توضیحات :
دانلود مقاله اصول و مباني پست مدرنيسم در 36 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.
بخشی از متن :
مقدمه:
شرايط زندگي امروز از انسان به ويژه انساني كه لاف عقل بزند و داعيه هنر داشته باشد،مي طلبد كه در عرصه و شرايط تازه از ديدگاهي نو به قرائت گفتمان هاي نظري و تاب و تنش هاي فرهنگي بپردازد و همراه با شناخت و تحليل و راه و رسم ديگران،راه حلي كارآ براي مسايل اجتماعي و فرهنگي خود بيابد. امروز،خواه وناخواه جهان به دوراني تازه گام نهاده و پديده يي كه چه نادرست پست مدرنيسم نام گرفته با سايه روشن هاي پيدا و پنهان در تمام بحث هاي روشنفكري و هنري جهان رخنه كرده است. بيست سالي هست كه اصطلاحي پست مدرنيسم با تاثير گذاري بر ذهنيت و فرهنگ و هنر انسان ها تمامي جهان را به انحاي گوناگون زير سيطره خود گرفته است شبح پست مدرنيسم بر آن چه انسان امروز مي انديشيد آن چه توليد مي كند، آن چه مي داند،آن چه نمي داند و آنچه در گل طبيعت و هستي او ناميده مي شود سايه انداخته است. پست مدرنيسم نه تنها مشكل امروزين هستي انسان را معين مي كند بلكه خيال شكل دادن تمامي آينده او را نيز در سر مي پروراند. اگر انديشمندان و روشنفكران گذشته از دگرگوني هاي مشخص و تعريف پذير نگران بودند؛ هنرمند و روشنفكر امروز با پديده يي روبرو است كه تعريف بردار نيست. مطالعه پيشينه و تبار اين پديده نمي توانست بدون آشنايي با انديشه و نظريات انديشمندان شكل مطلوب خود را پيدا كند نگرش تحقير آميز و اهانت بار پست مدرنيسم به «ديگران» كه مي بايد در پيوند با نگرش هاي مدرنيسمي و تاريخ استعمار بررسي شده و نيز تاثيرگذاري فيمينيسم،از او مانيستي ليبرال گرفته تا پست استراكچراليستي راديكال، بر روند فرهنگ و هنر دو دهه پاياني قرن بيستم هم موردي نبود. كه بتوان ناديده گرفت و از آن گذشت. به دلايلي كه ذكر شد،نياز به آشنايي با پست مدرنيسم به آشكارترين نحو ممكن چهره ي خود را مي نماياند و اوضاع ايجاب مي كرد كه اين آشنايي به صريح ترين و ساده ترين راه و زبان ممكن صورت پذيرد.
پست مدرنيسم:
پست مدرنيسم پديده ي است كه شبح آن بر جهان امروز سايه افكنده و از آن به عنوان واژه يي براي توصيف يك دگرگشت گسترده در دهه هاي پاياني سده ي بيستم ياد ميشود. دهه ي 1980 دوران تاخت و تاز و رشد و در عين حال دگرگوني پست مدرنيسم بود. با آن كه در اين زمان كوتاه بارها چهره عوض كرد و حتي تا پاي احتضار هم پيش رفت همچنان به رشد خود ادامه داد. واقعيت هم اين است كه پست مدرنيسم نه تنها در مباحث هنري و روشنفكري رخنه كرده است بلكه، بر تمام جوانب زندگي، سياست،اقتصاد،اديان و اخلاقيات. ارتباطات و رسانه هاي همگاني و حتي «ساختار احساس» و روابط انسان ها با يكديگر تاثير نيز گذاشته است. ماهيت پست مدرنيسم به گونه اي كه دائما چهره عوض مي كند و براي روز آمد بودن بررسي ها بايد از آخرين دگرگوني ها و نظرگاههاي آن آگاهي داشت. پست مدرنيسم در هوايي است كه ما استنشاق مي كنيم ما امروز در دوران پست مدرنيسم زندگي مي كنيم و اين بهانه كه پست مدرنيسم منحصر به جهان غرب است پذيرفتني نيست چرا كه آثار و نشانه هاي آن در همه جا ديده ميشود. و از قضا اين مد تازه ي روشنفكري معاصر، فراگيرترين و پر دامنه ترين يورش فرهنگي به جوامع غير غربي است و چيزي همانند آن تا كنون تجربه نشده است. اين ادعا كه ما در دوران پست مدرني زندگي مي كنيم به چند زمينه و اصل كلي استوار است:
- امروز ديگر بخشي از انديشه هاي پيشرفت، خردمندانه بودن امور و آن چه مدرنيته ي غرب را پديد آورد و به انحاء گوناگون به آن مشروعيت بخشيد، پذيرفتني نيست. چرا كه در نظريه ها و معادلات خود، تفاوت هاي فرهنگي- اجتماعي ملل و اقوام مختلف جهان را به حساب نياورده است.
- روزگاري چنين پنداشته مي شد كه اگر كشفيات علمي و پيشرفت هاي اقتصادي به سود انسان باشد،سرانجام مشروعيت پيدا خواهد كرد، اما امروز پيش از گذشت چند قرن نشانه هاي غيرقابل انكاري در دست است كه اين پيشرفت ها؛فقط به سود گروه هاي خاص بوده و هرگز توان جلوگيري از جنايت و تعدي بر ضد انسان هاي ستم ديده را نداشته است.
گروهي به چالش پيچيدگي ها مي روند و گروهي ديگر پا در بند همان تلاش هاي عهد دقيانوسي براي تنازع بقا در عرصه ي زندگي پرسه مي زنند. اين يكي از جنبه هاي دردآور شكست پرو‍ژه ي مدرن است كه قرار بود براي همه ي انسان ها و انسانيت اعتبار داشته باشد.
- امروز ديگر اطميناني نيست كه آن چه فرهنگ برتر و فرهنگ پيشرو ناميده مي شود ارزش بيشتري از فرهنگ هاي فرودست تر و فرهنگ عامه و خرده فرهنگ ها،حتي فرهنگ هاي بومي و اقليمي داشته باشد؛ آن چه حائز اهميت است و مي بايد مورد ارزيابي قرار گيرد،كيفيت هاست.
- در شرايط تاريخي و تكنولوژي امروز ديگر جدا كردن «اصل» از «كپي» و تفاوت گذاشتن ميان طبيعي و مصنوعي امكان پذير نيست. به بيان ديگر الگوها وانمود گري ها و نشانه ها به جاي ارزش و كيفيت و كارآيي را گرفته است.
پست مدرنيسم برآمده از جنبش انتقادي غرب در هنر و معماري و ناظر بر واكنش هاي صريح به ضد استيلاي خفقان آور مدرنيسم و خردگرايي هدفمند و پيشرفت خطي و انديشه ي كهنه و منسوخ سرآمد باوري و نخبه گرايي فرهنگي است. شورشي است به ضد جنبش روشنگري سده ي هجدهم كه مي خواست تمامي رفتار و انديشه هاي انساني را در يك برداشت معين از خرد و خردورزي جاي دهد. پست مدرنيسم در آغاز جنبشي بود بر ضد انديشه هاي سلطه جويانه يي كه غرب از فرهنگ و تمدن در ذهن داشت. مي خواست تمان نژادها و قوميت ها و طبقات را در بربگيرد و از همين رهگذر هم بود كه كوشيد تا اين جا و آن جا چيزهايي را از سنت و مدرنيسم دست چين كند و به هم بياميزد. اما در فرآيند اين كار ذات و ماهيت خود آن نيز دگرگون شد. علل دگرگوني پست مدرن عبارتند از:
1- راز زدايي از عينيت علمي
2- فروريختن همه سويه فلسفه ي سنتي غرب و كاسته شدن از اعتبار آن 3- تاكيد بر مرز ناپذيري فيزيك كوانتوم و رياضيات.
4- تاكيد بر گسست و ناهمساني و عدم تداوم و حضور تفاوت هاي انكار ناپذير در تاريخ
5- گسترش مكتب مدرئاليسم جادوئي
6- تاكيد بر گفتمان ديگران و بازنمايي آنان در تاريخ، هنر، انسان شناسي، جامعه شناسي و سياست
7- اين جهاني و دنيوي بودن مسيحيت و ناديده گرفتن و درپاره يي موارد بيرون راندن آن از جوامع غربي به عنوان يك نيروي توانمند اخلاقي
8- پيروزي اقتصاد بازار و ظهور دل نگراني هاي آسيب شناختي و پيدايش پديده يي به نام «گزينش مصرف كننده».
اين دگرگوني ها به پست مدرنيسم هويتي تازه بخشيده است و از اين رهگذر است كه پست مدرنيسم ديگر فقط به واژگوني انديشه هاي روشنگري و خردورزي و صدا بخشيدن به سكوت ها نمي انديشد خود را به هنر و معماري هم محدود نمي داند. شخصيتي چند گانه و چند ريختي يافته و ريشه هايي در زندگي روزمره مردم دوانده است.
اصول پست مدرنيسم
پست مدرنيسم همان گونه كه از نامش بر مي آيد پست مدرنيته است. يعني ادعاي برگذشتن ازمدرنيته اي را دارد كه خود از سنت فراتر مي رود. بنابراين اصل اول پست مدرنيسم اين است كه آن چه در مدرنيته اعتبار داشته در عصر پست مدرنيسم بي اعتبار و منسوخ است. مدرنيته در چارچوبي قرار مي گرفت كه زبان حرفه اي مطالعات فرهنگي آن «فراروايت» يا روايت بزرگ مي ناميد. يعني انديشه هاي بزرگي همچون هنر خرد و حقيقت و سنت و اخلاقيات و تاريخ كه مسير زندگي را معين مي كرد و به آن معنا مي بخشيد. اما پست مدرن بر آن است كه چون اين مفاهيم، با موشكافي هاي تجزيه و تحليل گرانه ي امروز سازگار نيستند،معناي خود را يكسرده از دست داده اند و تمامي نظريات استوار بر مفاهيم مطلق حقيقت، علوم و خرد، در واقع چيزي بيش از يك مشت ساختارهاي تصنعي نيستند و همه ماهيتي توتاليتر دارند. يكي از اصول ديگر پست مدرنيسم انكار «حقيقت»و نسبي شمردن امور است. بر آن است كه هيچ واقعيت نهايي وجود ندارد و انسان در پشت چيز ها همان را مي بيند و تازه همين هم بستگي به شرايط زمان و مكان دارد از اين رو حتي در علوم آسان ترين مورد براي كشف كردن همان است كه انسان در جست و جوي آن بوده است هر قدر كه علوم به اهداف نهايي خود نزديك تر مي شود به همان نسبت فرمول بندي «نظريه ي همه چيز» يعني به ابعاد پست مدرنيته ي خود نزديك مي شود و بسياري از ترديدهاي ديگر، تمامي انديشه ي مهار كردن و معين كردن محدوده ي علوم را يكسره از ميان مي برد. اصل سوم مدرنيسم استوار بر اين است كه انسان به جاي واقعيت ،با يك وانمودگر رو در روست پست مدرنيسم در تمامي جهان به چشم يك بازي ويدئوئي مي نگرد كه در آن هر انسان يكي از فيگورهاي اين بازي است. از يك گوشه به گوشه يي ديگر مي رود؛ پايين و بالا مي دود و زمين و فضا مي جنگدو تمامي زندگي او نه بر اساس واقعيت كه برشالوده ي الگوها و مانند سازي و ايثارها و بازنمايي هايي بنا شده است كه هيچ كدام ربط و پيوندي با واقعيت ندارد. اصل چهارم استوار بر بي معنايي است در جهاني تهي از خرد و حقيقت، جايي كه هيچ علم و دانشي معتبر نيست و واقعيتي وجود ندارد و زبان تنها پيوند باريك و لطيف با زندگي و هستي است، اين اصل چهارم كم و بيش ناظر بر همان اصل اول، يعني انگار حقيقت و تاكيد بر شك انديشي است. يعني اشاعه تلويحي اين تفكر كه به هيچ چيز و هيچ كس نبايد اعتماد داشت و مي بايد در هر چيز با ترديد نگريست شك انديشي اصل پنجم پست مدرنيسم است و ناگفته پيداست كه در آن هيچ نظريه و هيچ مطلق انديشي و هيچ تجربه يي ارزش و اعتبار نخواهد داشت. بايد در هر چيز شك كرد و هيچ چيز را نبايد به تمامي و به طور قالبي و دربست پذيرفت.
| 327_1579669336_36071_8524_1648.zip0.05 MB |
