مقاله و تحقیق دانشجویی

مبانی نظری چغندرقند، مخازن بانک بذر، گیاهان پوششی در 38 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

بخشی از متن :

خلاصه ای از کار:

- خصوصیات گیاهی چغندرقند

چغندر قند با نام علمی Beta vulgaris گیاهی است دو ساله از تیره اسفناج که بصورت گیاهی یکساله زراعت می شود . چغندر قند طی دوره رشد رویشی فاقد ساقه بوده و بصورت مجموعه ای از برگهای بزرگ افقی تا عمودی مشاهده می شود . طول دوره رشد برای تولید قند 6 تا 9 ماه می باشد .

محصول زراعی چغندر ریشه ای است بزرگ و آبدار که شامل سه قسمت است : 1) طوقه که قسمت بالائی ضخیم شده و برگها از آن منشأ می گیرد 2) منطقه کوتاه و صاف در زیر طوقه که گردن گفته می شود . گردن قطورترین منطقه ریشه می باشد ب3) قسمت گوشتی ریشه که ذخیره قند در آن انجام می گیرد . مقدار قند در منطقه گردن و طوقه پایین است مقدار قند در ارقام اصلاح شده به 16 تا 20 درصد می رسد . امراض و کمبود مواد غذایی موجب افزایش ریزیش برگها گشته و عملکرد را پایین می آورد زیرا در این حالت برگهای جدید بوجود می اید که صرفاً بامصرف قند ذخیره شده ریشه رشد می کند . معمولاً ساقه گل دهنده چغنمدر که در سال دوم رشد بوجود می آید از مرکز طوقه رشد می کند گلها کوچک و در روی گل آذین خوشه ای مرکب بطور منفرد با دستجات 2 تا 7 گلی مشاهده می شود خود عقیمی و دگرگشتی بر گیاه حاکم است باد عامل مهم در گرده افشانی بشمار می رود.

...................

- کنترل علفهای هرز

چغندر قند ، بخصص در مراحل اولیه رشد نسبت به رقابت علفهای هرز بسیار حساس است . از حدود یک هفته بعد از سبز شدن فقط می توان بین ردیفها را کولتیواتور زد . علف کشهایی مانند رونیت و اپتام را میتوان قبل از کاشت چغندر پاشید و با خاک مخلوط نمود . علف کش پتانال را می توان بعد از سبز شدن چغندر هنگامی که چغندر حداقل 2 برگ داشته باشد ولی علفهای هرز جوان و کمتر از 4 برگ داشته باشد بکار برد . علف کش پیرامین از برگ وریته علفهای هرز جذب شده و بصورت قبل از کاشت مصرف می شود (نجفی، 1386).

....................

- آفات و امراض

کرم برگخوار چغندر قند یا کارادرنیا Caradrinacxigua : از آفات عمومی محسوب می شود رنگ لارو کارادرنیا بطور معمول سبز است ولی گاهی به رنگ قهوه ای و حتی سیاه دیده می شود لاروهای جوان به پارانیم برگ و لاروهای مسن تر به رگبرگها حمله می کنند در صورتیکه تراکم آفت شدید باشد طوقه نیز مورد تغذیه قرار می گیرد و بوته خشک می شود مبارزه با این آفت عمدتاً از طریق مصرف سموم فسفره مانند دیمکون ، گوزاتیون ، دیپرتکل و یا سوپر اسید انجام می پذیرد .

...................

- بیماریهای مهم چغندرقند

بیماری سفیدک سطحی توسط قارچی بنام Erysiphe betae ایجاد و از مهمترین بیماریهای چغندر قند در ایران محسوب می شود علائم بیماری ابتدا بصورت ظهور پوشش گرد مانندی در سطح زیرین برگ است که در اثر توسعه بیماری به سطح فوقانی برگها نیز گسترش می یابد این پوشش سفید مدتی بعد تغییر رنگ داده و قهوه ای می گردد و در نتیجه برگها شادابی خود را از دست داده و زرد می شوند راه مبارزه استفاده از قارچ کشها مانند سموم گوگردی می باشد .

..................

- تاریخچه كشت و استحصال قند از چغندرقند درجهان

امروز پس از گذشت حدود200‌سال از تاریخچة چغندرقند، حدود 40 درصد از ساكارز مورد نیاز از طریق این گیاه زراعی و 58 درصد نیز از نیشكر تأمین می‌گردد. از لحاظ محدوده‌ی گسترش، چغندرقند گیاهی است طالب شرایط آب وهوای مناطق معتدله، ولی بعلت سازگاری بالای اكولوژیكی، در شرایط متنوع اقلیمی توسعه یافته است بطوریكه امروزه به استثنای استرالیا در 5 قاره جهان كشت می شود. بیشترین میزان سطح كشت آن بین 30 و60 درجه عرض شمالی در اروپا، آسیا، شمال آمریكا، شمال آفریقا و جنوب آمریكا گسترده است و بر حسب شرایط اقلیمی در دو فصل بهار یا پاییز كشت می شود.

سطح زیر كشت چغندرقند درجهان حدود 9 میلیون هكتار است كه حدود 2/7 میلیون آن جمعاً در قارة اروپا و جمهوریهای تازه استقلال یافته شوروی سابق (با5/3 میلیون هكتار كه سالها به عنوان بزرگترین تولیدكنندة شكر در جهان مطرح بود)، قراردارد. امروزه فرانسه در بین كشورهای اروپایی بیشترین سطح زیر كشت چغندرقند را (420 هزارهكتار) به خود اختصاص داده است.

..................

- سطح زيركشت ، ميزان توليد و عملكرد چغندر قند ‌كشور

-سطح زيركشت

سطح زيركشت چغندرقند در كشور حدود 178 هزار هكتار برآورد شده است. استان خراسان با 28/36 درصد از اراضي چغندرقند كشور بيشترين سطح را به خود اختصاص داده است. استانهاي آذربايجان غربي، فارس، كرمانشاه، همدان و اصفهان به ترتيب با 62/16، 44/10 ، 25/6 ، 69/5 و 04/4 درصد اراضي كل كشور رتبه هاي دوم تا ششم را بخود اختصاص داده‌اند. شش استان مزبور جمعاً 32/79 درصد سطح زيركشت چغندر قند كشور را دارا هستند.

....................

- ميزان توليد

توليد چغندر قند كل كشور 93/5 ميليون تن برآورد شده است. استان خراسان با توليد بيش از يك سوم چغندرقند كشور (54/36 درصد) از نظر توليد اين محصول نيز در جايگاه نخست قرار گرفته است و استانهاي آذربايجان غربي، فارس، كرمانشاه، همدان و خوزستان به ترتيب با 52/21، 59/8 ، 61/5 ، 38/4 و 05/4 درصد سهم در توليد محصول چغندرقند رتبه‌هاي دوم تا ششم را بخود اختصاص داده اند.

.......................

- عملكرد در هكتار

عملكرد چغندرقند كشور به طور متوسط 33266 كيلوگرم در هكتار مي باشد. بيشترين و كمترين مقدار عملكرد در كشور به ترتيب با 46160 و 21429 كيلوگرم متعلق به استان هاي خوزستان و آذربايجان شرقي مي باشد (نراقی، 1385).

.......................

- مخازن بذر (بانك بذر)

مخازن بذر ذخيره علفهاي هرز مي‌باشند كه تحت شرايط مطلوب ممكن است با جوانه زدن سر از خاك درآورده با چغندرقند رقابت كنند. اين مخازن در اكثر خاك‌هاي زراعي حاوي مقدار زيادي از علفهاي هرز هستند كه تعداد آنها از 4100 تا 13700 عدد بذر در متر مربع تغيير مي‌كند. تعداد و تركيب بذر علفهاي هرز در هر خاكي متفاوت است ولي رابطه نزديكي با شرايط آب هوايي، خاك، ‌نوع كشت، آماده نمودن زمين و عمليات مديريت علفهاي هرز دارد.

مخازن بذر داراي بذرهايي با سنين متفاوت هستند. طول عمر بذر بر اثر دفن شدن در خاك يا پوشيده شدن توسط بقاياي گياهي افزايش مي‌يابد. تعيين تعداد گونه‌هاي علف هرز ساليانه مزارع و تشخيص قوه ناميه بذرهائي كه نزديك به سطح زمين قرار دارند به مديريت علفهاي هرز بستگي دارد.

...................

- طول عمر بذر

در برنامه ريزي و طراحي سيستم مديريت علفهاي هرز در زراعت چغندرقند مدت زمان خواب بذر علفهاي هرز از اهميت بالائي برخوردار است. به جهت خطر جوانه زدن و سبز شدن بذر علفهاي هرز داخل خاك بايستي با آنها مبارزه كرد. عواملي مانند نوع گياه،‌ عمليات كاشت و ساير عوامل موثر در جوانه‌زني، روي طول دوره خواب بذر موثر هستند. بذر اكثر علفهاي هرز در زمين‌هاي زير كشت عمر طولاني ندارند، متوسط دوره زنده ماندن براي بسياري گونه‌ها كمتر از 6 سال است. در يك بررسي روي طول دوره زنده ماندن بذرهاي دفن شده سوروف در خاك مشخص شد كه تمامي بذرها در مدت 5/5 سال از بين رفته و كمتر از يك درصد بذر گياهاني مانند توق، خرقه،‌و تاج خروس وحشي قوه ناميه خود را حفظ كرده اند.

.................

-پراكنش و اهميت علفهاي هرز از نظر كشاورزي

مشكل علفهاي هرز بر خلاف حشرات بيماريها و نماتدها به حدي است كه در صورت عدم مبارزه با آنها زراعت چغندرقند را از بين خواهد برد. در دنيا حدود 250‌گونه علف هرز مهم وجود دارد كه 60گونه از آنها در اكثر نواحي زير كشت چغندرقند يافت مي‌شوند. حدود 70 درصد علفهاي هرز مزارع چغندرقند پهن برگ و بقيه باريك برگ مي‌باشد. معمولاً كمتر از 10 گونه علفهاي هرز مهم مزارع چغندرقند يافت مي‌شوند. دو گونه علف هرز دائمي آگروپيرون و پيچك صحرايي و ده گياه يكساله،‌ علفهاي هرز مهم مزارع چغندرقند را در جهان تشكيل مي‌دهند.

....................

- مهمترين علف هاي هرز چغندر قند

- ارزن وحشي

گياهي است يکساله با ساقه ايستا نصبتا قوي وانبوه از طوقه به ارتفاع 100-50 سانتي متر ,اين گياه داراي برگهاي کرک دار به عرض 2.5-0.8 سانتي متر و در ازاي 25-10سانتي متر گسترده به طول 10-15 سانتي متر است

- سوروف

از علفهاي هرز يکساله,فاقد زبانک و گوشک بوده و داراي غلاف برگ باز و نيم اغوش و گل آذين سنبله است

-تاج ريزي