بخش چهارم: رفتار شهروندی سازمانی
2-17) مفهوم رفتار شهروندی ..........................................................................................................................................................
2-18) رویکردهای موجود در تعاریف .............................................................................................................................................
- رفتارهای در نقش و فرانقش ................................................................................................................................................
- تمام رفتارهای مثبت در داخل سازمان...............................................................................................................................
2-19) ابعاد رفتار شهروندی سازمانی ...............................................................................................................................................
2-19-1) ابعاد رفتار شهروندی گراهام ...........................................................................................................................................
2-19-2) ابعاد رفتار شهروندی ارگان ...............................................................................................................................................
2-19-3) ابعاد رفتار شهروندی پادساکف ........................................................................................................................................
2-19-4) ابعاد رفتار شهروندی بولینو و همکاران ..........................................................................................................................
2-19-5) ابعاد رفتار شهروندی بورمن و همکاران .........................................................................................................................
2-19-6) ابعاد رفتار شهروندی فارح و همکاران ............................................................................................................................
2-19-7) ابعاد رفتار شهروندی اسپکتور و فوکس .........................................................................................................................
2-19-8) ابعاد رفتار شهروندی بورمن و کلمن .............................................................................................................................
2-20) عوامل تأثیر گذار بر رفتار شهروندی سازمانی ..................................................................................................................
2-21) پیامدها و نتایج رفتار شهروندی سازمانی ..........................................................................................................................
2-22) سیاست های تشویقی رفتار شهروندی .............................................................................................................................
2-23) پیشینه تحقیق ......................................................................................................................................................................
الف) مطالعات انجام شده در داخل کشور .......................................................................................................................................
ب) مطالعات انجام شده در خارج از کشور .....................................................................................................................................
منابع:
بخشی از متن:
2-17) مفهوم رفتار شهروندی:
واژه رفتار شهروندی سازمانی اولین بار به وسیله بتمن و ارگان [1] (1983) مطرح گردید، ولی این مفهوم از نوشته های بارنارد (1938) در مورد تمایل به همکاری و مطالعات کتز و کان[2] (1964 و 1966) در مورد عملکرد و رفتارهای خودجوش[3] و فراتر از انتظارات نقش[4] ناشی شده است. اصطلاحاتی که در دهه های اخیر برای تشریح چنین رفتار هایی به کار برده شده است عبارت است از: رفتار پیش اجتماعی[5]، رفتار فرانقشی و خودجوشی سازمانی و عملکرد زمینه ای[6]. هر چند هر کدام از این مفاهیم خاستگاه متفاوتی داشته اند، ولی به طور کلی به مفهوم یکسانی اشاره دارند و آن رفتارشهروندی سازمانی است و منظور آن دسته از فعالیت های مرتبط با نقش افراد در سازمان است که فراتر از انتظارات وظیفه و شرح شغل[7]، توسط افراد انجام می شود و هرچند که سیستم پاداش رسمی سازمان این رفتارها را شناسایی نمی کند ولی برای عملکرد خوب سازمان مؤثر هستند (کاخکی و قلی پور،1386).
در رفتار شهروندي سازماني به طوركلي آن دسته از رفتارهايي مورد توجه قرار مي گيرد که علي رغم اينکه اجباري از سوي سازمان براي انجام آن ها وجود ندارد، در سايه انجام آن ها از جانب کارکنان، براي سازمان منفعت هايي ايجاد مي شود (Kwantes, 2003).
صاحب نظران رفتار سازمانی در مطالعات خود درباره رفتار شهروندی سازمانی به این نتیجه رسیدند که ارائه ی این گونه رفتارها از سوی کارکنان سازمان، چارچوبی فراهم میکند که مدیران می توانند با مدیریت کردن وابستگی های متقابل بین افراد در داخل یک واحد کاری اولاً باعث کاهش نیاز سازمان برای صرف منابع با ارزش خود به منظور انجام کارهای ساده شوند و با آزاد کردن این منابع با ارزش، به ارتقای بهره وری در سازمان کمک کنند و ثانیاً به واسطه ی آزاد کردن زمان وانرژی، به افراد این امکان را می دهند تا با دقت بیشتری به وظایف خود از جمله برنامه ریزی، حل مسأله و..... بپردازند. ما حصل تمامی آن ها افزایش موفقیت در دستیابی به پیامدهای جمعی است(Raub,2008).
[1] Bateman,T,and D Organ
[2] Katz,D.,and R.L.Kahn
[3] Spontaneous behaviours
[4] Extra-role behaviour
[5] Pro-social behaviour
[6] Contextual performance
[7] Job description
مبانی نظری مفاهیم و ابعاد رفتار شهروندی سازمانی (فصل دوم)_1581705777_37030_8524_1058.zip0.07 MB |