مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات :

روش های حفاظت و نگهداری فرش دستبافت دارای 46 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

بخشی از متن :

آسيب شناسي فرش

به منظور استفاده صحيح و مطلوب از فرش و جلوگيري از وارد آمدن خسارات و آسيب مي بايست در ابتدا عوامل مخرب را شناسايي كرد ، بدنبال راه هاي حفاظت و نگهداري مرسوم و علمي گشت در ابتدا آسيبها را طبق جدول 1 طبقه بندی می نماییم، سپس به توضیح آن می پردازیم.

جدول شماره (1)

آسیب های وارده به فرش در زمانهای زیر بروز می کند:

1. قبل از دو تولید
2. در هنگام پروسنه تولید
3. بعد از تولید قبل از دسترسی به مصرف کننده
4. هنگام استفاده در محیط منزل و کار
5. هنگام نگهداری و انبار کردن (موزه ها، گمرک و بازار)

1) قبل از تولید:

1. استفاده از مواد اولیه (پشم، ابریشم، پنبه و نخ هایی با تاب و نمره ی متفاوت و غیر استاندارد) و ابزار نامرغوب ( نقشه ی نامناسب، دفتین و شانه، ابزار بافت و دار)
2. استفاده از مکان بافت غیر استاندارد (کمبود نور، روش نشستن، تهویه)
3. رنگرزی (نحوهه رنگرزی و شستشوی الیاف و نخ)

2) هنگام پروسه ی تولید

1. چله کشی غیر مناسب و غلط (شل و سفت بودن چله، تراکم و چیدن نا منظم چله ها در کنار هم)
2. استفاده غلط از ابزار بافت و دار
3. تسلط کم و آموزش ناقص به بافندگان
4. استفاده از گره های تقلبی (جفتی بافی، سه سه بافی و بی گره بافی)
5. دو دست شدن بافت توسط چند بافنده
6. پایین کشی غیر اصولی قالی جهت ادامه ی بافت و دوخت چله ها در روش فارسی بافت.
7. عیوب بافت (غلط بافی، عدم پیشکشی مناسب، پوکی فرش، بالا یا پایین زادگی، متراکم و تنگ شدن نامناسب چله ها، شل شدن چله ها، ضخیم و نازک بودن چله ها، به کارگیری نامناسب پودها، شمشیری، سره دار بودن، پرداخت بد قیچی، رها کردن سر پود در حین بافت، ترنج دار بودن، لوله شدن، کیسی، ترکیدگی، لوچه، دورنگی)
8. عیوب نقشه (عدم اصالت طرح و رنگ، عدم پخش صحیح و متعادل عناصر و نگاره های فرش، عدم تناسب طرح با رج ها، عدم تناسب عناصر تزئینی با ابعاد فرش، شکستگی بندها و خطوط منحنی و گلها)

3) بعد از تولید

1. غیر استاندار جداکردن فرش ار روی سردار
2. دارکشی نامناسب
3. پرداخت بد و ناهمگون
4. شستشو و غبارگیری (موگیری) غیر اصولی فرش
5. مرمت نامرتب و غیر اصولی قالی

4) هنگام استفاده در منزل و محیط کار

1. عوامل آسیب رسان بر فرش:

الف) زنده: انسان، حیوان، حشرات، قارچ ها، جلبک ها، خزه ها

ب) غیر زنده: آب و هوا، گرما و رطوبت، نور و آلودگی های جوی

1. عوامل مخرب و تحمیلی بر فرش: انواع لکه ها، کوبیده شدن فرش، وارفتن شیرازه و گلیم بافی، رنگ دادن فرش، سوختن، در و پنجره و تهویه نامناسب، مواد شیمیایی مخرب
2. روش ها و انواع انبار در نگهداری قالی

1) قبل از تولید

الف و ب) استفاده از ابزار و مواد نامرغوب و غير استاندارد

استافده از ابزار غير استاندارد و نامطلوب گاهي اتفاق مي افتد و باعث از بین رفتن ماه ها تلاش می گردد ،‌به عنوان مثال استفاده از دفتين با شانه هايي (دندانه) که از لحاظ وزن مناسب نمي باشد که باعث كم كوبيدن و يا زياد كوبيدن پودها بر روي گره شده و فرش بالا يا پائين زدگر پيدا مي كند و اگر تيغه هاي آن خراب يا داراي زائده باشد باعث پارگي زياد نخ چله شده و در حين بافت بافنده را با مشكل مواجه مي كند .( در صورت عدم تناسب تراکم دندانه های دفتین با رج شمار فرش) استفاده از قلاب با تيغه كند باعث مي شود كه هنگام بريدن خامه ، خامه ها به صورت نامرتب بريده شده و بافنده مجبور شود كه جهت كوتاه كردن خامه آن را بكشد و يا بزور آن را بكند كه باعث كم تراكم شدن پرز گره مي گردد .

استفاده از دارهاي نامناسب با ابعاد مختلف

دارهاي چوبي كه به مروز زمان تركيب اجزاي آن بهم خورده است و يا استافده از دارهايي كه بر روي غلتكهاي آن داراي خلل و فرج و زائده باشد كه باعث پارگي چله ها مي گردد و یا دارهای فلزی که سردار و زیردار آن ها کج و خراب و فرسوده شده است یا متعلقات جانبی دارها خراب باشد.

ج ) استفاده از مكان بافت غير استاندارد

هر چه مكان بافنده راحت ، مناسب و صحيح باشد وي بر روي بافت قالي مسلط بوده و از خسته شدن زود هنگام اعضاء بدن او جلوگيري مي شود كه اين مكانها مي بايست در ابتدا فضاي مناسب در ابعاد دلخواه و مناسب دار قالي بوده و داراي روشنائي خوب باشد كه چشم بافنده از نور كم يا زياد خسته نشود ازنيمكتها و صندليهاي مناسب و مسلط به كار استفاده گردد بافنده به راحتي بتواند نقشه خواني كرده و گره بزند و فضا بايد داراي تهويه مناسب سرويس حمل و نقل ، بيمه ، مزد كافي ، و .... باشد. همه عوامل فوق باعث مي شود كه بافنده به كار خود دلگرم بوده و از غلط بافي ، عدم پيش كشي ،‌جفتي بافي و ... جلوگيري گردد و محیط کار بایستی دارای دما و رطوبت ثابت بوده و نور خورشید به طور مستقیم به دار قالی نتابد.

د) رنگرزي

رنگ نخستين عاملي است كه در فرش به چشم مي آيد ،‌مواد رنگي از منابع گوناگون نظير گياهان ، جانوران و منابع معدني مثل فلزات و تركيبات شيميايي به دست مي آيد. رنگهاي شيميايي كه از تركيب مواد اسيدی و بازي به دست مي آيد از نظر كيفي پايدار ودر مقابل شستشو و استفاده در مقابل نور خورشيد تفاوت قابل ملاحظه اي با رنگهاي طبيعي دارند و رنگهاي طبيعي در زمان استفاده از شفافيت اوليه به نوعي به ملايمت ونرمي مي گرايد و چشم را خسته نمي كند . پس در هنگام رنگرزي بايد به ابزار ملزومات رنگرزي ،‌نحوه استفاده وآماده سازي الياف دقت لازبم را داشت شستشو و پاك سازي الياف به طوري كه به صورت معمولي و ساده با مواد مناسب شستشو گردد و الياف پشم در اثر سهل انگاري هنگام شتسشو به ههم فشرده و در هم پيچيده نشود و به صورت نمد نگردد . ظروف رنگرزي تميز بوده و از ظروف جداگانه برای رنگهاي تيره يا روشن استفاده شود ، به مدت زمان جوشاندن دما توجه شود و زمان كافي براي آن در نظر گرفته گردد و مقدار رنگ و مواد كمكي بايد كاملاً محاسبه شده وكلافها در آنها بخوبي شناور باشند كه كلافها از هم گشوده شوند و بعد از رنگرزي خامه ها به خوبي آبكشي شده و در محل مناسب خشك گردد . سهل انگاري در هنگام رنگرزي آسيب هاي جدي به فرش وارد مي كند كه قابل جبران و ترميم نمي باشد مثل رگه دار شدن رنگ قالي ،‌رنگ دادن طرحهاي مجاور به همديگر بعد از شستشو ،‌بدرنگي، طرح از هم پاشيدگي رنگها و خرابي سطح ليف پشم بر اثر عدم نفوذ رنگ به داخل آن . در خصوص الياف ابريشم كه رنگرزي آن داراي مهارت خاصي مي باشد بايد موارد فوق رعايت شود. در خصوص پودها كه معمولاً از جنس پنبه است رنگرزي وآماده سازي آسانتر مي باشد .

2) هنگام پروسه تولید

ه) چله کشی غير مناسب وغلط ( شل و سفت بودن چله ،‌تراكم و چيدن نامنظم چله ها در كنار هم)

يكي از مهمترين عوامل عيب در قالي چله كشي نامناسب است كه اين عيب باعث به وجود آمدن اكثر عيوب قالي مي باشد . اگر چله هاي قالي شل یا سفت باشد باعث پائين زدگي یا بالا زدگی فرش شده و اندازه فرش پس از بافت تغییر می کند. تراكم نامناسب چله ها در فرش باعث به هم خوردگي نقشه بافت و طرحها مي شود. عیوب ترنج دار شدن – لوله شدن فرش و ... را ناشی می شود.

و) استفاده غلط از ابزار بافت و دار و نقشه خواني

بعلت آموزش كم و اطلاع ناقص بافنده از روش صحيح استفاده از ابزار بافت وقالي باعث مي شود كه بافنده از دفتنيهاي نامناسب جهت رجشمار فرش استفاده كند قلاب نامناسب و استفاده غلط از پود، چله و خامه با توجه به رجشمار فرش كه باعث عيوب ظاهري قالي مي گردد ( ترنج دار – بالا وپائين زدگي فرش و ... )‌كه در عيوب قالي بحث خواهد شد و عدم تسلط بر نقشه خواني نيز باعث غلط بافي مي گرد . لذا شناخت و آموزش بافنده جهت شناسائي عيوب فرش و نحوه برطرف كردن آن بسيار مهم است .

ز )‌تسلط كم و آموزش ناقص به بافنده

ح)‌استفاده از گره هاي تقلبي (‌جفتي بافي – سه سه بافي و بي گره بافي )‌

همانگونه كهاز عنوان مشخص است استفاده از گره هاي تقلبي باعث كاهش تراكم پرز در فرش و كاهش استقامت گره در تارها شده و از عمر مفيد فرش مي كاهد و گاهي اوقات بعضي از بافنده ها در قسمت های بدون نقشه اقدام به زدن گره هاي تقلبي مي كنند كه باعث مي شود آن قسمت از فرشها زودتر سائيده و خراب گردد .

ط) ‌پائين كشي غير اصولي قالي جهت ادامه بافت و دوخت چله ها در روش فارسي بافت

معمولاً پس از بافت قسمتي از فرش چون قسمت بافته شده بالا مي آيد و براي ادامه در بافت مشكل ايجاد مي شود معمولاً چله ها را شل كرده و فرش را بدور غلتك پائين مي پيچند و فرش به پشت چله مي رود و اين عمليات اگر به درستي انجام نشود يعني پائين كشي كج باشد و ياشل و سفت گردد علاوه بر كج شدن فرش، باعث پيدا شدن بسياري از عيوب از جمله بالا و پائين زدگي ، شمشيری رشدن، سره دار بودن و ... مي گردد .

دردارهاي فارسي بافت پس از صاف نمودن لبه فرش اگر گره هاي چله ها در بالا دار شل باشد باعث مي گردد و بافت فرش با مشكل مواجه شده وعيوب ظاهري فرش بيشتر گردد .

ی) عيوب بافت فرش

1- غلط بافي :‌

هر گونه شكستگي در نقوش فرش بافته شده و به هم خوردگي طرحج كه نتيجه زدن گره اشتباه است غلط بافي مي نامندکه می توان مهمترین عوامل را به شرح زیر عنوان کرد.

1- بافنده نقشه را غلط ببافد

2- گوينده نقش را غلط بگويد .

3- طراح ممكن است نقشه را غلط ترسيم كند .

4- عدم تناسب نقشه با رجشمار

5- ضخيم يا نازك بودن نخ چله

6- به جاي رنگ مورد نظر در نقشه رنگ ديگري به كار بردن

7- چند رديف نقشه رانبافتن يا تكرار بافي در نتیجه غلط بافي ، گل ها و ساير نقوش در فرش از اندازه و ابعاد متناسب خارج شده ، ‌و نگاره ها بزرگتر ، كوچكتر و حتي ناموزون ديده مي شوندكه بايد پس از شناسائي آن را پيدا و تصحيح كرد .

1. عدم پيش كشي گره ها

در بررسي پشت برخي از فرشهاي نيمه باف و حتي بافته شده ، برجستگيهاي كوچكي از نخ خامه ها ديده مي شود به عبارت ديگر قسمتهاي انتهاي يك گره در پشت فرش نسبت به ساير گره برجسته ترديده مي شود لذا پس از بافت هر رج فرش، بافنده بايد با استفاده از دست يا شانه‌گره ها را به سمت جلو بكشد در غير اين صورت علاوه بر ارزيابي كم قيمت در آينده پس از استفاده از فرش باعث پوكي فرش و در آمدن سر خامه ها از داخل چله ها مي شود .

1. پوكي فرش

در برخي از فرشها هنگامي كه دست را بر روي سطح فرش بكشيم و انگشتان خود را به داخل پرزگره ها فرو بريم متوجه مي شويم كه نوك انگشتان به راحتي با چله هاي فرش برخورد مي كند كه استفاده از گره جفتي (كاهش مصرف خامه در فرش )‌، عدم انطباق نمره ی خامه ها با رجشمار فرش از جمله ‌عوامل آن مي باشد كه باعث پوكي فرش، سبكي و تقلب در فرش مي باشد .

1. بالا يا پائين زدگي در فرش

در برخي از فرهاي نيمه بافت ، متوجه مي شويم كه رجهاي بافته شده در يك خط مستقيم قرار ندارند و بخشي از رجهاي فرش بالاتر و پائين تر از بخش ديگر هستند در اين حالت هنگامي كه آخرين رج بالفته شده را نگاه مي كنيم برآمدگي يا فرورفتگي ديده مي شود و اين عيب سبب مي شود تا گل ها ، نقشه ها يا دراز و كشيده شده و يا كوتاه و پهن ديده شوند و در صورت بالا زدگي در همان قسمت بالا زده رجشمار طولي فرش از رجشمار عرضي آن كمتر مي شود و بلعكس علل آن :‌

1. تغيير ضخامت پود وخامه ها :‌كه باعث تغيير ضخامت مربع بافت ( گره ، پود ضخيم و نازك )‌ميگردد.
2. متراكم و تنگ شدن چله ها :‌تراكم و فاصله يافتن چله ها از يكديگر باعث مي شود كه گره هاي فرش به صورت صحيح وبا فاصله مناسب در كنار هم قرار گيرد و در صورت عدم رعايت اين نسبت نظم گره ها به هم مي خورد و گره ها در رجها نامنظم مي گردد .
3. عدم يكنواختي و منظم نبودن ضربات دفتين :‌ چنانچه بافنده برخي از قسمتهاي فرش را كمتر يا آهسته تر بكوبد گره ها در فرش در همان ق5سمت به طور كامل بر روي هم قرار نمي گيرند و بين رجهاي فرش فاصله ايجاد مي گردد و يا اينكه با ضربات محكم ، گره ها بهم نزديك و فشرده مي شوند .
4. شل شدن چله ها :‌ باعث مي شود تا گره ها به طور صحيح و كامل روي هم قرار نگيرند و بين رجهاي بافته شده فاصله ايجاد شود .
5. دو دست شدن بافت .
6. ضخيم يا نازك بودن بيش از حد چله نسبت به رجشمار نقشه: اگر نخ چله بيش از حد ضخيم باشد به هم نزديك تر شده و مانع از قرار گرفتن مناسب و به اندازه رجهاي فرش بر روي هم و در نتيجه منجر به بالا زدگي مي شود و نازك بودن نخ چله نيز باعث نزديك شدن و فشردگي گره ها در رجهاي فرش شده و پائين زدگي ايجاد مي شود . ولي براي برطرف كردن عيب:

الف) ‌بيشتر نمودن شدت و تعداد ضربات دفتين در محل بالا زدگي

ب) نازك نمودن پود

ج)‌كاهش ضخامت نخ هاي خامه مصرفي

د)‌كاهش ضر بات دفتین، ضخيم تر شدن خامه و دولانمودن خامه مصرفی

1. شمشيري:

چنانچه ابتدا و انتهاي برخي از فرشها را به دقت بررسي كنيم متوجه مي شويم كه داراي گودي و فرورفتگي خاصي هستند به نحوي كه قسمت گليم بافي وچند رج از بخش بافته شده به سمت پائين انحنا يافته است و شبيه به شمشير گشته استاين عيب معمولاً در فرشهايي كه گليم بافي آنها از استقامت كافي برخوردار نيست .

و يا گليم بافي فرش شل مي باشد به وجود آيد كه بر اثر ضربات دفتين ايجاد مي شود . و براي جلوگيري از آن بايد از چوب مهار و يا گليم بافي مناسب بهره گر فت .

شكل

1. کجي فرش (‌تورفتگي يا شكم دار شدن فرش)

چنانچه به هر دليل حاشيه هاي طولي وعرضي فرش در يك خط مستقيم قرار نداشته و تورفتگي و برآمدگي شود دچار عيب كجي است ، و علل آن عبارتند از :‌

الف) عدم پخش صحيح چله بر روي سردار و كوجي در فارسي بافت.

ب) نداشتن كوجي: ‌يكيك از مهمترين وظايف كوجي جلوگيري از كجي فرش است .

ج)‌ پاره شدن نخ كوجي

د )‌تاب زياد پود ضخيم كه باعث جمع شدن پود ضخيم بدور خود مي شود وباعث جمع شدگي قالي مي گردد.

ه )‌كشيدن بيش از حد پود ضخيم

و) عدم رعايت اندازه ها در هنگام پائين كشي ودوخت قفرش :‌در هنگام پائين كشي فرش بايد دقت شود تا فاصله ي لبه هاي دو طرف فرش با راست و چپ روها يكسان و لبه كار در يك خط موازي با زير دار باشد .

7- شانه دار شدن (‌سركجي )‌: اگر بعضي فرشها را در امتداد طولي تا كرده و يك نيمه ي طولي را بر روي نيمه ديگر قرار دهيم متوجه خواهيم شد كه اندازه ي طولي يك نيمه بيشتر از سمت ديگر است و علل آن عبارتند از:

الف ) تراكم چله ها در يك طرف قالي : ‌در اين حالت نزديك شدن بيش از حد چله ها به هم باعث مي شود تا گره ها در همان طرف به طور كامل بر روي هم قرار نگيرد و بين رجهاي بافته شده فاصله ايجاد شود و باعث شانه دار شدن در همان سمت فرش شود .

ب ) شل شدن چله ها در يك طرف دستگاه : در اين حالت گره ها به طور كامل روي هم قرار نگرفته و باعث زياد شدن طول فرش و در يك نيمه مي شود .

ج ) ‌عدم يكنواختي در كوبيدن دفتين

د )‌ موازي نبودن سردار و زير دار

ه ) ‌سفت نمودن بيش از حد گوه ها و پيچ هاي تعبيه شده در سردار :‌كه باعث انحنا و كجي لوله هاي فلزي يا چوبي دار مي شود .

8) ترك ( سره )‌: اگر فرش را از نيمه عرضي تا كرده و بر روي قسمت ديگر قرار دهند در اين حالت چنانچه لبه هاي كناري فرش يا حاشيه ها كاملاً بر روي هم قرار گيرد (‌نيه اول فرش با نيمه دوم برابر باشد)‌ فرش سالم است در غير اين صورت فرش سره دارد .

9) قيچي زدن نامنظم

10) ‌بالا گيري (‌تودزدي)‌: چنانچه نقوش برخي از فرشها را ببينيم دربرخي از قسمتهاي عرضي دچار شكستگي شده اند به شكلفي كه ادامه حركت بندها در يك امتدادنبوده ، حتي خطوط نگاره ها و گل ها نيز به صورت عرضي در يك رديف قرار دارند دچار شكستگي هستند كه اين امر به علت حذف يك يا چند رديف از نقشه فرش است .

11) رها كردن سر پودر در حين بافت: در بعضي از مناطق قاليبافي هنگام فاتن قاليهاي بزرگ از دو يا چند بافنده استفاده مي شود و هر بافنده قسمتي از فرش را مي بافد در اين حالت ممكن است تعداد رجهاي بافته شده توسط يك بافنده بيشتر باشد و بافنده ديگر كمتر ببافد و پس از هر بار پودركشي مجبور باشد سرپود را رها كند و تا بافنده دوم از آن استفاده كند در اين حالت مقداري از سرپود اضافه مي ماندو اگر به درستي قيچي نشود و به طور موازي و مرتب رجهاي ديگر پود كشي نگردد و در پشت قالي رگه هاي پود كه به صورت اختلاف سطح ، رگه دار يامدرب به هم متصل به وجود مي آيد و حالت فرش رخو شده را پيدا مي كند .

12) ترنج دار شدن فرش: گاهي اوقات نقش وسط فرش ( ترنج ) به طور كامل در وسط قرار نگرفته است و ترنج دار شدن به اين معني مي شود كه نقش وسط فرش جمع تر و يا كشيده تر شده است كه دلايل آن:

الف )‌تغيير ضخامت نخ نخ پود در نيمه اول يا دوم فرش

ب )‌تغيير ضخامت خامه مصرفي در نيمه اول و دوم فرش

ج ) دو دست شدن بافت

د ) افزودن به رجهاي فرش يا كاستن از آنها در نيمه اول و يا دوم فرش

ه ) بهم ريختن نظم چله ها در اول يا وسط و آخر فرش و نقشه ها در جاي خود نيافتن

13) لوله شدن: در بعضي از فقرشها ، لبه فرش به پشت فرش لوله شده يا پيچيده است. در هنگام بافت مشخص نمي باشد و هنگام اتمام قالي مشخص می شود كه مهمترين دلايل آن :

الف )‌تاب زياد پود ضخيم

ب ) كشش زياد پود ضخيم

ج ) شدت ضربات دفتين :‌شدت ضربات دفتين سبب مي شود كه پس از تمام شدن فرش لبه هاي آن به علت انعكاس نيروي وارده بر نخهاي پود آن را به بالا هل داده ودو طرف فرش نيز از اين نيرو پيروي كنند

د )‌شل و سف پيچيدن شيرازه

14)كيسي ( چين و چروك )‌ : در متن و حاشيه برخي از فرشها نوعي جمع شدگي ديده مي شود كه فرش در اين قسمت برجسته واضافه تر به نظر مي رسد كه ظاهر خوبي ندارند و در معرض بيشتر ساييدگي قرار مي گيثرند و پرزهاي فرش زودتر از بين مي رود :‌

الف )‌مدور نبودن زير دار :‌اگر ساختمان دار قالي به شكلي باشد كه هنگام پائين كشي فرش ، بايد مقدار بافته شده را به دور زير دار لوله كرد ، بايد دقت شود تا زير دار كاملاً مدور گرد باشد و وجود لبه هاي تيز و هر گونه برآمدگي بر روي زير دار باعث خواهد شد تا هنگام لوله شدن فرش بر روي آن قسمت برآمده فشار زياد به فرش وارد شود .

ب )‌پرزهاي اضافي وهر نوع وسيله ديگر كه به طور لهوي درهنگام لوله شدن فرش بقه دور زير دار ، داخل فرش و لابه لاي تابهاي آن قرار گيرد .

ج )‌ جمع شدگي چله ها در ناحيه گليم بافي فرش

د )‌ عدم رعايت دوخت صحيح فرش به زير دار در هنگام پائين كشي . اگر در هنگام دوخت فرش به زير دار به وسيله چرم، چين و چروك پيدا شود و بافت ادامه پيدا كند باعث كيسي مي شود .

ه ) كاربرد مواد اكريليك ومصنوعي در چله و خامه :‌كه بر اثر حرارت الیاف مصنوعی جمع می شود باعث جمع شدگي مي گردد

و ) ‌اگر نخ چله پشمي باشد و زياد كشيده شود .

15- لوچه : چنانچه يكي از گوشه هاي فرش زيادتر ( بلندتر ) از ساير گوشه هاي فرش باشد ، گوشه اي كه داراي لوچه است از لحاظ عرض و طول مقداري بلند تر از ساير گوشه ها است (‌هنگام جدا كردن قيچي نمودن چله ها پس از پايان كار ، ‌اگر درست نباشد باعث مي شود تا فشار وزن فرش بافته شده قسمتي از فر ش كه ماندهاست را خراب كند .

16- شكستگي : در پشت فرش شكستگي واضح است و به صورت خطي موازي و سفیدرنگ در عرض فرش مشاهده مي گردد كه به علت جابه جا شدن جاي پود ضخيم ونازك است .

17- تركيدگي: در هنگام جمع كردن فرش گاهي صداي خاصي شنيده مي شود كه حاكي از پاره شدن چله ها و جدا شدن گره ها است .

18-رگه ودورنگي: در بعضي از فرشها رنگ زمينه با حاشيه ها و ديگر قسمت فرش تغيير مي كند كه بعلت تهيه مواداوليه نامرغوب، عدم رنگرزي صحيح، طولاني شدن زمان بافت و عدم شستشوي صحیح قالي است.

19- تمام نشدن نقشه بعد از رسيدن به اندازه مورد نظر: رجشمار طولي و عرضي فرش مشخص است كه چه هنگام فرش تمام مي شود. حال اگر طبق نقشه و اندازه، فرش تمام شود مي توان دلايل ذيل را عنوان كرد :‌

1. تراكم نادرست تارهاي چله
2. دفتين زدن نامتعادل
3. عدم تناسب نمره نخ با رجشمار فرش و عيب نقشه كشي

ک )‌ عيوب نقشه :‌

1- عدم اصالت طرح ورنگ

2) عدم پخش صحيح و متعادل عناصر ونگاره ها و فرش (‌خلوتي يا تراكم نقوش، پخش گل ها و ديگر نقوش مورد استفاده در متن فرش بايد به يك اندازه باشد. )

3-عدم تناسب طرح با رجشمار

4- عدم تناسب عناصر تزييني (‌گل وبرگ ) با ابعاد فرش

5- عدم پخش صحيح رنگها در نقشه

3) بعد از توليد ( يا عيوب عارضي ( تحميلي ) )

الف) رعايت نكات اصولي در جدا كردن فرش از روي سردار

پس از اتمام فرش مي بايست به اندازه 30 سانتی متر بيش از نياز، ريشه ها به صورت خطي صاف موازي گليم بافي به وسيله مداد، خطي كشيد و به اندازه 40-20 سانتي متر در ميان به وسيله قيچي چله ها را بريد. پس از مدتی کوتاه که به چله ها زمان استراحت داده شد چله هاي بافي مانده را بريد . چون در زمان بافت فرش، فشار زيادي بر روي چله ها وتك تك تارها مي باشد و وقتي به صورت ناگهاني اين فشار قطع شود و اين قطع شدن فشار منظم نباشد باعث بالا زدگی ، يا پائين زدگي و كج شدن حاشيه هاي فرش مي گردد .

ب)‌ دار كشي

جهت برطرف كردن كجيهاي كوچك وساير موارد مشابه كه به صورت فرورفتگي يا برآمدگي در كناره هاي فرش ديده مي شود كه در مورد كجيهاي كوجك موثر است ودر مورد كجيهاي بزرگ موثر نمي باشد و معمولاً فرش دار كشي شده پس از چند سال به حالت اوليه باز مي گردد . معمولاً روش كار چنين است كه ابتدا فرش را بر روي يك سطح چوبي پهن مي نمايند سپس كمي آن را با آب مرطوب كرده تا حالت ارتجاعي وكشش پذيري آن بيشتر شود . سپس ابعاد واقعي و صحيح فرش را مشخص نموده لبه هايي را كه داراي فرورفتگي ( يا كجي مي باشند )‌توسط چنگكهاي مخصوص آن قدر مي كشند تا اين عيب برطرف گردد و بلافاصله آن را به تخته چوبي زيرين ميخ مي كنند و همينطور ديگر قسمتهاي كه عيب دارد را به همين ترتيب انجام دهند. پس از 2 الي 3 روز به همين حالت فرش را رها كرده تا كشيدگي فرش ثابت گردد ، ميخها را كشيده و جاي سوراخ شدگي ميخها را با قلاب بافت پنهان مي كنند(در بعضي از نقاط كشور پس از دار كشي پشت فر ش را به وسيله چسب چوب رقيق شده يا چسب سیر یشم آغشته مي كنند تا فرش به حالت اوليه برنگردد ولي معمولاً پس از شستشو اين چسبها پاك مي گردد و اين روش چسب زدن به هيچ عنوان توصيه نمي گردد و كار درستي نمي باشد) معمولاً جهت میخ زدن اطراف فرش پیشنهاد می گردد از تسمه های چرمی بر روی فرش استفاده گردد تا میخ ها به فرش آسیب نرسانند. در هنگام دار كشي فرشها بايد موارد ذيل رعايت گردد :‌

1. فشار بيش از حد براي صاف كردن فرش باعث پاره شدن تار و پود حتي گره هاي فرش مي گردد .

و معمولاً در كناره هاي فرش پس از دار كشي و قبل از رفو پارگيهاي مشاهده را رفو مي كنند .

2- از چنگها،‌ ميخها و قلابهاي مناسب هر قالي بايستي استفاده كرد تا فشار وارده باعث سوراخ شدگي فرش نگردد .

3- ايجاد كشش بر روي فرش بايد مرحله اي باشد، يعني در ابتدا مقدار كمي كشش با زمان معين، سپس كم كم فشار و كشش را بيشتر كنند تا عيوب برطرف گردد و در صورت اعمال كشش و فشار ناگهاني فرش بلافاصله پاره مي گردد و اگر هم پاره نشود عيوب به طور اصولي برطرف نمي گردد .

و...