مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات :

مبانی نظری تحقیق روان درمانی معنوی در 16 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

فهرست مطالب:

معنویت چیست

تجربه های مذهبی و معنوی و عرفانی (تجربه های تسلی بخش)

معنویت تا چه حد سلامت مدار است.

درمان و معنویت

معنویت در رویکردهای مختلف درمانی

روان درمانی معنوی

ویژگیهای روان درمانی معنوی

لزوم مشاوره و روان درمانی معنوی

انواع درمانهای معنوی

منابع:

بخشی از متن :

معنویت چیست

معنویت کلمه ای مانند عشق است که برای بسیاری از مردم اهمیت بسیاری دارد ولی مشخص کردن مفهوم آن بسیار دشوار است و بسیاری معتقدند که آن فراتر از کلمه است. در حقیقت چنین به نظر می رسد که کلمات قادر به تشریح معنویت نیستند و کلام از سخن گفتن درباره آن قاصر است. اما درمانگران نیاز دارند این واقعیت را درک کرده و اهمیت آن را در کار خود بشناسند. ممکن است درمانگر احساس کند که تجربه های معنوی را می تواند با کلمات غیر معنوی درک کند، اما این نظر به منزله محروم کردن افراد از آزادی بیان و انتقاد از کلام است. بعضی ها معنویت را به عنوان همه ی اشکال خودآگاهی تا تمام حال آگاهی قلمداد می کنند که دارای ارزشهای در حد متوسط است. برخی دیگر آن را به عنوان رشد مشخصی از رشد درونی فرد در نظر می گیرند،و عده ای دیگر نیز معنویت را به عنوان نوع رشدی که انسان را فراتر از درمان غیرمذهبی غربی می برد، استفاده می کنند (راجرز[1]،1980). به نظر می رسد که مشخصات عمده تجربه های معنوی و مذهبی انسان، در اشتیاق او نسبت به یک واقعیت فرامادی نمایانگر می شود و این اشتیاق غالباً در اوایل دوران کودکی خود را نشان می دهد. این احساس که چیزی «سوای خودم» قابل دریافت و درک است و تمایل به شخصی سازی این حضور در قالب نوعی رابطه «من و تو» با آن، که از طریق نماز و نیایش برقرار می شود و دعا را کانال ارتباط فرد با موجود مقدس می داند(ریچاردز،اسمیت و داویس[2]،1989).

تجربه های مذهبی و معنوی و عرفانی (تجربه های تسلی بخش)

تشریح کردن تجربه های مذهبی با کلمات کاری بس دشوار است. تجربه های مذهبی به ویژه عرفانی، تاثیر عظیمی بر روان درمانی داشته اند و از بسیاری جهات، برنامه ریزی درمانگر برای به وجود آوردن تغییرات عمده در ساختار شخصیت مراجعان، به صورت مستقیم حالات مذهبی بستگی دارد. تشریح مفهوم معنویت بر اساس رویکرد انسان گرایی بر چهار پیش فرض استوار است:

• چیزی تحت عنوان بعد معنوی وجود دارد.
• معنویت یک پدیده انسانی است و به صورت قابلیت و ظرفیت در همه ی مردم وجود دارد.
• معنویت مترادف با مذهبی بودن نیست.
• معنویت قابل تشریح و اندازه گیری است.

هم چنین، معنویت یک ساختار چندبعدی است که شامل نه بخش عمده می باشد:

1. بعد روحانی و فرامادی: به عنوان «خدای مشخص فرد»، «خود فراتر» یا «بعد فرامادی» تجربه می شود.
2. معنا و هدف در زندگی: «خلا وجودی» را می توان با زندگی معنادار پر کرد.
3. داشتن رسالت در زندگی: فرد معنوی نوعی احساس وظیفه و تعهد دارد.
4. تقدس زندگی: سراسر زندگی مقدس است و فرد تحسین و شگفتی را می تواند در شرایط غیرمذهبی داشته باشد.
5. اهمیت ندادن به ارزش های مادی: رضایت نهایی را در مسائل روحی و معنوی می توان یافت.
6. نوع دوستی
7. آرمان گرایی یا ایده آلیسم
8. آگاهی از تراژدی: درد و مصیبت و مرگ، قسمتی از زندگی هستند و به آن رنگ و روح می بخشند.
9. ثمرات معنویت: معنوی بودن موجب تغییر همه ی جنبه های بودن و نحوه زیستن می شود (بوالهری، غباری بناب،قهاری،میرزایی،راقبیان،دوس علیوند و زارعی دوست ،1392).

معنویت تا چه حد سلامت مدار است.

افراد دارای زندگی معنوی بدون شک از نظر روانشناختی افراد سالمی هستند، اما همیشه این مورد صادق نیست از موثرترین تحقیقات بررسی آلپورت (1967) می باشد که در این زمینه مطرح شده و افراد را به دو گروه تقسیم می کند:

الف- افراد مذهبی (ناپخته و بیرونی): از مذهب به نفع خود بهره می برند، به خدا توجه می کنند ولی از خود صرفنظر نمی کنند.

ب- افراد مذهبی (پخته): توجهشان به سوی خدا معطوف است، انگیزه اصلی خود را در مذهب جستجو می کنند و در تلاش برای پیروی کامل از مذهب هستند (به نقل از ریچاردز و برگین[3]،1990).

درمان و معنویت

معنویت بخش مهمی از زندگی مردم را تشکیل می دهد و تاثیر مهمی بر سلامت و بهزیستی آنان دارد. در نتیجه باید انتظار داشت که معنویت بخش مهمی از مشاوره و روان درمانی به شمار آید زیرا در حقیقت مشاوره و روان درمانی ریشه هایی معنوی دارند. در واقع، روان درمانگر از کلمات یونانی Psyche به معنای روح یا جان زندگی بخش و ،Therapeia به معنای خادم یا ملازم روح، گرفته شده است. در بریتانیای قبل از انقلاب صنعتی، مشکلات فردی در زندگی روزمره، عمدتاً در جوامع محلی و بر مبنای دیدگاه مذهبی حل و فصل می شدند که به صورت شفا دادن ارواح توسط کشیشان محلی انجام می گرفت. به تدریج با حرکت مردم به سوی شهرهای در حال رشد و اشتغال آنها در کارخانه ها در قرن 18 آسایشگاههای روانی ایجاد شد و در اواسط قرن 19 کنترل بهداشت روانی جامعه به دست حرفه پزشکی افتاد و در واقع این دوره، دوران انتقال بیماران روانی از کلیسا به قلمرو پزشکی قلمداد می شود. در قرن 19 روان پزشکی در مراقبت از دیوانگان ایجاد شد و فروید کتاب تعبد رویا را در شروع قرن بیستم به چاپ رسانید. در قرن بیستم نقش کلیسا و خانواده و اجتماع در مراقبت از افراد درگیر با اختلالات روانی کمرنگ شد که به همین تناسب افزایش راه حل های پزشکی و روان شناختی برای اختلالات مردم و افزایش تعداد مشاوران ایجاد شد بنابراین گرایش های غیرمذهبی در روان درمانی به گونه ای شتابان رشد کرد (شافرانسکی[4]،1988)

[1] Rogers

[2] Richards, Smith & Davis

[3] Richards & Bergin

[4] Shafranske