافت پول از طريق ابزارهاي پيشرفته اطلاعاتي و ارتباطي. در اين تعريف مبادله الكترونيكي، هيچگونه فرآيند و يا فعاليت ديگري را غير از انتقال پول و انتقال مالكيت يا ارائه خدمات پوشش نمي‌دهد. با افزايش اهميت و يا تعدد مبادلات الكترونيكي، يكسري فعاليت هاي پشتيباني در حمايت از مبادله نياز است (نظير قرارداد، مناقصه، مزايده و...)، كه آنرا بازرگاني و يا تجارت الكترونيكي گويند. بنابراين تجارت الكترونيكي^[4] شامل انجام هريك از فعاليتهاي قرارداد، مذاكره، مناقصه، پرداخت، سفارش، تحويل و... از طريق فناوري‌هاي پيشرفته اطلاعاتي و ارتباطاتي است. براي پشتيباني از بازرگاني يا تجارت يكسري فرآيندهاي تكميلي نظير مديريت ارتباط با مشتري[5]، مديريت زنجيره عرضه[6] و طرح‌ريزي منابع داخلي[7] لازم است. انجام هريك از اين فرآيندها از طريق ابزارهاي پيشرفته اطلاعاتي و ارتباطي را كسب وكار الكترونيكي گويند. منظور از ابزارهاي پشرفته اطلاعات و ارتباطات ابزارهايي است كه حداقل 60 درصد از ويژگي‌هاي فناوري‌هاي نو نظير جهاني بودن، دوطرفه بودن، چندرسانه‌اي بودن ، فراگير بودن و تعاملي بودن را دارا باشد. عقيده بر آن است كه بيشترين امتياز را از اين ويژگي‌ها، اينترنت و كمترين امتياز را شايد بتوان گفت ارتباطات رو در رو به خود اختصاص مي‌دهد(توربان، 2011).

همانند اکثر مفاهيم و اصطلاحات کسب و کار واژه تجارت الکترونيکي از نظر معني با کثرت تعاريف روبرو بوده و تعريف واحدي از آن ارائه نشده است چافي[8] (2002) تجارت الکتر ونيکي را خريد و فروش محصولات از طريق شبکه اينترنت مي داند.

کالاکوتا و وينستون[9](1997) تجارت الکترونيکي را از چهار ديدگاه تعريف مي کنند:

1- ديدگاه ارتباطات[10]: تجارت الکترونيکي يعني انتقال اطلاعات، کالاها، خدمات و يا پرداخت وجه توسط وسايل الکترونيکي.

2- ديدگاه بهنگام :[11] تجارت الکترونيکي يعني خريد و فروش اطلاعات و کالاها بصورت بهنگام.

3- ديدگاه خدماتي[12]: تجارت الکترونيکي ابزاري است که به طور هم زمان باعث کاهش هزينه و افزايش سرعت و کيفيت مي گردد.

۴ -ديدگاه فرآيند تجاري[13]: تجارت الکترونيکي يعني خريد و فروش اطلاعات و کالاها به صورت به هنگام.

همان گونه که مشاهده مي شود درتعاريف EC نوعي واگر ايي[14] مشاهده مي شود.

ويگاند[15](1997) و کولچیا[16] (2000) عمده ترين دلايل اين عدم توافق و واگرايي را در موارد زير مي دانند:

۱- تنوع شغل و تخصص محققان تجارت الکترونيکي،

۲- جهت گیري حرفه اي فرد محقق،

۳- نوع فناوري اطلاعات بکارگرفته شده،

4- کالاها و خدماتي که هسته اصلي تعريف EC را تشکيل مي دهند.

بلوغ تجارت الکترونیکی شرکتها را می توان تناسب درجه آمادگی الکترونیکی شرکتها در تجارت الکترونیکی دانست (حاجی کریمی،1387).

با استفاده از مدلهاي تجارت الکترونیکی می توان وضعیت موجود یک کسب و کار را استخراج کرده و بر مبناي آن ،وضعیت مطلوب را نیز مشخص کرد سپس استراتژي هاي گذار و دستیابی را شناسایی کرد(حسنقلی پور، 1390).

تاتگلو و کولا[17](2011) عوامل تاثیر گذار بر تمایل سازمانها در استفاده از تجارت الکترونیکی را شامل موارد توسعه بازار،کارایی فروش و ترفیع، قابلیت دسترسی آسان ،کاهش هزینه می دانند .

جاوالگی و رامسی[18] (2012) در پژوهش خود به بررسی عوامل زیر ساختی موثر بر تجارت الکترونیکی پرداختند و این عوامل را در چهار دسته، زیر ساخت تجاري، زیر ساخت فرهنگی و اجتماعی، زیر ساخت دولتی و قانونی، زیر ساخت فناوري اطلاعات و ارتباطات دسته بندي نمودند .

2-4 تاريخچه تجارت الكترونيكي

سالها از اختراع تلفن توسط الكساندرگراهام بل مي گذرد . اختراع بل در سال ١٨٧٦ ، تجارت الكترونيكي را به گونه اي كه امروز شناخته مي شود، پي ريزي كرد . برخي براين عقيده اند كه به كارگيري عدد بي اهميت صفر ( ٠) در محاسبات رقمي، ستون فقرات تجارت الكترونيكي است كه از شبه قاره هند سرچشمه مي گيرد. تجارت الكترونيكي در شكلي كه امروزه شيوه كاركردن همه ما را متحول كرده است، ريشه در همگرايي خلاق كامپيوتر و تلفن دارد . امروزه پست الكترونيكي تبديل به يكي از عمومي ترين ابزارهاي تجاري و كسب اطلاعات از طريق جستجوي سايت هاي وب، شده است . اين امكان عملا تحت تأثير همگرايي خلاق تلفن و كامپيوتر، به واسطه اينترنت در اختيار جامعه قرار مي گيرد . تاريخچه تجارت الكترونيكي به شكل امروزين آن، ريشه در دو پديده دارد: اينترنت و مبادله الكترونيكي داده ها[19](EDI) منشاء زماني هر دو اين پديده ها به دهه ١٩٦٠ باز مي گردد(حسنقلی پور، 1384).

2-5 الگوهای مختلف بلوغ تجارت الكترونيكي

نظريه پردازان تجارت و دولت الكترونيك، مدل هاي مختلفي را براي بلوغ الکترونيکي اين فرايندها ارايه كرده اند . به طور كلي با استفاده از مدل هاي بلوغ تجارت و دولت الكترونيكي مي توان وضعيت موجود يك كسب وكار را استخراج كرده و بر مبناي آن، وضعيت مطلوب ر ا نيز مشخص كرد . سپس استراتژي هاي گذار و دستيابي به وضعيت مطلوب را شناسايي كرد (خاکی، 1372) در اين بخش مدل هاي مختلف بلوغ كه توسط صاحب نظران ارايه شده است، به صورت مختصر مورد بررسي قرار مي گيرد.

2-5-1 الگوی آسياي جنوب شرقي و اقيانوسيه

در اين مدل، مراحل بلوغ دولت الکترونيکي آسياي جنوب شرقي و اقيانوسيه در شش مرحله به ترتيب زير ارايه شده است: (وسکوت[20]، 2001)

١. راه اندازي سيستم پست الكترونيكي و شبكه داخلي

٢. ايجاد امكان دسترسي عمومي و بين سازماني به اطلاعات

٣. ايجاد امكان ارتباط دو طرفه

٤. امكان تبادل ارزش

٥. دموكراسي ديجيتالي

٦. دولت يك پارچه

[1] . turban

[2] . Stinfeld

[3] . Zowass

[4] . Electronic Commerce

[5] .Customer Relationship Management (CRM)

[6] . Supply Chain Management (SCM)

[7] . Enterprise Resource Planning (ERP)

[8] . Chaffy

[9] . Kalakota & Whinston.

[10] . Communication View

[11] . Online View

[12] . Service View

[13] . Business Process View

[14] . Divergence

[15] . Wigand

[16] . Colecchia

[17] . Tatoglu and Kula

[18] . Javalgi and Ramsey

[19] . Electronic Data Interchange

[20] . wescott

[1] . Porter