مقاله و تحقیق دانشجویی

توضیحات:

مبانی نظری هوش هیجانی در قالب Word قابل ویرایش.

فهرست مطالب :

هوش هیجانی

تعریف

هوش عاطفی، هوش احساسی یا هوش هیجانی

-اهمیت هوش هیجانی

- تاریخچه هوش هیجانی

- سابقه نظری مفهوم هوش هیجانی

- دیدگاه توانایی (پردازش اطلاعات)

- دیدگاه مختلط

- هوش هیجانی از نقطه‌نظر گلمن

آگاهی از هیجانات خود

کنترل هیجانات

خود انگیختگی

تشخیص هیجانات در دیگران

کنترل روابط

- هوش هیجانی از نقطه نظر بار ـ آن

- عوامل مؤثر در هوش هیجانی

شناخت عواطف شخصی:

به کار بردن درست هیجان ها :

برانگیختن خود:

شناخت عواطف دیگران:

حفظ ارتباط ها :

فهرست منابع

منابع فارسی

منابع لاتین

بخشی از متن :

هوش هیجانی

تعریف

گلمن[1] برای طرح هوش هیجانی مدیون دانشمندان زیادی است که با ارائه تحقیقات خویش، راه را برای کتاب هوش هیجانی هموار کرده­اند. سال­های زیادی بر روان شناسی حاکم بود که مهم ترین استعداد افراد را بهره­ی هوشی یا هوش بهر می­نامیدند و با همین استعداد، پذیرش و گزینش کارمندان را انجام می­دادند که افراد، یا باهوش هستند یا نیستند و به هر حال، چنین متولد شده­اند و کار زیادی برای آن­ها نمی­توان انجام داد. این طرز تفکر در جامعه آن زمان - که گاردنر آن را دوران تفکر هوش بهری می­نامد- نیز نفوذ کرده بود. گاردنر هوش شخصی را به عنوان یکی از زیر مجموعه­های فرعی هوش معرفی می­کند (گلمن، 2000، ترجمه­ی پارسا، 1389). هوش­های شخصی عبارتند از:

1. دانش دورن شخصی که این امکان را میسر می­سازد که یک مجموعه از احساسات بسیار متفاوت و پیچیده را بررسی و نمونه یابی می­کند.
2. دانش بین فردی، توانایی درک و ایجاد تفکیک بین حالات، روحیات، انگیزه­ها و مقاصد دیگران است که همه­ی این توانایی­ها از زیر مجموعه­های هوش هیجانی است.

در نهایت گلمن هوش هیجانی را نوع دیگری از هوش می­داند که مشتمل بر شناخت احساسات خویشتن و استفاده از آن برای اتخاذ تصمیم­های مناسب در زندگی است. توانایی اداره­ی مطلوب خلق و خوی و وضع روانی و کنترل تکانش­هاست. عاملی است که به هنگام شکست ناشی از دست نیافتن به هدف، در شخص ایجاد انگیزه می­کند (سبحانی نژاد و یوزباشی، 1387).

بنابراین با توجه به دیدگاه دانشمندان طرفدار هوش هیجانی که رد صفحات بعد توضیح داده خواهد شد. باید توجه داشته باشیم، این که هوش هیجانی چیست؟ هوش هیجانی را نمی­توان با چند اصطلاح تعریف کرد، زیرا هوش هیجانی بر خلاف هوش عمومی که معمولآ یک استعداد و توانایی ذاتی و ثابت تلقی می­شود، شامل مجموعه­ای از توانایی­ها و مهارت­هاست که از لحظه­ی تولد، توانایی یادگیری آن را دارد و یک توانایی ارثی، ذاتی و ثابت نیست؛ بلکه در طول زمان بر حسب این که فرد در چه محیط فرهنگی باشد و چه نوع آموزشی ببیند و چه قدر از این توانایی­ها را یاد بگیرد برخوردار می­شود. بنابراین هوش هیجانی طیف گسترده­ای از مهارت­هاست که برجسته­ترین آن­ها مهارت اجتماعی است که بر خودآگاهی بنا می­شوند. یعنی توانایی شناخت دقیق احساسات، عواطف و ویژگی­های خود. زیرا تا فردی احساسات و عواطف و احساسات دیگران را بشناسد و لذا در برقراری رابطه­ی مفید و سالم ناتوان خواهد بود (گلمن، 2000، ترجمه­ی پارسا، 1389).

هوش عاطفی، هوش احساسی یا هوش هیجانی (که ضریب آن با EQ نشان داده می‌شود) شامل شناخت و کنترل عواطف و هیجان‌های خود است. به عبارت دیگر، شخصی که EQ بالایی دارد سه مؤلفه­ی هیجان‌ها را به طور موفقیت­آمیزی با یکدیگر تلفیق می‌کند (مؤلفه­ی شناختی، مؤلفه­­ی فیزیولوژیکی و مؤلفه­ی ­رفتاری). دانیل گلمن معتقد است، هوش عاطفی بالا تبیین می‌کند که چرا افرادی با ضریب هوشی (IQ) متوسط موفق­تر از کسانی هستند که نمره‌های IQ بسیار بالاتری دارند. ضریب هوشی(IQ) نمی‌تواند به خوبی از عهده توضیح سرنوشت متفاوت افرادی برآید که فرصت‌ها، شرایط تحصیلی و چشم­اندازهای مشابهی دارند. وقتی نود و پنج دانشجوی دانشگاه هاروارد را در دهه ۱۹۴۰ - یعنی دورانی که دانشجویان دانشگاه‌های شرق آمریکا را افرادی با هوشبهرهای متنوع­تر از امروز تشکیل می‌دادند- تا سنین میانسالی مورد بررسی قرار دادند، چنین دیدند که افرادی که بالاترین نمره‌های تحصیلی را داشتند از نظر میزان حقوق دریافتی، بهره‌وری و موفقیت شغلی از همدوره­ای‌های ضعیف­تر خود موفق­تر نبودند. آنان حتی از نظر میزان رضایت از زندگی شخصی یا رضایت از روابط دوستانه، خانوادگی و عشقی نیز وضعیتی برتر نداشتند. با ظهور عصر اطلاعات و ارتقای ارزش‌مندی ارتباطات انسانی و هم چنین بروز موقعیت‌های استراتژیک سازمانی، نظریه­ی هوش عاطفی رشد چشم­گیری یافته و از مباحث پرطرفدار سازمانی شده است. هوش هیجانی، اصطلاح فراگیری است که مجموعه­ی گسترده‌ای از مهارت‌ها و خصوصیات فردی را در برگرفته و به طور معمول به آن دسته مهارت‌های درون فردی و بین فردی اطلاق می‌گردد که فراتر از حوزه­ی مشخصی از دانش‌های پیشین، چون هوشبهر و مهارت‌های فنی یا حرفه‌ای است. هوش هیجانی از آخرین مباحث متخصصین در خصوص درک تمایز بین منطق و هیجان بوده و برخلاف مباحث اولیه در این جا، فکر و هیجان به عنوان موضوعاتی برای سازگاری و هوشمندی تلقی شده است. به علاوه، شبیه سایر مباحث مطرح درخصوص ماهیت انسان، هوش هیجانی نیز دستخوش دو نوع بحث و گفتگوی علمی و عوام پسند گردیده‌است (گلمن، 2000، ترجمه­ی پارسا، 1389؛ گارسیا- سانچو[2]، سالگوئرو[3] و فرناندز- بروکال[4]، 2014).

[1]- Golman

[2]- García-Sancho

[3]- Salguero

[4]- Fernández-Berrocal