مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات :

تحقیق در مورد تاريخچه‌ي نقاشي‌هاي دوره صفويه 15 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

بخشی از متن :
تاريخچه‌ي نقاشي عهد صفوي:
هرات در سال 1507 با حمله‌ي شيبك خان ازبك سقوط كرد. خود او نيز سه سال بعد در جنگ مرو به دست شاه اسماعيل بيست و سه ساله، شكست خورد و به قتل رسيد. اسماعيل كه قبلاً در ابتداي قرن شانزدهم ، تركمانان آق قيونلو را تار و مار كرده بود، اكنون با اين پيروزي بيشتر موقعيت خودر ا در امپراتوري خويش استحكام بخشيد. بعد از هشت و نيم قرن استيلاي عرب‌ها و مغولان و تاتارها بار ديگر ايران انسجام يافت. دوره‌ي جديدي آغاز شده بود، سلسله‌ي صفوي كه به دست اسماعيل پايه گذاشته شده بود، به مدت بيش از دويست سال دوام يافت و بعد به دست افغان‌ها منقرض شد.
عهد صفوي از مهمترين دوره هاي هنري در تاريخ اسلامي ما به شمار مي رود. شاهان قدرتمند و هنر دوست سلسله‌ي صفويه توانستد با تكيه بر ملت ايراني و مذهب تشيع كه از اين زمان در ايران رسميت يافت عصر درخشاني در زمينه‌اي مختلف هنري پديد‌ آوردند كه در آن ميان هنر نقاشي جايگاه ويژه‌اي دارد.
آشنايي با پيدايش پايتخت سلسله‌ي صفوي
پايتخت سلسله‌ي صفويه ابتدا تبريز بود و بعد به قزوين ( اندكي به جنوب شرقي ) منتقل شد. انتقال پايتخت از شرق به غرب ايران اثرات مهمي بر پيشرفت نقاشي ايراني داشت. در دوران صفويه مركزيت هنر به شهر تبريز آمد و برخي از هنرمندان هم در شهر قزوين ماندگار شدند. اما اصل سبك نقاشي صفويه در شهر اصفهان به وجود آمد.
بنيانگذار صفويه ، يعني شاه اسماعيل، شهر تبريز را به پايتختي برگزيد و با حمايت بي‌دريغي كه از هنرها و هنرمندان به عمل آورد به زودي اين شهر مركز پويايي هنر ـآن عهد شد. مي دانيم كه تبريز سابقه‌ي هنري طولاني داشت و قبل از قدرت يافتن صفويه نيز كارگاههاي نقاشي در اين شهر فعاليت داشتند، ولي رونق و اعتلاي هنري تبريز زماني به درخشش نهايي نايل آمد كه چنان كه گفتيم به دعوت شاه اسماعيل كمال الدين بهزاد و برخي از همكاران و شاگردانش از هرات به اين شهر آمدند. بهزاد كه در حدود سال 916 ه. ق به تبريز آمد از طرف شاه صفوي به مديريت كارگاه‌هاي هنري و رياست كتابخانه‌ي سلطنتي گماشته شد. نظارت و رهبري هنري وي بود كه باعث گرديد تا مكتب تبريز به اعلاء درجه در مصور سازي كتاب يابد و نفيس‌ترين كتاب‌هاي هنري تاريخ ايران در اين كارگاه توليد شود. تمامي هنرمندان نامدار مكتب تبريز، يا به طور مستقيم شاگرد بهزاد بودند و يا از سرچشمه‌ي هنر او سيراب شده بودند. لذا مجموعه‌اي بي نظير از نگارگران خلاق ، آثار ريز نقشي را پديد آوردند كه در تاريخ و نقاشي بي همانند است. اين هنرمندان علاوه بر فعالت در زمينه‌ي مصور سازي كتب به طراحي فرش و ديگر دستباف‌ها نيز مي‌پرداختند.
در اين دوران، مكتب بهزاد با جذب شاگرداني بسيار، شيوه‌ي نگارگري رايج را تغيير داد. حاصل اين تجربه اندوزي‌هاي تازه، ظهور سبكي نوين با نام مكتب صفوي يا مكتب تبريز 2 بود همراه با تماشاي برجسته چون « سلطان محمد» ، « آقا ميرك» ، « مظفر علي» ، « شيخ زاده» .
با مطالعه‌ي دقيق آثار مكتب تبريز اين ويژگي را مي‌توان براي آن برشمرد.
1- اتمام ماهرانه‌ي تصوير
2- خلق فضايي سرور انگيز و شكوهمند
3- استفاده از رنگ‌هاي به غايت درخشان و پر مايه و متنوع از جمله رنگ طلا
4- گستردگي دامنه‌ي تخيل
5- فراخي چشمگير در فضاي تصوير
6- اختصاص سراسر صفحه‌ي كتاب به تصوير
7- قدرت خارق العاده در پرداخت بسيار ظريف اجزاي تصوير
8- اهميت تقريباً برابر تمامي اجزاي تصوير
9- تنوع حالت كلي صحنه‌ها بر حسب موضوع
10- ترسيم جامه و عمامه‌ها و كلاه‌ها به رسم لباس هاي متداول روز
11- همگامي و همراهي معماري و منظره‌ي طبيعي كه بستري براي حضور انسان‌ها هستند، توجه ويژه به منظره‌ي طبيعي به ويژه مناظر كوهستاني و سرانجام تنوع چشمگير در ترسيم گل و گياهان.
از نسخه‌هاي مهم مصور شده در اين دوره مي توان ديوان شاهنامه‌ي تهماسبي ( 931 ه .ق) ، حافظ ( 939 ه.ق)، خمسه‌ي تهماسبي (‌950 ه . ق) و ديوان مير عليشيرواني را نام برد.

پس از انتخاب اصفهان به پايتختي و در دوران شاه عباس اول، مكتبي تازه در نقاشي پديدار شد كه مكتب اصفهان نام گرفت، اين شيوه كه توسط نقاش نام آور عهد صفوي ( رضا عباسي) ابداع شد. نمايشي است از دوري هر چه بيشتر از مصور سازي كتاب هاي ادبي و كسب استقلال صفحه‌ي نقاشي در مكتب اصفهان ، شيوه‌ي كهن نقاشي ايراني در زمينه فضاسازي و نحوه‌ي تركيب بندي پيكره‌هاي انبوه ، كم رنگ شده، نمايش تك چهره‌ها و تك پيكره‌ها با پوشاك فاخر، قوت گرفته. فضاسازي‌هاي ساده ، خطوط منحني دلپذير، استفاده از حداقل رنگ و گاه ساخت و ساز ماهرانه‌ي لباس‌ها و ظرافت در طراحي موي سر و ريش مردان شيوه‌ي خاص رضا عباسي است كه هنرمندان بسياري را تحت تاثير قرار داد. از ديگر نقاشان مكتب اصفهان مي‌توان به « معين مصور» ، « محمد يوسف» ، « محمد قاسم» اشاره كرد.

فهرست مطالب :
- تاريخچه‌ي نقاشي‌هاي عهد صفويه
- آشنايي با پيدايش پايتخت سلسله‌ي صفويه
- آشنايي با موضوعات نقاشي دوره صفويه
- ورود سبك اروپايي به نقاشي ايراني
- رضا عباسي و اهميت آثار وي