مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات:

پیشینه و مبانی نظری فشار رواني مسابقه ، کورتيزول و تستوسترون 40صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

بخشی از متن :

-1 . مقدمه

در‌اين فصل پيشينه موضوع تحقيق مورد بررسي قرار گرفته است. از آنجائيکه موضوع پژوهش بررسي تاثير فشار رواني مسابقه بر کورتيزول، تستوسترون، IgA و ضربان قلب مربيان برنده و بازنده در فوتبال مي‌باشد، ضروري بنظر مي‌رسد که در‌اين فصل ابتدا مرور مختصري بر مباني نظري تحقيق داشته، سپس به بيان دست آوردهاي کلي پژوهش‌هائي که در مورد موضوع تحقيق صورت گرفته، اقدام و به دنبال آن به مطالعات انجام شده در باره اثرات فيزيولوژيک استرس و فشار رواني مسابقه توجه شود.

2-2 . مباني نظري تحقيق

فرايند پيچيده مربيگري تيم پديده‌اي است که همچنان نزد کساني که مربيان را آموزش مي‌دهند، به روشني شناخته نشده است (3).

همه ما دست کم مفهوم مبهمي از واژه مربيگري با استنباطي شخصي از وظايفي که مشمول‌اين حرفه است، درسر داريم. مي‌توان ادعا کرد که در فوتبال بيش از هر رشته ديگري براي مربي ارزش و اهميت قائل شده اند (3). امروز حرفه مربيگري يکي از پر مخاطره ترين مشاغل در جهان تلقي مي‌گرد . همين مسئله باعث شده است که پژوهشگران در پي يافتن پاسخي براي سئوالات زير باشند.

• چه تغييرات فيزيولوژيکي هنگام انجام مسابقات در مربيان بوجود مي‌آيد.
• مهمترين تغييراتي که ممکن است در دستگاه هورموني،‌ايمني و قلبي عروقي بوجود
• شناخت تغييرات بيوشيميائي بزاق چه کمکي به مربيان براي رسيدن به هدف‌هاي آنان مي‌کند.
• اثرات وعوارض فشارهاي رواني هنگام مسابقه بروي دستگاه عصبي،هورموني ،‌ايمني و قلبي عروقي، چگونه موجب فرسوده شدن مربيان مي‌شود.

در مطالعات مربوط به استرس و ضربان قلب، دودستگاه وابسته به سلسله اعصاب مرکزي و دستگاه هورموني با غدد درون ريز، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.

Inhibitory

Stimulatory

Stress hypoglycemia

دستگاه سمپاتيک مرکزي فوق کليوي[1] با ترشح هورمون‌هاي اپي‌نفرين و نور‌اپي‌نفرين و محور هيپوتالاموس – هيپوفيز آدرنال[2] با ترشح هورمون کورتيزول بعنوان شاخص عيني استرس[3] در انسان و حيوان بکار مي‌رود.

Hypothalamohypophysial Portal System

Anterior pituitary

Hypothalamus

Adrenal cortex

(zona fasciculate)

Target tissue

• Increases fat and protein breakdown
• Incresss blood glucoses levels
• Has anti-inflamatory effects

شكل 2-1 : مراحل تنظيم ترشح هورمون كورتيزول

مطالعات متعددي بروي زنان و مردان نشان داده است که عوامل رواني و جنس نسبت به عوامل بيولوژيکي در رابطه با پاسخ به فشارهاي رواني از اهميت بيشتري برخوردارند. پاسخ به استرس براي بقاء انسان و حيوان به منظور تضمين دستگاه حفاظتي بدن لازم است(64). در اثر استرس فيزيکي و رواني کاتکولامين‌ها بلافاصله از بخش مرکزي غدد فوق کليوي ترشح و باعث افزايش ضربان قلب وگاهی منجربه سکته قلبي مي‌شوند (64).

2-2-1 . مکانيزم فعال شدن سلول‌هاي قشر فوق کليوي

عمل اصلي کورتيکوتروپين بروي سلول‌هاي قشر فوق کليه بطور يقين فعال کردن آدنيل سيکلاز[4] در غشاء سلول‌هاي هدف است.‌اين آنزيم به نوبه خود موجب تشکيل آدنوزين منو فسفات حلقوي[5] در سلول‌ها مي‌شود.‌اين اثر در مدت 3 دقيقه به حداکثر خود مي‌رسد. آدنوزين منو‌فسفات به نوبه خود موجب پيشبرد واکنش‌هاي داخل سلولي براي تشکيل هورمون‌هاي قشر فوق کليوي مي‌شود.‌اين ماده بعنوان يک پيک دوم عمل مي کند(4).

2-2-2 . ريتم شبانه روزي ترشح گلوکوکورتيکوئيدها

ميزان ترشح عامل آزاد کننده کورتيکوتروپين و کورتيزول در اوائل صبح زياد است و در اواخر عصر يا غروب کم مي‌شود. غلظت کورتيزول پلاسما در محدوده حداکثر حدود 20 ميکروگرم در صد ميلي ليتر و حداقل حدود 5 ميکروگرم در صد ميلي ليتر قرار دارد.‌اين اثر ناشي از تغييرات دوره‌اي 24 ساعته سيگنا ل‌هاي صادره از هيپوتالاموس است که موجب ترشح کورتيزول مي‌شود. يکي از دلايل اهميت‌اين دوره آنست که اندازه‌گيري غلظت کورتيزول خون فقط موقعي مفهوم دارد که بر حسب زماني از‌اين دوره که سنجش آن انجام شده، بيان گردد (5).

Cortisol Concentration

Time

شكل 2-2 : نمونه طرح ترشح كورتيزول در طي 24 ساعت. (به افزايش ناگهاني ترشح حدود يك ساعت بعد از بيدار شدن در صبح توجه شود)

2-2-3 . كورتيزول

کورتيزول که به عنوان يک تنظيم کننده پاسخ‌ايمني بدن شناخته شده است هورموني است که توسط بخش قشري غدد فوق کليه ترشح مي‌شود. ‌اين هورمون قوي با نام‌هاي، گلوکوکورتيکوئيد[6] و هيدروکورتيزول[7] و نام ساده کورتيزول شناخته شده است. مهمترين عمل کورتيزول اعمال متابوليک آن است (39). کورتيزول با اعمال متابوليکي خود موجب تحليل ماهيچه‌ها و بافت‌ها مي‌شود (8). این هورمون موجب؛

< >تجزيه پروتئين به اسيدهاي آمينه تشکيل دهنده آن در همه ياخته‌هاي بدن به غيراز کبد مي‌شود. اسيد آمينه‌هاي آزاد شده بطرف کبد جريان مي‌يابند، محلي که در فرايند گلوکونئوژنز[8] به گلوکز تبديل مي‌شوند. حمايت از اعمال ساير هورمون‌ها. عمدتا گلوکاگن [9]و هورمون رشد[10] در فرايند گلوکونئوژنز بعنوان يک ضد انسولين از طريق بازداشتن جذب و اکسايش گلوکز(8).

به عبارت ديگر کورتيزول برداشت و مصرف گلوکز توسط بافت‌هاي محيطي را توسط مهار مستقيم حمل گلوکز به داخل سلول‌هاي محيطي عضلات و بافت چربي را مهار مي‌کند (66-25). کورتيزول روند تجزيه در بافت چربي را فعال مي‌کند و موجب افزايش سطح اسيدهاي چرب آزاد و گليسرول پلاسما مي‌شود. کورتيزول اثر ساير هورمون‌هاي ليپولتيک را نيز تسهيل مي‌کند. اثر اصلي کورتيزول افزايش ليپوليز در بافت چربي و در نتيجه ترشح گليسرول است (25).

افزايش توليد کورتيزول به سبب متوقف شدن تشکيل پروتئين و تحريک تجزيه آن به کاهش پروتئين موجود در بافت‌هاي بدن به غير از کبد مي‌انجامد.‌اين عمل سبب افزايش پروتئين کبد و پلاسما، بيشتر از آنچه در فرايند ساختن گلوکز بکار مي‌رود خواهد شد. غلظت بالاي کورتيزول در خون به مدت طولاني نهايتا ًبه تخريب بافت‌ها و منجر به‌ايجاد تعادل منفي ازت در بدن مي‌شود. آثار ترشح کورتيزول براي مقابله با فشارهاي رواني شديد، مناسب است. در واقع استرس ناشي از هيجان و يا استرس هنگام مواجه شدن با تمرين جسماني، سبب‌ايجاد پاسخ‌هاي عصبي از بخش پيراموني بدن به طرف هيپوتالاموس مي‌شود. سپس هيپوتالاموس عامل آزاد کننده کورتيکوتروپين[11] را ترشح مي‌کند که بخش قدامي غده هيپوفيز را جهت آزاد کردن آدرنو كورتيكو تروپين هورمون[12] تحريک مي‌کند. نيز به نوبه خود سبب آزاد شدن کورتيزول از بخش قشر فوق کليه به گردش خون مي‌شود (8).

کاهش مقدار کورتيزول منجر به رشد بافت‌ها و عضلات و هم چنين سازگاري مثبت در فعاليت‌هاي ورزشي مي‌شود که‌اين مسئله براي يک ورزشکار امر مهمي به شمار مي‌رود. کورتيزول مي‌تواند آثار منفي مختلفي در بدن‌ايجاد کند، بي خوابي، کم حوصلگي، کاهش يا عدم تحريکات جنسي، صدمات استخواني، ضعف جنسي، ناراحتي‌هاي قلبي، خستگي زودرس و التهاب از آن جمله‌اند (64). سطوح بالاي کورتيزول پس از تمرين به مدت دو ساعت باقي مي‌ماند.‌اين پاسخ ها احتمالا ًمربوط به آثار ضد استرسي کورتيزول است (8). وجود مقدار طبيعي کورتيزول در بدن براي فعاليت‌هاي متابوليکي بدن لازم است اما سطوح بالاي‌اين هورمون مي تواند اثرات زيان آوري براي، سلامتي، رفتار فرد، نسبت اجزاء سازنده بدن و عملکرد فرد داشته باشد (60). بالابودن سطح کورتيزول که ناشي از فشارهاي فيزيکي و رواني است، باعث سوخت و ساز سريع چربي‌ها، پروتئين‌ها و کربوهيدرات‌هاي بدن مي‌شود تا شخص به استرس‌ايجاد شده واکنش نشان دهد.‌اين واکنش گاها ًدر شرايط جنگ و گريز‌ايجاد مي‌شود(60).

سوخت و ساز مواد مغذي تحت کنترل هورمون اپي نفرين[13] و تعداد ديگري از غدد مترشحه هورموني به فرد اجازه مي‌دهد که در حالت ستيز و هيجان واکنش‌هاي تند و سريع از خود نشان دهد. در جريان‌اين سوخت و ساز، ميزان هورمون‌هاي کورتيزول و اپي نفرين افزايش يافته در حاليکه مقدار هورمون تستوسترون کاهش مي‌يابد. افزايش طولاني ميزان کورتيزول موجب ورود بدن به وضعيتي که در آن ماهيچه‌ها با ريتم ثابتي رو به تحليل و نيز با کاهش پاسخ‌ايمني بدن وافزايش خطر بيماري و‌ايجاد جراحت در عضلات مي‌شود(64). اختلالات خلقي ناگهاني، کاهش انگيزش براي تمرين، تنش عضلاني، اضطراب و فشار رواني تماما ًاز علائم بالا بودن ميزان کورتيزول مي‌باشند(64).

[1] - Sympatetic Adernal

[2] - Haypothalamic Pituitary Adernocotieal Axex

[3] - Objective in diea for Stress

[4] - Adenil Syclase

[5] - Cyrcle Adenozin Mono Phosphate

[6]- Glococorticoide

[7]- Hydrocortisol

[8]- Gloconeogensis

[9]- Glocagon

[10]- Growth Hormone

[11] - Corticotropine Releasing Factor) CRF)

[12] - Adernocorticotropine Hormone (ACTH)

[13] - Epinephrine

فهرست برخی از مطالب :

-1- مقدمه .......................................................................................................................................................... 13

2-2- مبانی نظری تحقیق ........................................................................................................................... 13

2-2-1- مکانیزیم فعال شدن سلول هاي قشر فوق کلیوی ......................................................... 15

2-2-2- ریتم شبانه روزی ترشح گلوکوکورتیکوئیدها ................................................................. 15

فهرست مطالب

عنوان صفحه

2-2-3- کورتیزول ...................................................................................................................... . 16

2-2-4- اثر کورتیزول بردستگاه عصبی مرکزی ..................................................................... .. 18

2-2-5- اثرکورتیزول بر عملکرد گونادها ................................................................................ .. 18

2-2-6- مقادیر و اندازه گیری کورتیزول ................................................................................ .. 18

2-2-7- روش ها و اندازه گیری کورتیزول آزاد در بزاق ......................................................... . 18

2-2-8- اثر ایموندلوژیک کورتیزول ........................................................................................ . 19

2-2-9- اثر کورتیزول بر سلول های خونی ............................................................................. .. 20

2-2-10- تستوتسرون ................................................................................................................. .. 20

2-2-11- گردش تستوسترون در پلاسما .................................................................................. .. 21

2-2-12- تجزیه و دفع تستوسترون ......................................................................................... .. 21

2-2-13- مکانیزیم حمل مولکولی و سلولی تستوسترون .................................................... .. 22

2-2-14- محور هیپوتالاموس- هیپوفیز گونادی ................................................................... .. 22

2-2-15- اثر بیولوژیک تستوسترون ........................................................................................ . 24

2-2-16- مقادیر و اندازه گیری تستوسترون .......................................................................... . 25

2-2-17-دستگاه ایمنی بدن ..................................................................................................... . 25

2-2-18- طرح و اره کلی پاسخ ایمنی ...................................................................................... . 25

2-2-19- سلول های دستگاه ایمنی ......................................................................................... .. 26

2-2-20- ایمونوگلوبولین ها و پادتن ها .................................................................................... . 27

2-2-21- دستگاه ایمنی مخاطی ............................................................................................... . 27

فهرست مطالب

عنوان صفحه

2-3- پیشینه تحقیق .................................................................................................................... 28

2-3-1- تاثیر فشار روانی بر ترشح هورمون ............................................................................ . 28

2-3-2- تاثیر برد و باخت بر غلظت تستوسترون و کورتیزول