مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات :

تحقیق خروج صغير از حجر در قالب Word قابل ویرایش.

تعداد صفحه : 55

بخشی از متن :

مقدمه :

موضوعي كه در اين مجموعه تلاش به بررسي اجمالي آن شده است خروج صغير از حجر است اين كه چه زماني صغير از حجر خارج مي‌شود و خود واجد اهليت براي انجام امور خود مي‌باشد موضوع مورد بحث اين مجموعه است. مي‌دانيم كه حجر حالتي است كه در آن شخص توانايي انجام و اجراي حقوق خود را ندارد (اهليت استيفاء) ولي راجع به اهليت تمتع بايد گفت همه‌ي اشخاص از آن بهره مند هستند. ماده 956 اهليت براي دارا بودن حقوق بازنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام مي‌شود. همچنين ماده 958 در اين رابطه مقرر مي‌دارد: «حمل از حقوق مدني متمتع مي‌گردد، مشروط بر اينكه زنده متولد شود». حتي مجنون و حمل (مشروط بر اينكه زنده متولد شود 957) پس آنچه مهم است. وجود يا فقدان اهليت استيفاء است كه سبب مي‌شود شخص را از انجام امور باز دارد يا به او اجازه‌ي انجام اموري را دهد. مي‌دانيم كه محجورين بر سه قسم هستند صغير، مجنون، سفيه در اين مجموعه تنها بحث بر سر يكي از محجورين مي‌باشد و آن هم صغير است. صغير هم خود بر 2 قسم است: مميز و غير مميز. راجع به صغير غير مميز بايد گفت، از آنجا كه عقود و معاملات به قصد انشاء محقق مي‌گردد. (ماده 191) صغير غير مميز فاقد چنين قصدي است.در نتيجه معاملاتش باطل است. چه معاملات صرفاً نافع و چه صرفاً مضرر و چه محتمل وي راجع به صغير مميز و معاملات او جاي تأمل دارد و بايد مورد بررسي قرار گيرد. اينكه صغير مميز در چه زماني از حجر خارج مي‌شود و اهليت انجام امور خود را دارد موضوع بحث اين مجموعه مي‌باشد كه نويسنده تمام هم و غم خود را معطوف به پاسخگويي به آن نموده است.

مبحث اول : 1- تعريف اهليت و انواع آن

اهليت در لغت به معناي شايستگي و در اصطلاح حقوقي عبارت است از شايستگي و صلاحيتي كه شخص براي دارا شدن و اجراي حق دارد يا به عبارت ديگر شايستگي شخص است براي آن كه بتواند صاحب اموال شود و يا در اموال خود تصرف كند.[1] يا صفت كسي است كه داراي جنون، سفه، صغر، ورشكستگي و ساير موانع محروميت از حقوق كلاً يا بعضاً نباشد.[2] (م 212 يا 1207 ق.م)

با توجه به اين تعريف مي‌توان اهليت را دردو و معناي عام و خاص مورد بررسي قرار داد.

اهليت در معناي عام، صلاحيت شخص براي دارا شدن و اجراي حق و تكليف كه در اين تعريف اهليت كامل مورد نظر است.

اهليت در معناي خاص: زماني كه از اهليت فقط صلاحيت دارا شدن يا اجراي حق اراده مي‌شود اهليت در معناي خاص مورد نظر است.

در قانون مدني در مواد 190، 210، 212 و مواد ديگري كه اهليت يكي از شرايط اساسي صحت معاملات است از آن جا اهليت اجراي حق از نظر استعمال در نوشته هاي حقوقي غلبه دارد. زماني كه اهليت به طور مطلق استعمال مي‌شود مراد اهليت در معناي خاص اهليت اجراي حق است.

1-1- اهليت تمتع :

اهليت دارا شدن حق در زبان فارسي، اهليت تمتع، تملك، استحقاق و در زبان عربي با اصطلاح (اهليه الوجوب) بيان شده است. و همچنين در حقوق فرانسه با اصطلاح capacitede Joe Jousissane و در حقوق انگليسي capacity toaquire از آن نام برده‌اند.

در قانون مدني ايران اصطلاح اهليت تمتع عبارت است از شايستگي مشخص (طبيعي يا حقوقي) براي دارا شدن حق هيچ شرطي جز زنده بودن بر آن مترتب نيست به عبارت ديگر مبناي حقوقي اهليت تمتع چيزي جز انسان بودن نيست. و همين كه وجود و شخصيت انسان شكل گرفت و پا به عرصه‌ي زندگي گذاشت توانايي دارا شدن حقوق را كسب مي‌كند چنان چه مادة 956 ق.م مي‌گويد «اهليت براي دارا بودن حقوق بازنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام مي‌شود» و طبق ماده 958 ق.م «هر انساني متمع از حقوق مدني خواهد بود ...» و براي آنكه تصور نشود كه حمل از حقوق مدني محروم است ماده 957 ق.م مي‌گويد «حمل از حقوق مدني متمتع مي‌گردد مشروط بر اينكه زنده متولد شود» پس حتي نطفه هم به محض انعقاد موضوع حق تمتع قرار مي‌گيرد به طور ناقص و كامل شدن اين حق منوط به زنده متولد شدن حمل است. بنابراين براي تحقق اهليت تمتع فقط كافي است انسان زنده باشد. در مورد حمل نيز، هرگاه پس از تولد، حتي براي يك لحظه زنده باشد و سپس بميرد به اعتبار يك لحظه حيات دارنده حق است و پس از فوت او حقوق و اموال او به وارث او منتقل مي‌شود.

[1] - مهدي شهيدي، حقوق مدني (تعهدات)، مجمع علمي و فرهنگي مجد، ش 23 و ص 38.

[2] - جعفر لنگرودي، ترمينولوژي علم حقوق.

فهرست مطالب :

فهرست تفصيلي عناوين :

مقدمه

فصل اول :

حجر و انواع آن 1

مبحث اول :

1. تعريف اهليت و انواع آن 3

1-1- اهليت تمتع 4

2-1- اهليت استيفاء 6

مبحث دوم :

1. تعريف حجر و انواع آن 10
2. اسباب و علل حجر 11
3. استدلال بر حل تعارض مواد 212 و 213 12

مبحث سوم :

1. صغير و حدود حجر آن 18

2-بلوغ و علائم آن 19

فصل دوم :

خروج صغير از حجر و آثار مترتب بر آن

مبحث اول :

پايان حجر صغير و آثار مترتب بر زوال حجر صغير 23

قسمت اول : اثر عام زوال مجد 23

قسمت دوم : اثر خاص زوال حجر 27

مبحث دوم :

1. تحول شرايط لازم از نظر فقه اسلام 29
2. تحول شرايط لازم از نظر حقوق موضوعه 35

مبحث سوم :

بررسي و نقد ماده 1210 39

راي استفتائات 42

راي و حد رويه 44

نتيجه 50

منابع 53